საქართველოში უცხოელებისთვის სუროგაცია იკრძალება. პირობები იცვლება ქართველი წყვილებისთვისაც
სუროგაცია საქართველოში
საქართველო უცხოელებისთვის სუროგატი დედობის აკრძალვას დააწესებს, განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა.
სუროგატი დედობის სერვისით სარგებლობა ქვეყანაში მხოლოდ საქართველოს მოქალაქეებს შეეძლებათ. აკრძალვის მიზეზებს შორის ღარიბაშვილმა დაასახელა ის ფაქტი, რომ ქვეყნიდან წაყვანილი სუროგატი ბავშვების ბედი შემდგომში ვერ კონტროლდება და არის ინფორმაცია, რომ „ბავშვები შეიძლება წაიყვანონ ერთსქესიანმა წყვილებმა“.
“ახალი კანონპროექტის მიხედვით, ჩვენი სურვილია, მხოლოდ საქართველოს მოქალაქეებისთვის იყოს დაშვებული. უცხოეთის მოქალაქე ვეღარ შეუკვეთავს, ასე ვთქვათ, უხეშად არ მინდა ვთქვა, მაგრამ ხდება პირდაპირ შეკვეთის განთავსება, ეს ონლაინაც არის, ძალიან ბევრი რეკლამა ვრცელდება და ვფიქრობ, ძალიან შემაშფოთებელია ამ საკითხის რეგულირების გარეშე დატოვება. ჩვენს მოქალაქეებს, ქალბატონებს, სთავაზობენ ე.წ. სარფიან ბიზნესს. შემდეგ არავინ იცის, აქ დაბადებული ბავშვი ვის გაჰყავს, რომელ წყვილს გაჰყავს. არსებობს ინფორმაცია, შეიძლება ერთსქესიან [ერთი და იმავე სქესის მქონე – რედ.] წყვილებს გაჰყავთ. უამრავი პრობლემა შეიძლება იყოს”, – თქვა ღარიბაშვილმა.
სუროგატი დედობის გარდა, უცხოელებისთვის საქართველოში ინ ვიტრო განაყოფიერების შესაძლებლობაც შეიზღუდება.
პრემიერის განცხადებით, შესაბამის კანონპროექტზე ჯანდაცვის სამინისტრო მუშაობს და იგი პარლამენტში გადაიგზავნება.
ჯანდაცვის მინისტრის, ზურაბ აზარაშვილის განცხადებით, არასაქართველოს მოქალაქეებისთვის სხვადასხვა მეთოდებით ინვიტრო განაყოფიერება, სუროგაცია, ასევე ყველა ამ პროცესთან დაკავშირებული პროცედურა 2024 წლის პირველი იანვრიდან შეიზღუდება.
რაც შეეხება საქართველოს მოქალაქეებს, მათ ექნებათ ბავშვის გაჩენის უფლება კვერცხუჯრედის დონაციის ან სუროგატი დედის გზით, თუმცა ქალებს ამისთვის თანხის აღება ეკრძალებათ.
პროექტში იქნება ჩანაწერი, რომ იკრძალება სუროგაციაზე ყველანაირი ტიპის რეკლამა, ხოლო კანონით დაარეგულირებენ “უანგარობის პრინციპს”.
“ერთი მნიშვნელოვანი და პრინციპული, რაც ამ კანონით რეგულირდება, არის უანგარობის პრინციპი. თუნდაც, ის საქართველოს მოქალაქე, ვისაც სურს, იყოს დონორი ან იყოს სუროგატი, უნდა მოქმედებდეს უანგარობის პრინციპიდან გამომდინარე და, მხოლოდ და მხოლოდ, შეუძლია, მიიღოს ის კომპენსაცია, რაც ამ პროცესთან დაკავშირებით უხერხულობას შეიძლება ახლდეს თან, ან სამედიცინო გამოკვლევებს, ან მერე მშობიარობას და აი, ამ ხარჯებთან დაკავშირებულს”, – თქვა აზარაშვილმა.
ქალებს, რომლებიც ატარებენ შვილებს სხვა წყვილებისთვის, უფლება ექნებათ მიიღონ მხოლოდ ის თანხები, რომლებიც პირდაპირ კავშირშია ორსულობისა და მშობიარობის ხარჯებთან.
მინისტრის თქმით, ახლა საქართველოში ორი ათასამდე ქალი „სუროგატი დედობით არის დაკავებული“.
● 2022 წლის მონაცემებით, სუროგაცია დაშვებულია სულ რამდენიმე ქვეყანაში:ავსტრალია, საქართველო, კანადა, უკრაინა, დიდი ბრიტანეთი, ლაოსი, კოლუმბია, აშშ-ის რამდენიმე შტატი და ინდოეთი. ევროპის და აზიის ქვეყნების უმრავლესობაში სუროგაციის პროცესში მონაწილეობა სისხლის სამართლებრივი წესით ისჯება. სუროგაციის მოწინააღმდეგე ქვეყნები თვლიან, რომ სუროგაცია არღვევს ბავშვისა და სუროგატი დედის ღირსებას და მათ რიგითი კონტრაქტების ობიექტებად აქცევს; სუროგაცია ეწინააღმდეგება ბავშვთა უფლებებს; არ შეიძლება კერძო შეთანხმების საგანი გახდეს არც ადამიანის სხეული და არც პირთა სამოქალაქო სტატუსი.
● “რადიო თავისუფლების” მიერ ჩატარებული გამოძიების თანახმად, დღეს სუროგატი დედის ანაზღაურება საქართველოში 15-დან 20 ათას დოლარამდე მერყეობს. სუროგატი დედების უმეტესობა საქართველოში სოციალურად დაუცველია. როგორც დარგის ექსპერტი თამარ გვაზავა ამბობს, დღეს, საქართველოში, სუროგაციისა და დონაციის მომხმარებლების 99% უცხოელი წყვილები არიან. სუროგაციის პროგრამით სარგებლობენ წყვილები ევროპიდან, ჩინეთიდან, ისრაელიდან, თურქეთიდან, აშშ-დან. ბოლო დროს სულ უფრო მეტი წყვილი ჩამოდის ავსტრალიიდან და კანადიდან. საქართველო კიდევ უფრო მოთხოვნადი ქვეყანა გახდა სუროგაციისათვის ომის დაწყების შემდეგ უკრაინაში, რომელსაც ბევრი უშვილო წყვილი მიმართავდა.
● მეტროში შეხვდებით სარეკლამო ბანერებს, რომელზეც ახალგაზრდა, მომღიმარი ორსული ქალის ფოტოა გამოსახული. ფოტოს გასწვრივ კი მიწერილია, რომ სუროგაციის ერთ-ერთი სააგენტო „19-დან 38 წლამდე ქალბატონებს სთავაზობს ანაზღაურებას 60 000-დან 70 000 ლარამდე“. ანუ, დაახლოებით 20 ათასიდან 25 ათას დოლარამდე.