ოპოზიციასთან მოლაპარაკებები ჩაიშალა, სომხეთში ქუჩის აქციები გრძელდება
ქუჩის ბრძოლები, რომელიც ერევანში 13 აპრილს სერჟ სარგსიანის პრემიერობის წინააღმდეგ დაიწყო, უკვე სხვა მოთხოვნებით, მისი გადადგომის შემდეგაც გრძელდება.
შესვენება დიდხანს არ გაგრძელებულა. ის 23 აპრილს, (სერჟ სარგსიანის გადადგომის შემდეგ) დაიწყო და მთელ მომდევნო დღეს გრძელდებოდა, 24 აპრილს, ვიდრე მთელი სომხეთი 1915 წლის სომეხთა გენოციდის მსხვერპლთა ხსოვნას პატივს მიაგებდა.
24 აპრილს მოძრაობის ლიდერ ნიკოლ პაშინიანსა და პრემიერის მოვალეობის დროებით შემსრულებლის კარენ კარაპეტიანს შორის მოლაპარაკებების გამართვის მზაობის შესახებ იუწყებოდნენ. მაგრამ უკვე საღამოს ცნობილი გახდა, რომ მოლაპარაკებები ჩაიშალა. ხელისუფლების პრეს-სამსახურმა კარაპეტიანის განცხადება გაავრცელა:
„გამოცხადებული შეხვედრა არ შედგება, რადგან ნიკოლ პაშინიანმა ცალმხრივად წამოაყენა ახალი მოთხოვნები – კერძოდ, შეხვედრის ფორმატთან, დღის წესრიგთან და გაშუქების წესთან დაკავშირებით. მან შემოგვთავაზა იმ ადამიანების სია, რომლებმაც ჩვენი მხრიდან მონაწილეობა უნდა მიიღონ, ასევე განაცხადა, რომ ის მოლაპარაკებებს მხოლოდ საკუთარი დღის წესრიგის მიხედვით წარმართავს.
ეს მოლაპარაკებებს ან დიალოგს კი არ ნიშნავს, არამედ მხოლოდ და მხოლოდ საკუთარი თვალსაზრისის გამოთქმას, მათ შორის იმის გადაწყვეტასაც, თუ ვინ უნდა წარმართოს მოლაპარაკებები ჩვენი მხრიდან. მე როგორც მოლაპარაკებების პროცესის წარმართვის გარკვეული გამოცდილების მქონე ადამიანს, ამგვარი ფორმატის მოლაპარაკებების შესახებ არასდროს მსმენია“.
პაშინიანი ასევე მოითხოვდა, რომ მოლაპარაკებები ჟურნალისტების თანდასწრებით გამართულიყო. მანამდე, შესაძლოა, სწორედ ამ მიზეზით ჩაიშალა მოლაპარაკება უკვე ყოფილ პრემიერ სერჟ სარგისანთანაც.
საპროტესტო მოძრაობის ლიდერმა პაშინიანმა განაცხადა, რომ სომხეთის რესპუბლიკურ პარტიას, რომლის ლიდერიც სერჟ სარგსიანია, პრემიერ-მინისტრად კარენ კარაპეტიანის ხილვა და თავისი ხელისუფლების თავიდან აღდგენა სურს. ეს რომ არ მოხდეს, პაშინიანმა ადამიანებს მოუწოდა, რომ აქტიური ქუჩის ბრძოლები კიდევ ერთ კვირას გაგრძელდეს.
„ვფიქრობ, რომ ამ სიტუაციაში ჩვენ მკაფიოდ უნდა გამოვხატოთ ჩვენი პოზიცია და აღვნიშნოთ, რომ მოვლენათა ამგვარი განვითარება არ შეიძლება, რევოლუციის გეგმებში შედიოდეს… ვფიქრობ, რომ რევოლუცია ნათელი მესიჯი იყო იმის შესახებ, რომ რესპუბლიკური პარტია სომხეთში ხელისუფლების სათავეში ვეღარ იქნება. სერჟ სარგსიანი წავიდა, მაგრამ რესპუბლიკელებს ძალაუფლება ასევე უნდა ჩამოერთვათ, რათა სერჟ სარგსიანმა მათი მეშვეობით ქვეყნის ფარულად მართვა ვერ შეძლოს. მოგიწოდებთ სამოქალაქო დაუმორჩილებლობის მოძრაობის აქციების გაგრძელებისკენ, და ვფიქრობ, „ხავერდოვანი რევოლუციის“ დასასრულებლად კიდევ ერთი ნაბიჯი უნდა გადაიდგას“, – თქვა ნიკოლ პაშინიანმა.
დღეს დილიდან დაუმორჩილებლობის მოძრაობის მომხრეები ერევნის ქუჩებში ახალი ლოზუნგით გამოვიდნენ: „უარყავი კარენი“. ლოზუნგი პრემიერ-მინისტრის გადადგომამდე ასე ჟღერდა: „გადადგი ნაბიჯი – უარყავი სერჟი“.
პროტესტანტები ასევე საკანდირებენ თავიანთი ლიდერის სახელს – „ნიკოლ“ – და მოითხოვენ, რომ ის პრემიერ-მინისტრი გახდეს.
თავად ნიკოლ პაშინიანმა წინა დღეს გამართულ პრესკონფერენციაზე, რომელშიც უცხოური მედიის წარმომადგენლები მონაწილეობდნენ, განაცხადა, რომ წინააღმდეგი არ იქნება, რომ ეს ვალდებულება იტვირთოს. პრემიერი ხალხის რჩეული უნდა იყოს, ის კი არ გამორიცხავს და დარწმუნებულიც კი არის, რომ ადამიანებს ამ თანამდებობაზე სწორედ მისი ხილვა ენდომებათ.
პაშინიანმა იქვე განმარტა, რომ პრემიერ-მინისტრის კანდიდატურასთან დაკავშირებით ადამიანები თავიანთ აზრს დედაქალაქის მთავარ, რესპუბლიკის მოედანზე გამოხატავენ – თავიანთი თანხმობის ან პროტესტის ხმამაღლა გამოთქმით.
პრემიერ-მინისტრის მოვალეობის დროებით შემსრულებელმა კარაპეტიანმა ამასთან დაკავშირებით განაცხადა:
„მე ისეთ ქვეყანას არ ვიცნობ, სადაც სახალხო კანდიდატს ამგვარად ირჩევენ: ამისთვის არჩევნები არსბობს. ერთი მოქალაქისთვის ერთი კანდიდატია მისაღები, სხვისთვის – სხვა. გთავაზობთ ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების ჩატარებას, და თუ ხალხის რჩეული ის არის, დაე ის გავიდეს“.
ამის შემდეგ მალევე პშინიანი სიტუაციის კორექტირებას შეეცადა. მისი თქმით, კარაპატიანმა სწორად ვერ გაიგო ის, თუ სინამდვილეში რას ფიქრობენ ის და თავისი მომხრეები: პრემიერი, კანონის შესაბამისად, ეროვნულმა საკრებულომ უნდა აირჩიოს. მაგრამ, მოედანზე მყოფმა ხალხმა პრემიერის თანამდებობაზე საკუთარი კანდიდატი უნდა მოიწონოს.
კარაპეტიანმა მოუწოდა, რომ ლოგიკური გადაწყვეტილება მოლაპარაკებების მაგიდასთან მიეღოთ, და საპარლამენტო არჩევნების საკითხი კონსტიტუციის ფარგლებში განეხილათ. კონსტიტუცია კი არ კრძალავს, რომ ფრაქცია „ელკმა“ , რომლის წარმომადგენელიც არის პაშინიანი, საკუთარი კანდიდატი წარმოადგინოს.
და უკვე მოვიდა ცნობა „ელკის“ წარმომადგენლის ედმონ მარუკიანისგან იმის შესახებ, რომ ფრაქცია პრემიერის თანამდებობაზე პაშინიანს წარადგენს.
მისი არჩევისთვის საჭიროა 53 დეპუტატის ხმის მიღება. თავად „ელკი“ და მასთან არსებული მეორე ოპოზიციური პარტია „ცარუკიანი“ ერთად 40 ხმას უზრუნველყოფენ, კიდევ 13 ხმა დღევანდელი უმარავლესობის – სომხეთის რესპუბლიკური პარტიის წარმომადგენლებისა და მისი კოალიციური პარტნიორის პარტია „დაშნაკცუტიუნიგან“ უნდა მიიღოს.
ფრაქცია „ელკის“ წარმომადგენელმა ედმონ მარუკიანმა უახლოესი დროისთვის მოქმედების გეგმაც წარმოადგინა:
„მაგალითად, 30 რიცხვში ნიკოლ პაშინიანს პრემიერად ირჩევენ, ვიწყებთ საარჩევნო კოდექსზე მუშაობას, ვცვლით მას, რესპუბლიკურ პარტიას ყველა ადმინისტრაციულ რესურსს ვართმევთ, რათა არჩევნებზე მისი გამოყენება ვერ შეძლოს, და მხოლოდ ამის შემდეგ ტარდება სამართლიანი არჩევნები“.
მანამდე პაშინიანიც ამბობდა, რომ რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნების ჩასატარებლად აუცილებელია საარჩევნო კოდექსში ცვლილებების შეტანა.
დიალოგისა და სიტუაციის სწრაფად მოგვარებისკენ მოწოდება დღეს აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტიდანაც გაისმა:
„მოვუწოდებთ ყველა მხარეს, კონსტრუქციული პოზიცია დაიკავონ და ხელისუფლების გადაცემა სომხეთის კონსტიტუციით გამყარებული წესისა და კანონის უზენაესობის ფარგლებში მოხდეს. ჩვენ ახალ ხელისუფლებასთან მჭიდრო თანამშრომლობის იმედი გვაქვს, იმ მრავალრიცხოვანი სფეროსა და მიმართულების გათვალისწინებით, რაც სომხეთისა და აშშ-ს საერთო ინტერესს წარმოადგენს. როგორც სომხეთის მეგობარი და პარტნიორი ქვეყანა, ჩვენ სომეხ ხალხს დიალოგისკენ მოვუწოდებთ, რათა მომავალი სუვერენული სახელმწიფო დემოკრატიული და მშვიდობიანი გზით აშენდეს“.
JAMnews სომხეთში მიმდინარე მოვლენებისთვის თვალ-ყურის დევნებას აგრძელებს.