ევროკავშირმა ვიზალიბერალიზაციის შეჩერების ახალი წესები დაამტკიცა. რა გავლენა შეიძლება მოახდინოს ამან საქართველოზე?
ვიზალიბერალიზაციის შეჩერების ახალი წესები
ევროკავშირის საბჭომ დაამტკიცა განახლებული მექანიზმი, რომელიც მათ საშუალებას აძლევს, უფრო სწრაფად და ეფექტიანად შეაჩეროს ვიზალიბერალიზაცია იმ მესამე ქვეყნებისათვის, სადაც უვიზო რეჟიმი ბოროტად გამოიყენება ან ეწინააღმდეგება ევროკავშირის ინტერესებს.
რეგულაცია ძალაში შევა მისი გამოქვეყნებიდან მეოცე დღეს ევროკავშირის ოფიციალურ ჟურნალში და პირდაპირ გავრცელდება ყველა წევრ ქვეყანაზე.
რა შეიცვალა ახალი რეგულაციით
- დაემატა ახალი საფუძვლები უვიზო რეჟიმის შეჩერებისთვის. ევროკავშირს შეეძლება ვიზალიბერალიზაციის გაუქმება, თუ ქვეყანა არ არის შესაბამისობაში ევროკავშირის სავიზო პოლიტიკასთან.
- უვიზო რეჟიმი შეიძლება შეჩერდეს, თუ სახელმწიფოში მოქმედებს ინვესტიციებით მოქალაქეობის მიღების სქემა, რომელიც უცხოელებს რეალური კავშირის გარეშე ანიჭებს მოქალაქეობას.
- რეჟიმის შეჩერება ასევე შესაძლებელი იქნება, თუ ევროკავშირსა და ქვეყანას შორის ურთიერთობები გაუარესდება, მაგალითად — ადამიანის უფლებების დარღვევის გამო.
- მექანიზმის ამოქმედება გამარტივდა: შეჩერების ტენდენციის დასაფიქსირებლად საჭირო ბარიერი 50%-დან 30%-მდე შემცირდა (ზრდა თავშესაფრის განაცხადებში, უკანონო დარჩენის ან კრიმინალის სტატისტიკაში).
- უვიზო რეჟიმის საწყისი შეჩერების ვადა 9 თვიდან 12 თვემდე იზრდება, გაგრძელების შესაძლებლობით კიდევ 24 თვემდე (ამჟამად 18 თვე).
- ახალი წესები საშუალებას აძლევს ევროკავშირს, მიზანმიმართულად შეაჩეროს უვიზო რეჟიმი მხოლოდ კონკრეტული ჯგუფებისთვის, მაგალითად სახელმწიფო მოხელეებისა და დიპლომატებისთვის, და არა მთელი მოსახლეობისთვის ერთიანად.
რა გავლენა შეიძლება მოახდინოს ახალმა წესებმა საქართველოზე?
“შესაძლოა, ის [ახალი წესები] მალე ქართული პასპორტის მფლობელთა ნაწილის წინააღმდეგაც იყოს გამოყენებული.” – დაწერა “რადიო თავისუფლების” ევროპის ბიუროს რედაქტორმა, რიკარდ იოზვიაკმა 12 ნოემბერს.
მანამდე ევროპის კომისიის 2025 წლის გაფართოების ანგარიში წარადგინა, რომლის მიხედვით, საქართველოს ევროკავშირთან ინტეგრაციის პროცესის საფუძვლები ბოლო წლის განმავლობაში მნიშვნელოვნად დასუსტდა. ანგარიშში აღნიშნულია, რომ მთავრობის გადაწყვეტილებამ პრაქტიკულად შეაჩერა გაწევრიანების პროცესი.
გაფართოების საკითხებში ევროკავშირის უმაღლესი კომისრის, მარტა კოსის განცხადებით, გაერთიანების წევრობის კანდიდატების ისტორიაში საქართველოს ყველაზე ცუდი ანგარიშის დასკვნა ჰქონდა.
ევროკავშირის უმაღლესმა წარმომადგენელმა კაია კალასმა კი განმარტა, რომ საქართველოში მდგომარეობა კანონის უზენაესობის და ადამიანის უფლებების დაცვის მხრივ, გაუარესებულია.
მისივე თქმით, ვიზალიბერალიზაციის გაუქმების გამარტივებული მექანიზმი, ევროპულ საბჭოს საშუალებას მიცემს, “უვიზო რეჟიმი ზოგიერთი ჯგუფისთვის” გააუქმოს. კალასმა ასევე განმარტა, რომ მიუღებელია პერსონალური თავდასხმები ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ელჩებზე.
23 ოქტომბერს ესპანელმა ევროპარლამენტარმა ნაჩო სანჩეს ამორმა “ტვ პირველთან” განაცხადა, რომ რამდენიმე მაღალი თანამდებობის პირის სანქცირება მდგომარეობას ვერ გამოასწორებს და აუცილებელია ყოვლისმომცველი სანქციების სიაა, რომელშიც “ქართული ოცნების” ლიდერებთან ერთად მოხვდებიან პოლიტიკოსები, სასამართლოსა და პროკურატურის მაღალი თანამდებობების პირები.
“ევროკომისიისგან ველოდებით 1000 თუ 2000 კაციან სიას, არ შეიძლება პარიზის მოდის კვირეულზე იმყოფებოდე, როცა ქართველ ხალხს სირთულეების ატანა უწევს.” – თქვა ამორმა.
