თვითნებური დაპატიმრებები და სადავო სასამართლო საქმეები - საქართველო Freedom House-ის ანგარიშში
საქართველოში დემოკრატიის ხარისხი მაქსიმალური შვიდი ქულიდან 3,25 ქულით არის შეფასებული, რაც წინა წლის მაჩვენებელზე (3,29) ოდნავ დაბალია.
დემოკრატიულობის საერთო ქულის გამოსათვლელად 7 სხვადასხვა კატეგორია ფასდება. ეს კატეგორიებია: ეროვნული მმართველობა, საარჩევნო პროცესი, სამოქალაქო საზოგადოება, დამოუკიდებელი მედია, ადგილობრივი მმართველობა, სასამართლო სისტემა და კორუფცია.
ანგარიშში ნათქვამია, რომ მაჩვენებლების გაუარესება ყველაზე მეტად სასამართლო სისტემაში მიმდინარე პროცესებმა გამოიწვია.
სასამართლოს დამოუკიდებლობის რეიტინგი საქართველოში 3.00-დან 2.75-მდე შემცირდა, რაც „უზენაესი სასამართლოს ახალი მოსამართლეების დანიშვნის სადავო პროცესმა და პოლიციის მიერ 2019 წლის ივნისის საპროტესტო აქციების დაშლისას, არაპროპორციული ძალის გამოყენებამ“ განაპირობა.
ანგარიშში აღნიშნულია, რომ 2019 წელს და 2020 წლის დასაწყიში საქართველოში თვითნებურმა დაპატიმრებებმა და რამდენიმე სადავო სასამართლო საქმემ კიდევ უფრო გაართულა ისედაც დაძაბული სიტუაცია.
“პოლიტიკურ ველზე ახალშემოსულ ბიზნესმენ მამუკა ხაზარაძეს ბრალი დასდეს ფულის გათეთრებაში, როგორც კი მან გამოაცხადა პოლიტიკური მოძრაობის დაფუძნების შესახებ, ხოლო ერთ პოლიტიკურ ლიდერს 38 თვით პატიმრობა მიუსაჯეს სახელმწიფო სახსრების სავარაუდო ბოროტად გამოყენების განმეორებით საქმეზე,” – წერია ანგარიშში.
Freedom House წერს იმაზეც, რომ საქართველოს პარლამენტში მმართველმა უმრავლესობამ უკიდურესად “არაპროფესიული პროცესის” შედეგად უზენაესი სასამართლოს 14 მოსამართლე უვადოდ დანიშნა.
საქართველო ასევე დასახელებულია იმ ქვეყნებს შორის, სადაც ოპოზიციურმა პარტიებმა საპარლამენტო პროცესს ბოიკოტი გამოუცხადეს – ანგარიშში ვკითხულობთ:
„ოპოზიციური პარტიების მხრიდან სრული ან ნაწილობრივი ბოიკოტის გამოცხადებამ ალბანეთში, ბულგარეთში, საქართველოში, მონტენეგროსა და სერბიაში შეაფერხა პარლამენტების მუშაობა და მიანიშნა სამართლიანობისა და ლეგიტიმურობის ნაკლებობაზე“.
დოკუმენტის თანახმად, 2020 წლის თებერვალში საქართველოში ოპოზიციური ბლოკის ყველა დეპუტატმა დატოვა პარლამენტი, რადგან მთავრობამ არ შეასრულ საკუთარი დანაპირები და უარი თქვა სრულად პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლაზე.
“რომ შემოღებულიყო, ეს სისტემა შეამცირებდა მმართველი პარტიის – „ქართული ოცნების“ შანსებს წელს კიდევ ერთხელ გაემარჯვა საპარლამენტო არჩევნებში,“ – წერს „ფრიდომ ჰაუსი“ და დასძენს, რომ კრიზისი მხოლოდ მას შემდგ განიმუხტა, როცა საქმეში ევროპელი და აშშ-ის დიპლომატები ჩაერთნენ და ხელი შეუწყვეს მმართველ გუნდსა და ოპოზიციას შორის შეთანხმების მიღწევას, რაც ქვეყნის შერეულ საარჩევნო სისტემაზე გადაყვანას გულისხმობს.
Freedom House ულტრამემარჯვენე ძალებზეც აქეთებს აქცენტს და წერს, რომ “ძალადობრივი, ექსტრემისტული ჯგუფების ხმამაღალი ხმა ისმოდა საქართველოსა და ისეთ ქვეყნებში, როგორებიცაა უკრაინა, სომხეთი, პოლონეთი, ბალტიის სახელმწიფოები და ბულგარეთი.”
Freedom House-ის ანგარიში შეაფასეს როგორც მმართველ პარტიის, ისე ოპოზიციის წარმომადგენლებმა.
“Freedom House წერს, რომ აფხაზეთი არის ნახევრად თავისუფალი ტერიტორია და თავისუფლებისა და დემოკრატიის ხარისხით უტოლდება სომხეთს. ეს უკვე მიუღებელს იქეთ არის. არ აქვს მნიშვნელობა, რა ეწერება იმის იქეთ,” – ასე გამოეხმაურა Freedom House-ის ანგარიშს პარლამენტის ვიცე-სპიკერი და “ქართული ოცნების” ერთ-ერთი ლიდერი, მამუკა მდინარაძე.
ევროპული საქართველოს ერთ-ერთი ლიდერი, დავით ბაქრაძე აცხადებს, რომ განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ანგარიშის ის ნაწილი, რომელიც პოლიტიკურ დევნას და სასამართლოს ეხება:
“დღეს Freedom House-ის ანგარიშში კონკრეტულად არის მოხსენებული გიგი უგულავა, მამუკა ხაზარაძე და ზოგადად ის კლიმატი, რომელსაც ქმნის პოლიტიკური ლიდერების წინააღმდეგ მიმდინარე დევნა, დაქვემდებარებული სასამართლოს მეშვეობით”.
