დეპუტატებსათვის საჩუქრად დარიგებული ბინები
გავრცელებულმა ინფორმაციამ, რომ 13 აზერბაიჯანელი დეპუტატი უფასოდ მიიღებს ბინებს, საზოგადოებისა და პოლიტიკოსების ნეგატიური რეაქცია გამოიწვია და ხალხს დეპუტატების სხვა ცოდვებიც გაახსენა.
საუბარია რაიონზე, რომელსაც “თეთრი ქალაქი” ჰქვია. ოდესღაც ამ ადგილზე ძველი ქარხნები იდგა, ამჟამად კი აქ ძვირად ღირებული საცხოვრებელი სახლები, სასტუმროები შენდება – ფუტურისტული შენობები თანაბარი ინგლისური გაზონებითა და ხელოვნური ტბებით, რომლებშიც გედები დაცურავენ.
და ასევე დეპუტატებზე – პარლამენტის სპიკერ ოქტაი ასადოვსა და სხვა პარლამენტარებზე, რომელთა შორისაც აღსანიშნავია ჰადი რაჯაბლი, რომელიც სკოლის მასწავლებლებს სთავაზობს, კალატოზებად იმუშაონ, თუკი ხელფასი არ ყოფნით.
ამას გარდა, ჰადი რაჯაბლი ცნობილია საყოფაცხოვრებო ტექნიკით ვაჭრობისა და სასტუმროების სფეროში თვის სამეწარმეო საქმიანობითაც. მისი ბიზნესის ერთ-ერთი შემადგენელია სასტუმრო და გასართობი კომპლექსი “ფალადლი საჰილი” .
ცნობილი ბლოგერი, მეჰმან ჰუსეინოვი, რომელიც იმ რაიონში კვლევას ატარებდა, ამტკიცებს, რომ ერთ-ერთი სასტუმრო ბავშვთა საავადმყოფოს ადგილზე აშენდა.
მილი მეჯლისის (პარლამენტის) პრესსამსახურმა “ბინების დარიგების” შესახებ გავრცელებული ინფორმაცია უარყო. მეჰმან ჰუსეინოვმა აღნიშნა, რომ ვერ იპოვა იმის დამადასტურებელი საბუთები, რომ ბინები მართლაც უფასოდ გადასცეს. მისი თქმით, ასეთი აურზაურის შემდეგ მტკიცებულებების პოვნა კიდევ უფრო მეტად გაჭირდება.
ზემოაღნიშნულის მიუხედავად, ამ საკითხმა მასმედიასა და მოსახლეობას ის ქონება გაახსენა, რასაც დეპუტატები ფლობენ.
მაგალითად, “რადიო თავისუფლებისათვის” მიცემულ ინტერვიუში მეწარმე ნაზიმ ბეიდემირლიმ , რომელიც 2005-2010 წლებში დეპუტატი იყო, განაცხადა , რომ ხშირად პარლამენტარები ბიუჯეტის ხარჯზე იღებენ ბინებს, თანაც რამდენჯერმე.
“მილი მეჯლისში ისეთი დეპუტატებიც არიან, რომლებიც დეპუტატის სტატუსის საშუალებით საკუთარი შვილიშვილებისთვისაც კი იღებენ ბინებს. ყოველი მოწვევის პარლამენტში ბინებს ერთსა და იმავე დეპუტატებს ურიგებენ, კანონში კი აღნიშნულია, რომ დეპუტატმა ბინა მხოლოდ იმ შემთხვევაში შეიძლება მიიღოს, თუ საცხოვრებელი არ აქვს. თუმცა, მათ სურთ, რომ უძრავი ქონება ნათესავების, შვილებისა და შვილიშვილებისათვისაც მიიღონ”.
ოფიციალურად, პრემიერმინისტრ არტურ რასიზადეს 2006 წლის განკარგულებით, დეპუტატს იმ შემთხვევაში ეძლევა ბინა, თუკი მას საცხოვრებელი არ აქვს.
სოციალური ქსელების მომხმარებლებმა დეპუტატების “საბინაო საკითხი” გულთან ახლოს მიიტანეს:
“თითქოს სპეციალურად აკეთებენ ყველაფერს იმისათვის, რომ ხალხი გაბრაზდეს. ყველაფერს აკეთებენ რევოლუციისთვის”.
“იძულებით გადაადგილებული პირები კი არაადამიანურ პირობებში ცხოვრობენ; დეპუტატებისგან განსხვავებით, რომლებიც პასუხს აგებენ იმაზე, რომ ეს ადამიანები საკუთარ სახლებს დაუბრუნდნენ”.
“ვაქირავებ ჩემი ბინის ერთ ოთახს უსახლკარო დეპუტატზე. ოჯახის გარეშე. იაფად. ფასზე შევთანხმდებით. ქალების მოიყვანა აკრძალულია”.
“ახალი ამბავი! დეპუტატები ისედაც ყველაფერ საუკეთესოს ფლობენ. აღებული ქრთამებით უძრავ-მოძრავი ქონება შეიძინეს და ნებისმიერს შეუძლია, 3-4 ბინა იყიდოს. ამდენად, გასაკვირი არაფერია”.
ნატიკ ჯაფარლი, ცნობილი ეკონომისტი და პოლიტიკოსი, პარტია “რესპუბლიკური ალტერნატივის” მმართველობის წევრი:
“სპიკერს უფასოდ გადასცეს სახლი. ალბათ, ასობით სახლის მფლობელია. არადა, როდესაც მას უყურებ, ფიქრობ, რომ შეიძლება, მის გამო გაძვირდა პროდუქტები და სწორედ ის არის კრიზისის მიზეზი. თავის ერთ-ერთ სახლს აუცილებლად დაუთმობდა ვინმე გაჭირვებულს (მაგალითად, რომელიმე შეხჰიდის ოჯახს), ოღონდ მართლაც საზოგადოებრივ აზრზე, ამომრჩევლებსა და არჩევნებზე რომ იყოს დამოკიდებული”..
მაშ რას ფლობენ ხალხის მსახურები?
ჰადიჯა ისმაილი, ცნობილი გამომძიებელი ჟურნალისტი:
“მიუხედავად იმისა, რომ კანონმდებლობა დეპუტატებს სამეწარმეო საქმიანობას უკრძალავს, ეს შეზღუდვა დეპუტატებისათვის დამაბრკოლებელ ფაქტორს არ წარმოადგენს. იმ კვლევის თანახმად, რომელიც მე და რამდენიმე სხვა ჟურნალისტმა “რადიო თავისუფლებისა” და OCCRP -სტვის (Organized Crime and Corruption Reporting Project) ჩავატარეთ, პარლამენტარებს უამრავი სასოფლო-სამეურნეო სავარგული აქვთ, რომლებიც აგრობიზნესისთვის გამოიყენება. ამას გარდა, დეპუტატები სამეწარმეო საქმიანობას ტურისტული ბიზნესის სფეროშიც ეწევიან.
ჩვენ მიერ ჩატარებული კვლევების შედეგად ასევე დადგინდა, რომ დეპუტატ ჯავანშირ ფაშაზადესა და ყოფილ დეპუტატებს – არიფ ფაშაევსა და ადილ ალიევს ბიზნესი აქვთ ჩეხეთში”.
ბიზნესის გარდა, დეპუტატები საზღვარგარეთ უძრავ ქონებასაც ფლობენ. “რადიო თავისუფლების” მიერ ჩატარებული კვლევის თანახმად, უკვე ნახსენებ დეპუტატი ჯავანშირ ფაშაზადე კარლოვი ვარის ცენტრში რამდენიმე მრავალბინიან სახლს ფლობს.
სხვადასხვა ტიპის ქონებისა და ბიზნესის გარდა, აზერბაიჯანელ პარლამენტარებს ხელფასიც აქვთ 2250 მანათის ($1180) ოდენობით, რომელსაც წელიწადში 16-ჯერ იღებენ. ამას გარდა, მათ ცალკე ერიცხებათ თანხები, რომლებიც ყოველთვიური პროფესიული დანახარჯებისთვისაა გამიზნული. თითოეული მათგანის სიცოცხლე და ჯანმრთელობა წლიური ხელფასის ხუთმაგი ოდენობის თანხითაა დაზღვეული. სამსახურის დატოვების შემდეგ ერთი წლის განმავლობაში ყოველთვიურად ხელფასის 80%-ს იღებენ . მთლიანობაში კი წელს აზერბაიჯანის პარლამენტის შენახვისთვის 23 მილიონი მანათი (დაახლოებით 12 მილიონი დოლარი) დაიხარჯება.
და, ამის მიუხედავად, ბევრი დეპუტატი აღნიშნავს, რომ ფული არ ყოფნის. “დევალვაციამდე ჩემს ხელფასს არ ვუჩიოდი, მაგრამ ახლა მიჭირს. სწორად გამიგეთ – დეპუტატს უამრავი ხარჯი აქვს. ჩვენ, სხვა ქვეყნების დეპუტატებისგან განსხვავებით, ტრანსპორტისა და ტელეფონის ხარჯებს საკუთარი სახსრებით ვიხდით”, – განაცხადა დეპუტატმა იევდა აბრამოვმა.
აზერბაიჯანელი დეპუტატები არამხოლოდ სამეწარმეო საქმიანობის, არამედ სხვადასხვა ტიპის აფერებში მონაწილეობის გამოც დაუჭერიათ. აწ უკვე ყოფილმა დეპუტატმა ფარჰად ღარიბოვმა, რომელიც ბანკ “დებიუტის” მფლობელი იყო, მეწარმეობის მხარდასაჭერად გამიზნული სახელმწიფო სახსრები მიიღო. თანხის ნაწილი (250 ათასი) მან ქართულ სამორინეში წააგო, 2010 წელს კი მისი ვაჟის, ელნურის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმე აღიძრა. ელნურის სახელზე იყო გაფორმებული ზემოაღნიშნული ბანკი, რომელსაც ლიცენზია ჩამოერთვა .
დეპუტატი ასაბილ ჰასიმოვი ფლობს კომპანია “კარატ-ჰოლდინგს”, რომელიც საქართველოში საქმიანობს და ბოლო წლების განმავლობაში ხორბლისა და ფქვილის ადგილობრივ ბაზარზე წარმოდგენილ კონკურენტ კომპანიებს ყიდულობს, რის შედეგადაც, ფაქტობრივად, მონოპოლისტად იქცა. ამჟამად “კარატ-ჰოლდინგი” ქართული სასურსათო მაღაზიების დახლებზე არსებული პურის დიდი ნაწილის დისტრიბუტორია .
მაგრამ ყველაზე ხმაურიანი და ღირსსახსოვარი შემთხვევა მოხდა რამდენიმე წლის წინათ, როდესაც დეპუტატი გიულარ აჰმედოვა ერთ მილიონ დოლარად ცდილობდა მანდატის გაყიდვას .
ამდენად, “საბინაო საკითხი” უბრალოდ “ზღვაში წვეთია” – წვრილმანია ყველა იმ საქმის ფონზე, რითაც აზერბაიჯანელი დეპუტატები არიან დაკავებულები.
გამოქვეყნდა: 30.01.2017
