დაიღუპა 11 წლის ბიჭი, რომელზეც მამა ძალადობდა
თერჯოლის მუნიციპალიტეტის ერთ-ერთ სოფელში, 23 აგვისტოს, 11 წლის ბიჭი, საკუთარ სახლში გარდაცვლილი იპოვეს. შსს-მ გამოძიება თვითმკვლელობამდე მიყვანის მუხლით დაიწყო. ბრალდებული, რომელიც ამ დროისთვის უკვე დაკავებულია, გარდაცვლილი ბავშვის მამაა – ოჯახის ახლობლები და მეზობლები ამბობენ, რომ მამა არასრულწლოვან შვილს ხშირად სცემდა და ბავშვმა, სავარაუდოდ, ძალადობას ვეღარ გაუძლო.
ოჯახის ნათესავები კი ეჭვობენ, რომ მამას შვილი ცემის დროს შემოაკვდა და შემდეგ თვითმკვლელობის ინსცენირება მოაწყო. მოკლეს თუ თავი მოიკლა – ეს ახლა ექსპერტიზამ უნდა დაადგინოს.
რა მოხდა თერჯოლაში?
გარდაცვლილი 11 წლის ბავშვი ოჯახში მამასთან ერთად ცხოვრობდა. ის ერთი წლის იყო, როცა დედა გაჭირვების გამო საბერძნეთში წავიდა სამუშაოდ და მამასთან დატოვა. მას შემდეგ დედა საქართველოში აღარ ჩამოსულა: ის ოჯახს საბერძნეთიდან ყოველთვიურად ფულს უგზავნიდა.
ოჯახის ახლობლები და მეზობლები ამბობენ, რომ მოზარდის მამა, რომელიც ხშირად სვამდა, ჯერ ცოლზე ძალადობდა, ცოლის წასვლის შემდეგ კი – შვილზე.
ტრაგედიის დღესაც მათ ბავშვის ტირილის ხმა გაიგეს, რის შემდეგაც 112-ში დარეკეს, ადგილზე მისულ პოლიციას კი ბავშვი უკვე გარდაცვლილი დახვდა.
გარდაცვლილი ბავშვის მასწავლებლები ამბობენ, რომ ის ძალიან მოწესრიგებული, კეთილი და მხიარული ბავშვი იყო და თავს არ მოიკლავდა.
დაღუპული ბავშვის ბებია კი აცხადებს, რომ ალკოჰოლური ზემოქმედების ქვეშ მყოფი მამა შვილს სისტემატურად სცემდა და მას არაადამიანურად ექცეოდა.
ბებია ამბობს, რომ იმ დღეს, როცა ბავშვი გარდაიცვალა, მან ბებიას და დეიდას სთხოვა, რომ მის დასახმარებლად მისულიყვნენ, რადგან მამის ეშინოდა.
ბებია ამბობს იმასაც, რომ გარდაცვლილი ბავშვის მამამ ტრაგედიის წინა დღეს საბერძნეთში მყოფ მეუღლეს დაურეკა და მუქარის ტონით უთხრა, რომ თუ ფულს არ გამოუგზავნიდა, შვილის ხმას ვეღარასოდეს გაიგებდა.
ამ ინფორმაციას ადასტურებს გარდაცვლილი ბავშვის უფროსი დაც, რომელიც დედასთან ერთად საბერძნეთშია. “ტვ პირველთან” საუბარში ის ამბობს, რომ სწორედ იმ დღეს, როდესაც ბავშვი დაიღუპა, ის და დედა რამდენჯერმე ელაპარაკნენ საქართველოში დარჩენილ ოჯახის წევრებს:
“მამაჩემმა მოგვაძახა მე და დედაჩემს, შენი ძმის ხმას ვეღარ გაიგონებთო,” – ამბობს ის.
ახლა ოჯახის ახლობლები მოითხოვენ, რომ თვითმკვლელობამდე მიყვანის მუხლი განზრახ მკვლელობის მუხლით გადაკვალიფიცირდეს.
ბავშვის მეზობლები და ნათესავები კიდევ ერთ მნიშვნელოვან გარემოებაზე ამახვილებენ ყურადღებას. ისინი ამბობენ, რომ მამის მხრიდან ბავშვის ცემის გამო ხშირად იძახებდნენ პატრულს და პოლიციამ ყველაფერი იცოდა ძალადობის შესახებ, მაგრამ არასრულწლოვნის დასაცავად არაფერი გააკეთა და საქმის კურსში არც სოციალური მომსახურების სააგენტო ჩააყენა.
ვინ არის დამნაშავე?
სახალხო დამცველი, ნინო ლომჯარია ამბობს, რომ 11 წლის ბავშვის სიკვდილზე პასუხისმგებელია ყველა ის ადამიანი, “ვინც იცოდა ბავშვის მიმართ ძალადობის თაობაზე, არ დაიცვა და დატოვა ის მოძალადის ხელში.”
ლომჯარიას განცხადებით, საქართველოში ბავშვები ოჯახში თუ საჯარო სივრცეში მარტონი არიან ძალადობის პირისპირ, რადგან:
“მათ არა აქვთ ინფორმაცია, ვის მიმართონ და რა მოითხოვონ, რადგან სკოლაში ამას არავინ ასწავლით. არ აქვთ გარშემომყოფთა იმედი, რადგან ბავშვს არავინ უსმენს და კიდევ უფრო იშვიათად უჯერებს. სოციალურ სამსახურს არა აქვს საკმარისი რესურსი, ხოლო სამართალდამცავ უწყებას ბავშვთა მიმართ ძალადობის პრევენციის კვალიფიკაცია და მგრძნობელობა.”
სახალხო დამცველი ამბობს, რომ ბავშვზე ზრუნვისა და დაცვის სისტემა არსებითი გამოწვევების წინაშე დგას: არ არსებობს ოჯახში ძალადობის მსხვერპლი ბავშვების მხარდაჭერის ეფექტური სერვისი და მინიმალურია მათთან ფსიქოლოგის ჩართულობა, არაერთი კარგი ინიციატივა კი ბავშვის უფლებების სწავლების თუ ოჯახში ძალადობისაგან დაცვის მექანიზმების მხარდასაჭერად რელიგიური თუ ფსევდო პატრიოტული წინააღმდეგობების გამო ფერხდება.
“ჩვენთან ბავშვმა არ იცის სად ითხოვოს დახმარება, როცა მასზე ძალადობენ და ცემენ. სახელმწიფოს არ აქვს სპეციალური ბავშვისადმი მეგობრული ცხელი ხაზი და ასეთად 1505-ს აპიარებს. არადა, 1505-ზე რეკავს ყველა, ძალიან დიდ ხანს ელიან და ოპერატორებს ბავშვებთან საუბრის სპეციალური კომპეტენცია არ აქვთ.
ამ ბავშვს უნდა სცოდნოდა ვისთვის ეთხოვა დახმარება.
ამ ბავშვს უნდა ჰყოლოდა ადვოკატი, რომელიც დაიცავდა,” – წერს უფლებადამცველი ანა არგანაშვილი.
• საქართველოში 29 800 ბავშვს სახლში წყლითა და საპნით ხელის დაბანის პირობები არა აქვს – UNICEF
11 წლის ბავშვის გარდაცვალება განხილვის მთავარი თემაა სოციალურ ქსელებში.
“მამასთან ერთად ის ნათესავებიც დასაჭერია, ვინც ეს ამბავი იცოდა და ხმას არ იღებდა!”
“ძალადობა რამდენიმე თვეს გრძელდებოდა და მეზობლებმა პოლიციას მხოლოდ იმ დღეს შეატყობინეს, როცა თავი მოიკლა? ასე იყო?”
“გავმწარდი. ეს ხალხი სულ გამოთაყვანდა? იცოდნენ, რომ ბავშვზე ძალადობდა და ყველა ჩუმად იყო? რა ჯანდაბა ჭირს ამ ხალხს ასეთი?”
“არაა გასაკვირი. ჩვენ ხომ ვიცით და unicef-ის კვლევამაც ხომ აჩვენა, რომ ამ ქვეყანაში ავტორიტარული სტილი ნორმად ითვლება. “არაუშავს, ხანდახან სცემს”; “ბავშვი უნდა გაზარდო მკაცრად” და ა.შ. ”
“მოცელილი ვარ, გაოგნებული. ვუყურებ მთელი დღე კადრებს, ჩაცმულდახურული მეზობლები, კაცები, ქალები, ყვავილებით ხელში მიდიან პანაშვიდზე. ესმოდათ, ურეკავდა ბავშვი, ითხოვდა დახმარებას, პოლიციამაც იცოდა და სკოლამაც. ჩვენ ვართ მკვლელი საზოგადოება. როგორ მივიყვანეთ ბავშვი აქამდე?”
“11 წლის ბავშვის შემზარავ ამბავზე ლოყებს რომ იხოკავთ, ყველას ბრალიაო, მოსმენილი გაქვთ მეზობლების და ნათესავების კომენტარები?
სისტემატიურად იძახებდნენ პატრულს და პატრული სისტემატიურად ფეხებზე იკიდებდა. სოციალურ სამსახურსაც კი არ აყენებდნენ საქმის კურსში. არ აინტერესებდათ მოზარდის მდგომარეობა.
სანამ მაგ ხალხს მიადგებით, მანამდე პოლიციის ბრალეულობა მოიკითხეთ და ძალადობის ცხელი ხაზი რომ მხოლოდ ექვს საათამდე მუშაობს და ფასიანია, ეგეც,” – წერენ ფეისბუკში.
რას ამბობს გამოძიება?
11 წლის ბავშვის სიკვდილის ფაქტზე გამოძიება ოჯახური ნიშნით ჩადენილ თვითმკვლელობამდე მიყვანის მუხლით დაიწყო.
თუ დადგინდება, რომ ბავშვმა თავი მოიკლა, ძალადობაში ბრალდებული მამა 2-დან 4 წლამდე პატიმრობით დაისჯება.
პარალელურად, სამართალდამცველებმა გამოკითხვაზე გადაიყვანეს ის ადამიანები, რომლებიც მკვლელობის ვერსიაზე საუბრობენ.
საქმეში ჩართულია სახალხო დამცველიც.
“ეს შემთხვევა, იქნება თვითმკვლელობა თუ სავარაუდო მკვლელობა, ნებისმიერ შემთხვევაში არის სისტემური პრობლემების შედეგი.
როგორც ვხედავთ ბავშვის მიმართ სავარაუდო ფიზიკურ თუ ფსიქოლოგიურ ძალადობას სისტემატიური ხასიათი ჰქონდა. ამის შესახებ ინფორმირებული იყო გარემოცვა და სავარაუდოდ პოლიციაც. ჩვენ ვსწავლობთ, რა ტიპის შეტყობინებები შედიოდა პოლიციაში და შეატყობინა თუ არა პოლიციამ ამის შესახებ სოციალურ სამსახურს”, – ამბობს ნინო ლომჯარია.
