“Paşinyandan nəyi nəzərdə tutduğunu soruşun”: ABŞ dövlət katibinin müavini Yerevanda
ABŞ dövlət katibinin müavini Yerevanda
“Rusiya-Ukrayna müharibəsinə çox diqqət yetirməyimiz o demək deyil ki, başqa məsələlərə diqqət yetirmirik”, – ABŞ dövlət katibinin Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə müavini Karen Donfrid Yerevanda deyib.
“Azatutyun” (Azadlıq) radiosuna eksklüziv müsahibəsində o, Ermənistan-Azərbaycan dialoqu və Dağlıq Qarabağdakı vəziyyətin nizamlanması məsələlərinə toxunub. Donfrid əmin edib ki, Fransa, ABŞ və Rusiya “hər hansı maneələrə baxmayaraq” ATƏT-in Minsk Qrupu çərçivəsində əməkdaşlığı davam etdirəcəklər.
Karen Donfrid Qarabağ münaqişəsinin həllinin əsas formatı – ABŞ, Fransa və Rusiyanın həmsədrliyi haqda danışır. Bu danışıqlar formatı 2020-ci il müharibəsinə qədər qüvvədə idi. Sonra Azərbaycan tərəfi bildirdi ki, münaqişəni hərbi yolla həll edib, ona görə də Minsk Qrupunun bundan artıq görəcəyi heç bir iş yoxdur. Ermənistan tərəfi ATƏT-in Minsk Qrupunun vasitəçiliyi ilə Azərbaycanla danışıqları davam etdirməkdə israrlıdır. Lakin Ukrayna müharibəsindən sonra həmsədr ölkələr arasında olan fikir ayrılıqları fonunda bu, çoxlarına qeyri-mümkün görünür.
Regiona səfəri çərçivəsində Donfrid Gürcüstan və Azərbaycandakı danışıqlardan sonra Ermənistana gəlib.
ABŞ dövlət katibinin müavininin Yerevan görüşlərinin təfərrüatları, eləcə də Ermənistanda səsləndirdiyi bəyanatlardan bir neçə mühüm sitat.
- “Azərbaycan Qərb-Rusiya qarşıdurmasından istifadə edir”: Ermənistandan şərh
- Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan: alyans yaratmaq, yoxsa həyatda qalmaq üçün böyük ölkələrlə dostluq etmək?
- “Azərbaycanda bütün millətlər bərabər hüquqa malikdir, o cümlədən də ermənilər”
“ABŞ-ın həlledici rolu” – Yerevandakı görüşlərin təfərrüatları
Yerevanda Donfrid Ermənistanın baş naziri, xarici işlər naziri və Təhlükəsizlik Şurasının katibi ilə görüşüb.
Ermənistanın baş naziri “demokratik islahatların effektiv təşviqində ABŞ-ın Ermənistan hökumətinə göstərdiyi yardımı yüksək qiymətləndirib”. Qonaq cavabında bu dəstəyin gələcəkdə də davam etdiriləcəyinə əmin edib.
Nikol Paşinyan və ABŞ dövlət katibinin müavini regionda baş verən proseslər, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli, Ermənistanla Azərbaycan arasında sərhədlərin delimitasiyası komissiyasının fəaliyyətinə də toxunublar.
“Baş nazir regionda sabitliyin və sülhün möhkəmləndirilməsinin vacibliyini vurğulayıb, həmçinin [Azərbaycanın] təxribat xarakterli bəyanatlarına və regional sabitliyə xələl gətirən hərəkətlərinə beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən adekvat reaksiya verilməsinin vacibliyini vurğulayıb”, – Ermənistan hökumətinin mətbuat xidmətinin bəyanatında deyilir.
Həm baş nazir, həm də xarici işlər naziri Karen Donfridlə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində ATƏT-in Minsk Qrupunun rolundan danışıblar.
Ermənistanın xarici işlər naziri və Təhlükəsizlik Şurasının katibi Donfridə Azərbaycanla münasibətlərin normallaşdırılması prosesini, regionda iqtisadi və nəqliyyat kommunikasiyalarının açılmasına dair danışıqların detallarını təqdim ediblər.
İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələri də müzakirə olunub. Xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan müharibədən sonrakı dövrün humanitar problemlərinə toxunub. O, hələ də Azərbaycanda saxlanılan erməni hərbi əsirlərin dərhal azad edilməsi və vətənə qaytarılmasının zəruriliyi haqda xüsusi danışıb.
“Barışıq imkanı yer var” – Donfriedin vacib açıqlamaları
Dövlət katibinin müavini Yerevanda verdiyi müsahibədə ABŞ-ın Ermənistanla Azərbaycan arasında barışıq prosesini dəstəkləməyə hazır olduğunu bildirib.
“Açıq bildirmək istəyirəm ki, Ukraynaya dəstəyimiz nə qədər vacib olsa da və son aylarda bu münaqişəyə çox diqqət yetirmiş olsaq da, bu o demək deyil ki, digər məsələlərə, Avropanın digər hissələrinə diqqət yetirmirik.
Və ümid edirəm ki, səfərim bunun çox ciddi təsdiqidir. Cənubi Qafqazda vəziyyət çox vacibdir. Düşünürəm ki, burada imkanlar var. Hər şeydən əvvəl, siz ermənilər qonşularınızla birlikdə çalışıb barışıq gündəmini irəli aparmalısınız. Lakin mən açıq şəkildə bildirmək istəyirəm ki, Birləşmiş Ştatlar bu işdə iştirak edir və kömək etməyə hazırdır”, – o bildirib.
Donfrid Paşinyanın Dağlıq Qarabağın statusu ilə bağlı “barın aşağı salınması” haqda bəyanatını şərh etmək istəməyib:
“Yaxşısı budur, ondan nəyi nəzərdə tutduğunu soruşun. Amma görürəm Ermənistanla Azərbaycan arasında dialoq var və ümid edirəm ki, bu, Dağlıq Qarabağda vəziyyətin nizamlanmasına gətirib çıxaracaq”.
Baş nazir aprel ayında “barın aşağı salınması” ilə bağlı açıqlama vermişdi. Bu, cəmiyyətdə çaşqınlığa səbəb oldu və parlament müxalifəti Paşinyanın istefası tələbi ilə küçə aksiyalarına başladı. Müxalifətçilər, eləcə də tanınmamış “DQR” rəhbərliyi bundan sonra dəfələrlə bəyan ediblər ki, “Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın tərkib hissəsi ola bilməz”, çünki Ermənistanın baş nazirinin bəyanatı məhz “xəyanət”, “satqınlıq” kimi qəbul edilib”.
Bu sual Ermənistanda o qədər ağrılı şəkildə qarşılanır ki, analitiklər Karen Donfriedin müsahibəsinin məhz bu fraqmentini şərh ediblər. Xüsusilə, politoloq Suren Surenyantsın fikrincə, o, “nəzakətlə aydınlıq gətirib ki, Paşinyanın bəyanatınının altında Vaşinqtonun yox, Moskvanın “qulaqlarını” axtarmaq lazımdır”.
Dövlət katibinin müavini ABŞ-ın Qarabağ münaqişəsinin ATƏT-in Minsk Qrupu formatında həllini dəstəklədiyini, Rusiya-Ukrayna müharibəsi fonunda bu prosesin dayanmadığını vurğulayıb. O, həmçinin bildirib ki, ABŞ bu formatda Rusiya ilə əməkdaşlığı davam etdirməyə hazırdır:
“Biz Minsk Qrupuna həmsədrlik prosesini dəstəkləyirik. Biz hələ də hesab edirik ki, bu, xüsusilə Dağlıq Qarabağ məsələsində çox vacib formatdır. Və sülhü qorumaq üçün müxtəlif formatları saxlamağımız vacibdir. Və biz bunu gələcəkdə də davam etdirəcəyik.
Bəli, Azərbaycan Minsk Qrupunun həmsədrliyi çərçivəsində gedən prosesləri dəstəkləmir. Birləşmiş Ştatlar isə dəstəkləyir və biz bu prosesə cəlb olunmuşuq, iştirak edirik və edəcəyik”.
Donfrid İlham Əliyevin Minsk Qrupunun fəaliyyətinin dayandırılması ilə bağlı bəyanatları ilə bağlı onunla danışıb-danışmadığına aydınlıq gətirməyib. O, yalnız Azərbaycan prezidenti ilə ATƏT-in Minsk Qrupu məsələsini müzakirə etdiyini bildirib.
ABŞ dövlət katibinin müavini Yerevanda