ვინ არის პასუხისმგებელი ცხინვალში საბაჟო კრიზისზე - ადგილობრივი ხელისუფლება, რუსული თუ „ქართული ლობი“?
საბაჟო კრიზისი სამხრეთ ოსეთში
სამხრეთ ოსეთის ე.წ. ხელისუფლებას ჯერაც არ მოუგვარებია საბაჟო კრიზისი, რომელიც შეეხო როგორც ადგილობრივ მეწარმეებს, ასევე რიგით მოქალაქეებს. რუსეთიდან სურსათის შემოტანისას მოსახლეობას კვლავ პრობლემები ექმნება ქვედა ზარამაგის საგუშაგოზე.
უთანხმოება გაზიან სასმელებზე
მიუხედავად იმისა, რომ მთავრობამ განაცხადა, რომ შეძლო რუსულ მხარესთან შეთანხმება საექსპორტო გადასახადების გაუქმებაზე, პრობლემები არ შემცირებულა. სამხრეთ ოსეთის მცხოვრებლები კვლავაც უჩივიან ტვირთების შეფერხებასა და დოკუმენტაციასთან დაკავშირებულ სირთულეებს.
- როგორ დაარტყა ცხინვალს რუსეთიდან ექსპორტირებულ საქონელზე საბაჟო გადასახადის ზრდამ
- რუსეთის საბაჟო ცხინვალის ნომრიან მანქანებს კვლავ პრობლემებს უქმნის
- სამხრეთ ოსეთს სურს შეუერთდეს რუსეთს, ამბობენ ადგილობრივი პოლიტიკოსები
პრობლემა კვლავ გავიდა ხელისუფლების კონტროლიდან, როდესაც სოციალურ ქსელებში გავრცელდა ვიდეო, სადაც ცხინვალელი სერგეი თედეევი – რომელიც გაცხარებულია – თავისი მანქანის საბარგულიდან გაზიან სასმელებს ყრის. მიზეზი რუსი მებაჟეების მიერ ზარამაგის საგუშაგოზე გამაგრილებელი სასმელების ტრანსპორტირების აკრძალვა გახდა.
„15 ყუთი არ შეუშვეს! რამდენ ხანს შეგიძლიათ ამ ყველაფრის მოთმენა?! ახლა კი მინდა მივმართო გაგლოევს – ჩვენს პრეზიდენტს და ხელმძღვანელს: რატომ არ წყდება პრობლემები? რატომ არ შეგვიძლია საკვების ტრანსპორტირება ერთი ოსეთიდან მეორეში (ანუ ჩრდილოეთიდან სამხრეთში – JAMnews)? ჩვენ მხოლოდ სიტყვებით გვაქვს ინტეგრაცია, რომ თითქოს ერთი ოსეთი ვართ“, – აღშფოთებულია თედეევი ვიდეოში.
მოგვიანებით მან თქვა, რომ ვლადიკავკაზის საბითუმო ბაზარზე სამი ათასი რუბლის [დაახლოებით $33] წვენები იყიდა პირადი მოხმარებისთვის, რუსმა მებაჟეებმა კი ეს ტვირთი კომერციულად მიიჩნიეს და შესაბამისად დარეგისტრირება მოითხოვეს.
თედეევის თქმით, ეს პირველი შემთხვევა არ არის, როდესაც ის მსგავს დაბრკოლებებს აწყდება და ბოლო ინციდენტის შემდეგ, სამხრეთ ოსეთის საბაჟო კომიტეტის ხელმძღვანელს, ალექსანდრ ჩოჩიევს მიმართა.
იურიდიული გაუნათლებლობა?
ალექსანდრ ჩოჩიევმა თედეევთან ინციდენტი დასრულებული საექსპორტო დეკლარაციის არქონით განმარტა:
„ეს ინციდენტი არ მოხდებოდა, მას რომ დეკლარაცია 263-ე გადაწყვეტილებით შეესრულებინა, რომელიც არ ითვალისწინებს გადასახდელს და საბაჟო გადასახადს.“
მან ასევე დასძინა, რომ თუ ერთი საქონლის იმპორტი დიდი რაოდენობით ხდება, მაშინ საქონელი განიხილება, როგორც კომერციული ტვირთი და ამ სიტუაციაში გადაწყვეტილება მიიღება რუსეთის საბაჟო ინსპექტორის შეხედულებისამებრ.
ამასთან, მისი თქმით, თედეევს დეკლარაციის შედგენაში სამხრეთ ოსური მხარე უნდა დახმარებოდა. ოფიციალური პირი სიტყვიერად დაჰპირდა მხარდაჭერას და დახმარებას, მან მოუწოდა მეწარმეებს და ფიზიკურ პირებს დაუკავშირდნენ საზღვარზე მყოფ თანამემამულეებს „ყველა საკითხზე“.
მანამდე, ჩოჩიევი გახდა ბიზნეს საზოგადოების მწვავე კრიტიკის ობიექტი იმის გამო, რომ მან სამხრეთ ოსელი მეწარმეები იურიდიულ გაუნათლებლობაში დაადანაშაულა და მთელი პასუხისმგებლობა მათზე გადაიტანა.
ხელისუფლებასა და მეწარმეებს შორის დაძაბულობა ვერ განმუხტა მთავრობის მიერ ორგანიზებულმა შეხვედრამაც, რომელშიც ასევე მონაწილეობდა რუსეთის ფედერალური საბაჟო სამსახურის წარმომადგენელი სამხრეთ ოსეთში, ალექსეი პოპოვი.
პოპოვმა მეწარმეებს მოუწოდა უფრო ყურადღებიანი იყვნენ საბაჟო კანონმდებლობის მოთხოვნების მიმართ და განმარტა ფედერალური საბაჟო სამსახურის მოთხოვნები რუსეთის საზღვრის გავლით მცირე რაოდენობით საქონლის გამარტივებული ტრანსპორტირების შესახებ:
„საქონლის მცირე პარტია, №263 გადაწყვეტილებით, სამხრეთ ოსეთში რუსეთიდან შეიძლება გადაიტანონ არა მხოლოდ ფიზიკურმა პირებმა, არამედ მეწარმეებმაც. №263 ხელშეკრულებით საბუთების შევსების ფორმა ამარტივებს რეგისტრაციის პროცესს.”
„ქართული ლობის შეთქმულება“
მაგრამ არის კიდევ ერთი, უფრო სკანდალური ვიდეო სერგეი თედეევისა და რუსი მებაჟეების მონაწილეობით.
შეტაკების დროს თედეევი კითხულობს: „არ არის შესაძლებელი ამ პრობლემების აღმოფხვრა ორ ოსეთს შორის?” საპასუხოდ კი მებაჟე ვიდეოგადაღების შეწყვეტას ითხოვს და ტელეფონს ხელს ურტყამს.
ამ ვიდეოს ქვეშ კომენტარებში სოციალური ქსელის მომხმარებლები აღშფოთებულნი არიან სამხრეთ ოსეთის პრეზიდენტის, ალან გაგლოევის უუნარობით, გაეუმჯობესებინა თავისი მოქალაქეების საცხოვრებელი პირობები და იხსენებენ გაგლოევის წინა პერიოდს, როდესაც რუსი მებაჟეები და მესაზღვრეები პატივისცემით ეპყრობოდნენ ოსებს.
დისკუსიის ერთ-ერთი მონაწილე მიანიშნებს მზარდ სოციალურ დაძაბულობაზე და ცხინვალში ანტისამთავრობო გამოსვლების ალბათობაზე:
იმავდროულად, მაშინ, როცა სამხრეთ ოსეთის ხელისუფლება პასუხისმგებლობას რუს მებაჟეებზე ან ადგილობრივ მეწარმეებზე ანაწილებს, ცხინვალში კონსპირაციის თეორიები ვრცელდება. JAMnews-ის ზოგიერთი თანამოსაუბრის თქმით, რუსეთიდან პროდუქციის იმპორტთან დაკავშირებით პრობლემებს „ქართული ლობი“ ხელოვნურად ქმნის.
ასე ფიქრობს ერთ-ერთი პოლიტოლოგიც კი, რომელმაც ანონიმურად დარჩენა ისურვა. მისი თქმით, ქართველი ლობისტები ცხინვალსა და მოსკოვში ცდილობენ აიძულონ სამხრეთ ოსური ბიზნესი დატოვონ რუსული ბაზარი და უზრუნველყონ კავშირები ქართველ ბიზნესმენებთან.
„ისინი სხვადასხვა რამეს ამბობენ – თითქოს უფრო იაფი და ადვილია საქონლის შემოტანა საქართველოდან. ვრცელდება ჭორები, თითქოს ეს სცენარი აინტერესებს მოსკოვის რამდენიმე გავლენიან ბიზნესმენს, რომლებიც იმედოვნებენ, რომ თბილისი უარს იტყვის ევროინტეგრაციაზე, თუ სარგებელს დაინახავს ცხინვალთან კონტაქტებიდან სამხრეთ ოსეთის სუვერენიტეტის აღიარების ვალდებულების გარეშე“, – ამბობს პოლიტოლოგი.
ამ ვერსიის მომხრეების აზრით, გაგლოევის მთავრობის უმოქმედობა საბაჟოზე არსებული პრობლემების მიმართ და ზოგიერთი დეპუტატის მიერ პერიოდულად გაჟღერებული წინადადებები საქართველოსთან ტრანზიტის გახსნაზე, „არ გამოიყურება უსაფუძვლოდ და იძლევა ასეთი შეთქმულების არსებობის საფუძველს.“
სტატია მომზადებულია ცხინვალის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად.ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო