Gürcüstan prezidentinin seçkilərinə həsr olunmuş konfransda, qiymətlər və rəylər

Tbilisidə keçirilmiş konfransda 2018-ci ilin oktyabr-noyabr aylarında baş tutmuş Gürcüstan prezidentinin seçkilərinin nəticələri nəzərdən keçirilib. Avropa Şurası ofisinin rəhbəri, qeyri-hökumət təşkilatları, hakimiyyət, müxalifət və Mərkəzi Seçki Komissiyası öz qiymətləndirmələri və baxışlarını təqdim ediblər.

2018-ci il seçkilərinin yekunlarına görə, hakim partiyanın dəstəklədiyi müstəqil namizəd Salome Zurabişvili Gürcüstan prezidenti oldu. O, yaxın 6 il ərzində Gürcüstan prezidenti vəızifələrini icra edəcək.

•Giya Nodiyanın rəyi: bu seçkilərdə biz nəyi öyrəndik?

•Beynəlxalq müşahidəçilər: seçkilər rəqabətli, lakin ədalətsiz idi

•Who is Salome Zurabişvili — Gürcüstanın yeni prezidenti?

Avropa İttifaqı və Avropa Şurası

Avropa İttifaqının Gürcüstan nümayəndəliyinin başçısı Karl Xartsel Gürcüstan hakimiyyətinə tövsiyə edir ki, parlament seçkilərinə qədər qalan zamandan seçki mühitinin yaxşılaşdırılması üçün istifadə etsin. Karl Xartselin sözlərinə görə, bu prosesi parlament təmin etməli və həmin prosesdə cəmiyyətin mümkün qədər maksimal geniş təbəqələri iştirak etməlidir. Onun fikrincə, çox vacibdir ki, problemlərin həllinə hakimiyyət, müxalifət, KİV və vətəndaş cəmiyyəti qoşulsunlar.

“Vaxt çox deyil və işi təxirə salmadan başlamaq lazımdır. Problemlərin həllinə son dərəcə ehtiyatla yanaşmaq lazımdır, onlar Aİ ilə Gürcüstan arasındakı münasibətlərdə vacib rol oynayırlar”, – Karl Xartsel deyib.

Avropa Şurası ofisinin rəhbəri Kristian Urse siyasi partiyaların təmsil olunmasındakı disbalansı, mənfi xarakterli kampaniyaları və tənzimləyici kimi KİV-in rolunu ciddi problem hesab edir.

Kristian Urse müxalifəti və iqtidarı 2020-ci ilin parlament seçkilərinə qədər vəziyyəti yaxşılaşdırmağa, bunun üçünsə danışıqlar masasının arxasına keçməyə çağırır.

ABŞ

ABŞ-ın Gürcüstandakı səfirinin vəzifələrini icra edən Ros Uilson hesab edir ki, seçki kampaniyası Gürcüstanın uğur qazanması üçün fundamental vacib bir çox problem və məsələlərin üstünü açdı. Onun sözlərinə görə, son 10 il ərzində Gürcüstan demokratiyanın inkişafı baxımından böyük uğurlar qazanıb, lakin demokratik mədəniyyətin möhkəmləndirilməsi üçün prezident seçkiləri zamanı qeydə alınmış pozuntuları aradan qaldırmaq lazımdır.

Hakimiyyət

Gürcüstan hakimiyyəti keçirilmiş prezident seçkilərini ədalətli və şəffaf adlandırır. Ədliyyə naziri Teya Tsulukianinin sözlərinə görə, qeyri-hökumət təşkilatları neytrallıqlarını qoruyub saxlaya biılməyiblər və prezidentliyə namizəd qadını gender əlamətinə görə hücumlardan qorumaqda aciz olublar.  Ədliyyə naziri bildirib ki, hakimiyyətin müstəqil namizəd Salome Zurabişvilini dəstəkləməsi çoxlarının xoşuna gəlməyib, buna görə də, ona qarşı çox aqressiv kampaniya aparılıb.

O ki qaldı səslərin sayılması proseduruna, nəzərə çarpmayacaq xətalar istisna olmaqla proses sakit və dinc şəraitdə keçib və obyektiv qiymət aşkar edib.

Müxalifət

Müxalifət nümayəndələri bildiriblər ki, 2018-ci ilin prezident seçkiləri kobud pozuntularla keçib, namizədlər isə qeyri-bərabər şəraitdə olublar. “İnkişaf hərəkatı”nın lideri David Usupaşvili iddia edir ki, 2018-ci ilin seçkilərinin gedişatında 1990-cı illərin bütün mənfi təcrübəsi üzə çıxıb.

“Yeni sağçılar” partiyasının liderlərindən biri Mamuka Katsitadze bildirib ki, prezident seçkiləri tamamilə qeyri-bərabər şərtlər daxilində keçib – iqtidar nəhəng inzibati resursundan istifadə edib.

Mərkəzi Seçki Komissiyası

Mərkəzi Seçki Komissiyası (MSK) seçkilərin saxtalaşdırılmasında hər hansı ittihamları qəti şəkildə rədd edir. MSK-nın sədri Tamar Jvaniya məlumat verib ki, MSK-nın ünvanına xeyli ifşaedici bəyanat səsləndirilib, lakin son nəhayətdə bütün müşahidəçi missiyalar təsdiq ediblər ki, 2018-ci ilin prezident seçilərini MSK yüksək peşəkar səviyyədə keçirib.

“Biz təsdiq edirik ki, səslərin hesablanması ədalətli olub. Bu barədə müşahidə təşkilatlarının hesabatlarında da deyilir”, – Tamar Jvaniya bildirib.