18 სექტემბრის ღამეს გამოცხადებული ზავის მიუხედავად, აზერბაიჯანისა და სომხეთის შეიარაღებული ძალები აგრძელებდნენ საბრძოლო მოქმედებებს ყარაბაღსა და მიმდებარე აზერბაიჯანულ რაიონებში, რომლებიც 1990-იანი წლების დასაწყისის ომის შემდეგ, ყარაბაღის ხელისუფლების კონტროლის ქვეშ იყო.
რა მოხდა დღის განმავლობაში – მოვლენების მიმოხილვა ყველა მხრიდან.
ინფორმაცია ერევნიდან და სტეპანაკერტიდან
დილით, ყარაბაღის თავდაცვის სამინისტრომ განაცხადა, რომ ცეცხლის შეწყვეტის ჰუმანიტარული შეთანხმება დაცული იყო, გამონაკლისი იყო საარტილერიო დაბომბვა ჩრდილოეთ მიმართულებით და სარაკეტო – სამხრეთით.
თუმცა, დილის 07:20 საათიდან, აქტიური საარტილერიო ცეცხლის შემდეგ, აზერბაიჯანის შეიარაღებულმა ძალებმა სამხრეთ მიმართულებით დაიწყეს შეტევა „ხუდაფერინის წყალსაცავზე, (ჯებრაილის რაიონი) მომგებიანი პოზიციების დასაკავებლად“.
სომხურმა მხარემ ასევე განაცხადა, რომ აზერბაიჯანული მხარე დიდი რაოდენობით უპილოტო თვითმფრინავებსა და საარტილერიო საშუალებებს იყენებს.
სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ აზერბაიჯანი დაადანაშაულა, რომ ის მეორეჯერ არღვევს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებას, რომლის მიღწევაც, ეუთოს მინსკის ჯგუფის თანათავმჯდომარე ქვეყნების ხელმძღვანელების პირადი ჩართულობით მოხერხდა (საუბარია რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმირ პუტინზე).
განცხადებაში ასევე ითქვა, რომ „სომხეთი აგრძელებს ყველა აუცილებელი ზომის მიღებას, რათა აზერბაიჯანს მშვიდობის დაცვა აიძულოს“.
მოგვიანებით, სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს კიდევ ერთი განცხადება გავრცელდა. ამჯერად საუბარი იყო აზერბაიჯანის მხრიდან უარზე წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის შუამავლობის მცდელობაზე, რომ ბრძოლის ველიდან დაჭრილი სამხედრო მოსამსახურეები გაეყვანათ.
მთიანი ყარაბაღის პრეზიდენტის მრჩეველმა, დავიდ ბაბიანმა 18 ოქტომბერს გამართულ ბრიფინგზე განაცხადა, რომ ყარაბაღში ჰუმანიტარული ზავი უვადოა, მიუხედავად იმისა, რომ ბაქო ამას უარყოფს:
„თუკი აზერბაიჯანში აცხადებენ, რომ ეს მხოლოდ, რამდენიმე დღით არის, ეს იმას ნიშნავს, რომ მათი მიზანია – რამდენიმე დღეში კვლავ განაახლონ აგრესიული ქმედებები“. მისი აზრით, თუკი აზერბაიჯანი კვლავ უგულებელყოფს შეთანხმებებს და უპატივცემულობას გამოხატავს ზავის მიღწევისთვის საერთაშორისო თანამეგობრობის მიერ გაწეული ძალისხმევის მიმართ, მაშინ, ეუთოს მინსკის ჯგუფის თანათავმჯდომარე ქვეყნებს მოუწევთ უფრო მკაცრი და სხვა მეთოდებით დაამყარონ ის“.
ამ განცხადებების შემდეგ, დღის მეორე ნახევარში, მთელი ფრონტის ხაზის გასწვრივ, შედარებით სიმშვიდე დაფიქსირდა.
18 ოქტომბრის საღამოს, გავრცელდა ინფორმაცია სომხეთის საგარეო საქმეთა მინისტრისა და საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების პოლიტიკის საკითხებში ევროკავშირის უმაღლესი წარმომადგენლის, ჯოზეფ ბორელის სატელეფონო საუბრის შესახებ.
ზოგრაბ მნაცაკანიანმა შეშფოთება გამოთქვა ყარაბაღში მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებებთან დაკავშირებით, „საერთაშორისო თანამეგობრობის ზოგიერთი მოთამაშის გაურკვეველი პოზიციის გამო“. მისი აზრით, „ასეთ პოლიტიკას აზერბაიჯანი განიხილავს, როგორც ტოლერანტობას აზერბაიჯანის აგრესიის გაგრძელების მიმართ, რომელსაც თან ახლავს საერთაშორისო სამართლის ნორმების დარღვევა“.
საგარეო საქმეთა მინისტრმა კიდევ ერთხელ გაუსვა ხაზი, რომ აზერბაიჯანული მხარის აგრესია ხდება თურქეთის პირდაპირი ჩარევის კონტექსტში, რომელსაც, სხვა ყველაფერთან ერთად, რეგიონში შეიარაღებული ტერორისტები ჩაჰყავს. სომხურმა მხარემ საბრძოლო მოქმედებების დაწყებიდან არაერთხელ განაცხადა, რომ ეს სერიოზულ საფრთხეს უქმნის რეგიონულ და საერთაშორისო უსაფრთხოებას.
გერმანიის ბუნდესტაგის დეპუტატებმა, რომლებმაც ყარაბაღი მოინახულეს, ბრიფინგზე სომეხ ჟურნალისტებს განუცხადეს, რომ ნახეს, როგორ ანადგურებს აზერბაიჯანის შეიარაღებული ძალები მშვიდობიან დასახლებებს.
„ჩვენ ვნახეთ, როგორ ცვივა ბომბები სტეპანაკერტსა და შუშაში, საცხოვრებელ სახლებზე, მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ კი გამოიყენება საერთაშორისო სამართლით აკრძალული შეიარაღება. ნათელია, რომ აზერბაიჯანი ცდილობს მოსახლეობის გენოციდს უპილოტო თვითმფრინავების გამოყენებით, ეს „დრონების გენოციდია“.
ჩვენ მსოფლიო პარლამენტებს მოვუწოდებთ არა მხოლოდ განცხადებით გამოსვლისკენ, არამედ მოქმედებებისკენ, სანქციების დაწესებისკენ იმ ქვეყნების წინააღმდეგ, რომლებიც ყარაბაღს დაესხნენ თავს და იარაღს აწვდიან მათ“, – განაცხადა ბუნდესტაგის დეპუტატმა, შტეფან კოტრემ.
ინფორმაცია ბაქოდან
მიუხედავად, 18 ოქტომბრის 00:00 საათიდან გამოცხადებული ახალი ჰუმანიტარული რეჟიმისა, სომხეთის შეიარაღებულმა ძალებმა კიდევ ერთხელ უხეშად დაარღვიეს შეთანხმება“, – განაცხადა 18 ოქტომბრის დილის საათებში, აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტრომ.
წყაროს თანახმად, „ღამის განმავლობაში, მოწინააღმდეგემ ნაღმტყორცნებისა და არტილერიის გამოყენებით დაბომბა ქალაქ ჯებრაილის შემოგარენი, ასევე, ოკუპაციისგან გათავისუფლებული ამ რაიონის სოფლები, რომლებიც მდინარე არაქსის გასწვრივ მდებარეობს. პირად შემადგენლობას შორის დანაკარგები არ არის“.
დილის საათებში, აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტრო ასევე ავრცელებდა ინფორმაციას იმის შესახებ, რომ აღკვეთეს მოწინააღმდეგის შეტევის მცდელობები აღდერინის, ფუზულის, ჰადრუთისა და ჯებრაილის მიმართულებით (ყარაბაღის მიმდებარე რაიონები, რომელსაც 1990-იანი წლების დასაწყისის ომის შემდეგ, ყარაბაღის ხელისუფლება აკონტროლებს).
ასევე, იტყობინებიან, რომ გამოცხადებული ზავის შემდეგ, 18 ოქტომბრის დილის 4 საათამდე, სომხეთმა ასევე სცადა ვითარების გამწვავება აზერბაიჯანის საზღვარზე:
„გამოიყენეს მსხვილკალიბრიანი შეიარაღება, სომხეთის ჩემბერეკსკის რაიონის ტერიტორიიდან დაბომბეს აზერბაიჯანის არმიის პოზიციები გადაბეის რაიონში, ბარდის რაიონიდან კი დაბომბეს აზერბაიჯანის არმიის პოზიციები თოვუზის რაიონში“.
დღის საათებში, სომხეთის შეიარაღებულმა ძალებმა დაბომბეს აზერბაიჯანის აღდამის რაიონის ტერიტორია.
აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ტვიტერის საკუთარ გვერდზე დაწერა, რომ აზერბაიჯანის შეიარაღებულმა ძალებმა აზერბაიჯანის სახელმწიფო დროშა აღმართეს უძველეს ხუდაფერინის ხიდზე, რომელიც ჯებრაილის რაიონში, მდინარე არაქსზე მდებარეობს. ხიდი ამ რაიონს ირანთან აკავშირებს. აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტრომ ვიდეო კადრები გაავრცელა ქალაქ ფუზულიდან, რომელზე კონტროლიც წინა დღეს დაამყარა აზერბაიჯანის არმიამ.
