თავისუფალი მიმოსვლა შეზღუდვებით. ვინ და რატომ არ უშვებს საქართველოს მოქალაქეებს ევროპაში
2017 წლის მარტიდან საქართველოს მოქალაქეები შენგენის ზონაში უვიზოდ გადაადგილდებიან. ეს გადაწყვეტილება ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანია, ბოლო ათწლეულის საქართველოსთვის. უვიზო მიმოსვლამ ბევრი ადამიანის ცხოვრება შეცვალა – გამარტივდა საქმიანი მიმოსვლა, გაცილებით იოლი და იაფი გახდა ევროპაში სამოგზაუროდ წასვლა, რითიც განსაკუთრებით ხშირად ახალგაზრდები სარგებლობენ.
თუმცა, 2019 წლის გაზაფხულიდან, ევროპაში გამგზავრების მსურველები მოულოდნელად ახალი რეალობის წინაშე აღმოჩდნენ. რესპონდენტები, რომლებსაც JAMnews-ი ესაუბრა, ამბობენ, რომ აეროპორტში მისულებს საზღვრის გადაკვეთის ახალი წესები დახვდათ, რომლებიც არც ერთ ოფიციალურ დოკუმენტში არ წერია.
ქაღალდზე ყველაფერი იგივე დარჩა, თუმცა რეალურად, ევროპაში მოგზაურობის მსურველებს არაფორმალური დაბრკოლებები ექმნებათ, ამბობენ მგზავრები.
JAMnews-ი შეეცადა გაერკვია, რა დაბრკოლებებზე საუბრობენ ისინი და ამოქმედებიდან სამი წლის თავზე როგორ მუშაობს უვიზო მიმოსვლა.
“შეურაცხყოფა და დამცირება”
მას შემდეგ, რაც ევროპასთან უვიზო რეჟიმი ამოქმედდა, ევროპაში მოგზაურთა რაოდენობა მკვეთრად გაიზარდა.
თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ქუთაისის აეროპორტიდან ევროპული ქალაქების მიმართულებით იაფი ავიარეისები ყოველ დღე სრულდება, ორ-სამ დღიანი მოგზაურობისთვის თავის მობმა უკვე პრობლემა აღარ არის საქართველოს ბევრი მოქალაქისთვის, რომლებსაც სამსახური და სტაბილური შემოსავალი აქვთ.
ადამიანები აგროვებენ ფულს, წინასწარ ყიდულობენ იაფ ბილეთებს, გეგმავენ იაფ მარშრუტებს. უვიზო მიმოსვლის ამოქმედების შემდეგ ფეისბუკზე გაჩნდა ჯგუფები, სადაც ასი ათასობით ადამიანი იყრის თავს – ისინი ერთმანეთს უზიარებენ ინფორმაციას ევროპაში ბიუჯეტური მოგზაურობის შესახებ.
• JAMnews-ის რეპორტაჟი: როგორც ცხოვრობენ პოლონეთში საქართველოდან წასული შრომითი მიგრანტები.
• ქართული ექსპორტი ევროპაში – როგორ მუშაობს ასოცირების შეთანხმება ხელმოწერიდან ხუთი წლის შემდეგ
თუმცა, გასული წლის გაზაფხულიდან ამ ჯგუფებში გახშირდა შეშფოთებული პოსტები, სადაც მომხმარებლები ჩიოდნენ, რომ ქუთაისის აეროპორტში გამოჩდნენ ევროპელი მესაზღვრეები, რომლებიც ქართველ მგზავრებს სხვადასხვა მიზეზით რეისზე არ უშვებდნენ.
აი, ერთ-ერთი პოსტი ამ ჯგუფში, რომელიც 13 ივნისს დაიწერა:
“დღევანდელი რეალობა: კოპიტნარის აეროპორტში უამრავი ხალხი გამოაბრუნეს უკან. შუაში დგას ესპანელი სამართალდამცავი, ანუ მესაზღვრე და აქ, ჩვენთან, საქართველოში, წყვეტს გახვალ თუ არა ქვეყნიდან. ესპანეთი ქართველ მესაზღვრეს დააყენებს მის აეროპორტში?ბარსელონაში? თავად ესპანელები რომ არ გამოუშვას საქართველოში? ამაზე მეტი დამცირება და შეურაცხყოფა ჯერ არ მინახავს”.
და ეს არ არის ერთადერთი მსგავსი შინაარსის სტატუსი. მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი ფეისბუკ-მომხმარებელი მომხდარს გაგებით ეკიდება და ამბობს, რომ უცხო ქვეყნის მესაზღვრეები უკანონო მიგრაციის შესაჩერებლად დგანან ქართულ აეროპორტებში, ბევრისთვის ეს ფაქტი მიუღებელია. ვითარებას ართულებს ხელისუფლების დუმილიც – არც ერთ უწყებას უცხოელ მესაზღვრეებთან დაკავშირებით არანაირი განმარტება არ გაუკეთებია და არაფერი აუხსნია საკუთარი მოქალაქეებისთვის.
“როგორც დამნაშავეს, ისე მიყურებდნენ”
დათო თაყნიაშვილი მანგლისში ცხოვრობს. საოჯახო სასტუმრო აქვს და ასევე მეგობრებთან ერთად, მეზობელ ქვეყნებში – თურქეთში, სომხეთსა და აზერბაიჯანში სამოგზაუროდ – რამდენიმედღიან ექსკურსიებსაც აწყობს.
დათოს ძმა 7 წელია, რაც საფრანგეთში ცხოვრობს. იქ ლეგალურადაა დასაქმებული და გასულ წელს საკუთარი ბინაც შეიძინა. ევროკავშირთან უვიზო მიმოსვლის შესაძლებლობა ხელიდან არ გაუშვა და გასული წლის გაზაფხულზე დათომ ძმას ახალმოსახლეობა პირადად მიულოცა. თან საფრანგეთის ღირსშესანიშნაობებიც დაათვალიერა. სწორედ მაშინ გაჩნდა იდეა, რომ ტურების ჩამონათვალში, მეზობელ ქვეყნებთან ერთად, ევროპული ქალაქებიც შეეტანა.
საქართველოში დაბრუნებულმა მეგობრებს იდეა გაუზიარა. რამდენიმე ტურის მონახაზიც გააკეთა და ადგილზე საორგანიზაციო საკითხების და სხვა დეტალების გასარკვევად, კვლავ ევროპაში გამგზავრება გადაწყვიტა.
მეორედ ზუსტად იგივე დოკუმენტებით, რაც პირველ ჯერზე თან ჰქონდა (ძმის ლეგალურად ცხოვრების დამადასტურებელი საბუთი, ბინის მისამართი და მისი საბანკო ანგარიშის ამონაწერი, თვითმფრინავის ორივე გზის ბილეთი, სამოგზაურო დაზღვევა), თანხის დაზოგვის მიზნით, უკვე ქუთაისიდან გადაწყვიტა გამგზავრება.
ქუთაისის აეროპორტის შესასვლელშივე, სანამ რეგისტრაციას გაივლიდა, დათოს ე.წ. გამშვები პუნქტი დახვდა, სადაც ადგილობრივებთან ერთად, უცხოელი მესაზღვრეები იდგნენ. იქ კი მანამდე მისთვის უცნობი დოკუმენტი – სველი ბეჭდით დამოწმებული სპეციალური მოწვევის დედანი მოსთხოვეს. მიუხედავად იმისა, რომ დათოს მანამდე მოძიებული ჰქონდა ყველა საჭირო ინფორმაცია, რაც გამოადგებოდა ევროპაში უვიზოდ მოგზაურობისთვის, მსგავსი დოკუმენტის შესახებ არაფერი იცოდა. შესაბამისად, ვერც წარადგინა. ამ მიზეზით კი მას ქართველმა და უცხოელმა მებაჟეებმა საზღვრის გადაკვეთის ნება არ მისცეს და აეროპორტიდან უკან გამოაბრუნეს.
„ის, რომ აეროპორტში, ჩვენს საზღვარზე უცხო ქვეყნის მესაზღვრე გამოწმებს და წყვეტს, დატოვო თუ არა შენი ქვეყნის ტერიტორია, რბილად რომ ვთქვათ, უცნაურია. თუმცა ამ საკითხს გაგებით მივუდგებოდი, რომ არა განსაკუთრებულად უხეში დამოკიდებულება მებაჟეების მხრიდან. უნდა ითქვას, რომ ქართველი მესაზღვრეები უფრო ცუდად მომექცნენ. – მიყურებდნენ ისე, როგორც დამნაშავეს; თითქოს მე ევროპაში რაღაცის გასაფუჭებლად მივდიოდი. უამრავი უადგილო შეკითხვა დამისვეს“.
საფრანგეთში ოფიციალური მოწვევის დამზადებას ერთი თვე დასჭირდა. აღმოჩნდა, რომ აღნიშნული დოკუმენტის აღება მარტივი არაა.
საამისოდ დათოს ძმამ ქალაქის მუნიციპალიტეტში საჯარო რეესტრის ამონაწერი წარადგინა, სადაც ჩანდა მისი ბინის სრული ფართი, ოთახების რაოდენობა (ეს იმის დასადასტურებლად, რომ მას ნამდვილად შეეძლო სტუმრის მიღება და ბინაში დატოვება); ასევე წარადგინა საბანკო ანგარიშის ამონაწერი (ეს კი იმის დასამტკიცებლად, რომ სტუმრის სამოგზაურო ხარჯებს გასწვდებოდა).
საბოლოოდ დათო მაინც გაემგზავრა საფრანგეთში, კვლავ ქუთაისის აეროპორტიდან. თუმცა ეს ფინანსური ზარალის, ნერვებისა და დროის კარგვის ფასად დაუჯდა.
მიუხედავად გამოცდილებისა, დათოს უჭირს ევროპაში მოგზაურობის მსურველებს რჩევა მისცეს:
„ძნელია ვინმეს რამე ვურჩიო, რადგან ჩვენი მოქალაქის ქუთაისიდან ევროპაში გამგზავრება ხშირად იმაზეა დამოკიდებული, თუ როგორ ხასიათზე გაიღვიძა მესაზღვრემ. შეიძლება ვიღაც უსაბუთოდაც მარტივად გაუშვან, ვიღაც კი ბოლომდე გაჩხრიკონ, შეამოწმონ და მაინც დატოვონ.
პირადად მე ორი ადამიანი ვიცი, ვინც ამ ოფიციალური მოწვევის გარეშე მარტივად გაუშვეს. ჩემი დატოვებიდან ზუსტად 1 კვირაში – მეგობრის ბაბუა, რომელიც შვილის დაბადების დღეზე მიდიოდა პარიზში; მეორე კი აეროპორტში ჩემ გვერდით მდგომი სოლიდური გარეგნობის მამაკაცი – მან იმავე გამშვებ პუნქტზე აღნიშნული დოკუმენტი ვერ წარადგინა, მაგრამ მაინც უპრობლემოდ გაატარეს.
არ არსებობს კონკრეტული მოთხოვნები და კრიტერიუმები და ეს ძალიან ცუდია, რადგან სამოგზაუროდ გამზადებულმა ზუსტად არ იცი, რა გელის აეროპორტში; ვერ იქნები დარწმუნებული, რომ გახვალ ქვეყნიდან“.
თამთა თოდუა ქსელური მარკეტინგის ამერიკულ კომპანიაში მარკეტოლოგად მუშაობს. მისი ფუნქცია მომხმარებლებს შორის საკვები დანამატების შესახებ ინფორმაციის გავრცელებაა.
შემოდგომაზე თამთა და მისი კოლეგები – სულ ათი თანამშრომელი – კომპანიამ საერთაშორისო ღონისძიებაზე იტალიაში, მილანში მიიწვია. თვითმფრინავის ბილეთებიც თითოეულ მათგანს თავად დამსაქმებელმა შეუძინა. გადაწყვიტეს, ქუთაისი-რომის ბილეთები შეეძინათ, შემთხვევით ესარგებლათ და რომი და ფლორენციაც მოენახულებინათ.
შიდა გადაადგილებაც წინასწარ დაგეგმეს: რომის აეროპორტში მათ მძღოლი დახვდებოდათ, რომელიც მინივენით ჯერ რომის ღირსშესანიშნაობებს მოატარებდა, შემდეგ კი მილანში წაიყვანდა, სადაც ღონისძიებას დაესწრებოდნენ. გზად ფლორენციის დათვალიერებასაც შეძლებდნენ.
თუმცა, ეს კარგად დაგეგმილი ევროტური არ შედგა, რადგან ქართველმა და უცხოელმა მესაზღვრეებმა ისინი საზღვარზე არ გადაუშვეს.
როგორც თამთა ამბობს, მესაზღვრეებმა თავდაპირველად პრობლემა იმის გამო შეუქმნეს, რომ ჯგუფი პირდაპირ მილანში არ მიდოდა.
შემდეგ შიდა გადაადგილებისთვის მატარებლის ბილეთები მოსთხოვეს. არგუმენტად არ გამოდგა ის ამბავი, რომ რომში მძღოლი ელოდათ და ღონისძიებამდე რამდენიმე ექსკურსია ჰქონდათ დაგეგმილი.
რომისა და ფლორენციის მონახულება ჩაიშალა, მაგრამ თანამშრომლებმა ორ დღეში პირდაპირ მილანის ბილეთები შეიძინეს, რომ ღონისძიებისთვის ჩაესწროთ. ქუთაისის აეროპორტში უკვე ქუთაისი-მილანის ბილეთებით მისულებს თავდაპირველად კვლავ პრობლემები შეექმნათ.
„ვიცოდით, რომ ევროპაში სამოგზაუროდ დღეში 50 ევრო უნდა გაგვეთვალისწინებინა. ამიტომ ეს საკითხი მოგვარებული გვქონდა. თუმცა, ჩვენდა გასაოცრად, მესაზღვრეებმა გამოგვიცხადეს, რომ თითოეული ჩვენთაგანი დღეში 100 ევროს ოდენობის თანხას თუ არ წარვუდგენდით, გაშვებაზე ლაპარაკიც ზედმეტი იყო. სასწრაფოდ დავრეკეთ თხოვნით ზოგმა ოჯახის წევრებთან, ზოგმა მეგობრებთან და მესაზღვრეების მიერ მოთხოვნილი ოდენობის თანხა ჩვენს პირად საბანკო ანგარიშებზე ჩავარიცხინეთ.
ასე, წვალებით და ნერვების ფასად, საბოლოოდ გავფრინდით მილანში სამი დღით, რათა დავსწრებოდით ჩვენი კომპანიის ღონისძიებას. ექსკურსიები ჩაგვეშალა, მაგრამ, სიმართლე გითხრათ, საამისო განწყობა აღარც გვქონდა,” – ამბობს თამთა.
28 იანვარს JAMnews-ის ჟურნალისტები ქუთაისის საერთაშორისო აეროპორტში რომის და მილანის რეისებზე რეგისტრაციის პროცედურას დაესწრნენ. მგზავრებს ქართველ მესაზღვრეებთან ერთად ევროპელი მესაზღვრეებიც ამოწმებდნენ. ჩვენს იქ ყოფნაში ოთხ ადამიანს უთხრეს უარი საზღვრის გადაკვეთაზე.
გოგონა, რომელიც რომში მიფრინავდა, ამბობს, რომ სასტუმროს გამო შეექმნა პრობლემები. მისი თქმით, რომის ცენტრში მას საოჯახო ტიპის სასტუმროს ნომერი ჰქონდა დაჯავშნილი. მესაზღვრეებს ეს სასტუმრო საეჭვოდ იაფად მოეჩვენათ. იგივე მიზეზით უთხრეს უარი ახალგაზრდა კაცს, რომელსაც ჰოსტელის ნომერი ჰქონდა დაჯავშნილი. ხოლო შუახნის ცოლ-ქმარს უარი უთხრეს იმის გამო, რომ არ ჰქონდათ მილანის მერიის მიერ დამოწმებული ოფიციალური მოწვევა.
უვიზო მიმოსვლა საფრთხეშია?
ევროპასთან გახსნილმა საზღვრებმა საქართველოს მოქალაქეებს მოგზაურობის, სწავლის, ახალი შესაძლებლობების მოძიებისა და საქმიანი კონტაქტების დამყარების მეტი შესაძლებლობა კი მისცა, მაგრამ სახელმწიფოს ევროკავშირის წინაშე აღებული ვალდებულებების შესასრულებლად ბევრი თავსატეხიც გაუჩინა. უპირველესად ეს, როგორც მოსალოდნელი იყო, უკანონო მიგრაციის შეჩერებაა.
გასული წლის მაისში, როდესაც საქართველოში საფრანგეთის შს მინისტრი კრიტოფ კასტანერი ჩამოვიდა, ცხადი გახდა, რომ საქართველოდან ევროპაში თავშესაფრის მაძიებელთა უზარმაზარმა რაოდენობამ შენგენის ზონაში უვიზო მიმოსვლის გაუქმების რეალური საფრთხის წინაშე დაგვაყენა.
ევროსტატის მონაცემებით, 2018 წელს ევროპაში თავშესაფარი საქართველოს 17 ათას 980 მოქალაქემ ითხოვა. ეს არის სამი პროცენტი თავშესაფრის მაძიებელთა საერთო რაოდენობიდან. ეს ციფრი 11 პროცენტით ნაკლებია 2017 წლის მაჩვენებელზე, მაგრამ ორჯერ მეტი, ვიდრე 2016-ის (8700) მონაცემები.
საქართველო უსაფრთხო ქვეყანაა, სადაც არ არის ომი, ამიტომ თავშესაფრის მაძიებელთა ასეთი რაოდენობა მიუღებელია და “შეურაცხმყოფელი” საქართველოსთვის, განაცხადა თბილისში ვიზიტის დროს კასტანერმა.
“თუ ამაზე არ ვიმუშავეთ, ხვალ შეიძლება საქართველოსაც შეეზღუდოს თავისუფალი წვდომა ევროპასთან“, – განაცხადა მან.
ფრანგ მინისტრთან შეხვედრის შემდეგ, იმდროინდელმა შს მინისტრმა გიორგი გახარიამ პირველად თქვა, რომ ევროპელი ოფიცრები – საფრანგეთის საიმიგრაციო სამსახურის თანამშრომლები – საქართველოში იმუშავებენ უკანონო მიგრაციის გამოსავლენად.
იმ მომენტისთვის ქუთაისის აეროპორტში უკვე მორიგეობდნენ უცხოელი ოფიცრები, რომლებიც აკონტროლებდნენ მგზავრებს ვენის ახლადგახსნილ მიმართულებაზე . როგორც მაშინ ჟურნალისტებს აეროპორტების გაერთიანების წარმომადგენლებმა უთხრეს, რომ ეს ოფიცრები იყვნენ ევროპული სასაზღვრო სააგენტოს FRONTEX-ის თანამშრომლები და კონტროლს ავსტრიული მხარის დავალებით ახორციელებდნენ.
სულ მალე, ევროპელმა მესაზღვრეებმა ადგილობრივ პოლიციელებთან ერთად (საქართველოში სასაზღვრო სამსახურის ფუნქციებს პოლიცია ასრულებს) ქუთაისიდან შენგენის ზონაში მიმავალი ყველა რეისის გაკონტროლება დაიწყეს.
უცხო ქვეყნის მესაზღვრეების ყოფნა ქუთაისის აეროპორტში საქართველოს ბევრი მოქალაქის უკმაყოფილებას იწვევს და აჩენს კითხვებს, რომლებზეც საქართველოს ხელისუფლებას საჯარო პასუხი ამ დროისთვის არ გაუცია.
საქართველოს ხელისუფლებას არ გამოუქვეყნებია არანაირი ოფიციალური ინფორმაცია, არ ჩაუტარებია რაიმე საინფორმაციო კამპანია, სადაც გააფრთხილებდა საქართველოს მოქალაქეებს, რომ კონტროლის წესები შეიცვალა.
ასევე არავის გაუკეთებია განმარტება, თუ რის საფუძველზე დგანან საქართველოს აეროპორტებში უცხოელი მესაზღვრეები, რომლებსაც აქვთ უფლება არა თუ არ შეუშვან საქართველოს მოქალაქეები შენგენის ზონაში, არამედ რეისზე რეგისტრაციის უფლებაც კი აუკრძალონ.
საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს პრესცენტრის წარმომადგენელი JAMnews-თან სატელეფონო საუბრისას აღნიშნავს, რომ ეს ცვლილება ქართულ და ევროპულ უწყებებს შორის თანამშრომლობის მემორანდუმის საფუძველზე გადაწყდა, ხოლო მემორანდუმის პირობები საიდუმლოა და საჯაროდ ამაზე ვერ ისაუბრებენ.
შსს-მ უარი თქვა ეპასუხა JAMnews-ის წერილობით გაგზავნილ კითხვებზეც.
ინფორმაცია ვერც ქუთაისის აეროპორტის ადმინისტრაციისგან და უსაფრთხოების სამსახურისგან მივიღეთ, რადგან მათი თქმით, ეს მათი კომპეტენცია არ არის. თავად უცხოელი მესაზღვრეები, სამკერდე ნიშანზე წარწერით: European Union Boarder Guard (ევროპის კავშირის სასაზღვრო სამსახური), ყოველგვარ კომენტარზე და ვინაობის გაცხადებაზე უარს ამბობენ და ქართველი კოლეგებისკენ მიგვითითებენ. საუბარზე არც ქართველი მესაზღვრეები თანხმდებიან.
შეზღუდვები უსაფრთხოების მიზნით?
როგორც ფონდ “ღია საზოგადოების” იურისტი და საერთაშორისო სამართლის სპეციალისტი, გიორგი ჩიტიძე განმარტავს, რეალურად, შენგენის ზონაში საქართველოს მოქალაქეების დაშვების საკითხს წყვეტენ ევროკავშირის მიერ აკრედიტებული მესაზღვრეები – პირები, რომლებსაც აქვთ შესაბამისი ცოდნა, კომპეტენცია და მანდატი იმისა, რომ თავად გადაწყვიტონ, ესა თუ ის მოქალაქე შეიძლება თუ არა დაიშვას ევროპის ტერიტორიაზე.
განსხვავება ისაა, რომ გადაწყვეტილება მიიღება პრევენციულად, ადგილზევე და არა – გამგზავრების შემდეგ.
“საქართველოს კონსტიტუციით გარანტირებულია ყველა ადამიანის მიმოსვლის თავისუფლება ქვეყნის შიგნით. ასევე, მოქალაქეებს მინიჭებული აქვთ ქვეყნიდან გასვლის კონსტიტუციური უფლება. და ეს ადამიანის ფუნდამენტური თავისუფლების ნაწილია. თუმცა, აქვე უნდა ვთქვათ, რომ ეს უფლება შეიძლება შეიზღუდოს მთელი რიგი მიზეზებით. მათ შორის, ერთ-ერთია სახელმწიფო უსაფრთხოების მოტივი“.
გიორგი ჩიტიძის განმარტებით, თუ კომპლექსურად შევხედავთ საკითხს, აღნიშნულ სიტუაციაში შეიძლება იდგეს სახელმწიფოს უსაფრთხოების ინტერესი , რათა მან შეასრულოს საერთაშორისოდ ნაკისრი ვალდებულებები ვიზალიბერალიზაციის ნაწილში.
„თუმცა მნიშვნელოვანია, რომ ამგვარი (საზღვრიდან არგაშვების) გადაწყვეტილება მიღებული იყოს ევროკავშირის მანდატის მქონე პირის მიერ და ეს არ იყოს ქართველი მებაჟის ერთპიროვნული გადაწყვეტილება. ცალკე პრობლემაა ის, თუ მგზავრებს არ განემარტებათ, რატომ არ დაიშვებიან თვითმფრინავის ბორტზე. ბუნებრივია, მათ აქვთ უფლება იცოდნენ, თუ რა მიზეზით ვერ ტოვებენ საკუთარი ქვეყნის საზღვარს“.
რა არის საჭირო ევროპაში უვიზოდ მოგზაურობისთვის?
„2017 წლის 28 მარტიდან საქართველოს მოქალაქეები, რომლებიც ფლობენ ბიომეტრიულ პასპორტს, შეძლებენ ვიზის გარეშე ევროკავშირის/შენგენის წევრ ქვეყნებში გამგზავრებას,” – ვკითხულობთ საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალურ ვებ-გვერდზე.
აქვეა მითითებული მოგზაურობის ხანგრძლივობის შესახებ ინფორმაცია. მგზავრობის მიზნის დასადასტურებელი დოკუმენტების მცირე ჩამონათვალში კი შედის:
• დასაბრუნებელი სამგზავრო ბილეთი
• სასტუმროს მოქმედი ჯავშანი
• სამოგზაურო დაზღვევა
• მოგზაურობის ფინანსური დადასტურება
არც საგარეო საქმეთა სამინისტროს, არც შს სამინისტროსა და არც სხვა რომელიმე უწყების ოფიციალურ გვერდზე არ წერია, რა ტიპის ან რა ფასის სასტუმრო უნდა შეარჩიოს ევროპაში მგზავრობის მსურველმა, რომ გარანტირებულად გადაკვეთოს საზღვარი.
რაც შეეხება ახლობელთან სტუმრად ჩასვლას – საგარეო საქმეთა სამინისტროს საიტზე წერია, რომ ამისთვის საკმარისია შემდეგი საბუთები: მისამართი, მომწვევი პირის საკონტაქტო ინფორმაცია და მისი ბინადრობის უფლების ასლი. თუმცა, ეს მონაცემები აშკარად მოძველდა და განახლებას საჭიროებს – საქართველოს ბევრმა მოქალაქემ ეს საკუთარ თავზე იწვნია უკვე.
ევროპაში მოგზაურობის მსურველები ისევ სანდო ტურ-ოპერატორების იმედად თუ იქნებიან, რომლებიც საკუთარი რესურსებითა და გამოცდილებით იძიებენ ინფორმაციას.
როგორც ევროპული ტურების სპეციალისტი, ანა მაზმანოვა გვიხსნის, მნიშვნელოვნადაა გაზრდილი დაზღვევის ლიმიტები.
“თუ ეს ნიუანსი რიგით მოქალაქეს გამორჩა (და აუცილებლად გამორჩება, თუ დამოუკიდებლად გადაწყვეტს ევროპაში მოგზაურობას) და მან საზღვარზე მცირელიმიტიანი სადაზღვევო პაკეტი წარადგინა, ქვეყნის დატოვების უფლებას არ მისცემენ,” – ამბობს ის.
ასეთი კიდევ უამრავი ნიუანსი არსებობს, რომელთა შესახებ არსად წერია, მაგრამ მათი გაუთვალისწინებლობა შეიძლება მესაზღვრისთვის მოქალაქის უკან გაბრუნების მიზეზი გამოდგეს.
ევროპაში თავშესაფარს საქართველოს სულ უფრო მეტი მოქალაქე ითხოვს
ზუსტი სტატისტიკა, თუ რამდენი ადამიანი არ დაუშვეს რეისამდე და უარი უთხრეს ქვეყნის დატოვებაზე, არ არსებობს. ეს ბუნებრივიცაა. ასეთი სტატისტიკა ვერ იქნება, რადგან ამ ადამიანებს საპასპორტო კონტროლამდეც არ უშვებენ.
ამგვარად, მოქალაქეებისთვის ასეთი არაფორმალური დაბრკოლებების შექმნით, საქართველოს ხელისუფლება და ევროკავშირი ცდილობენ ნაწილობრივ მაინც მოაგვარონ პრობლემა, რომელზეც საქართველომ გაფრთხილება არაერთხელ მიიღო – საქართველოს ბევრი მოქალაქე არღვევს წესებს და ევროპაში მოხვედრის შემდეგ უკან სამშობლოში არ ბრუნდება.
არც საგარეო და არც შინაგან საქმეთა სამინისტრო არ გვაწვდის ზუსტ სტატისტიკას , თუ რამდენმა მოქალაქემ დაარღვია ევროკავშირთან უვიზო მიმოსვლის ფარგლებში განსაზღვრული ვადა და რამდენმა მოქალაქემ მოითხოვა ევროპის ქვეყნებში თავშესაფარი 2019 წლის განმავლობაში.
ევროსტატის მონაცემების მიხედვით, 2019 წლის იანვრიდან ნოემბრამდე პოლიტიკური და ჰუმანიტარული მოტივებით ევროპაში თავშესაფარი 20 ათასზე მეტმა საქართველოს მოქალაქემ მოითხოვა.
იმისთვის, რომ ეს ნაკადი შეაჩერონ, შენგენის ზონის 15-მა ქვეყანამ ოფიციალურად გამოაცხადა საქართველო უსაფრთხო ქვეყანად. ეს იმას ნიშნავს, რომ თავშესაფრის მაძიებელთა მოთხოვნები არ იქნება დაკმაყოფილებული და საქმის მოკლე განხილვის შემდეგ თავშესაფრის მაძიებელს უკან სამშობლოში დააბრუნებენ.