დაკეტილ ჰოსტელში შესახლებული, მიტოვებული სუროგატი დედები - "რადიო თავისუფლების" გამოძიება
“რადიო თავისუფლება” აქვეყნებს მორიგ ვრცელ სტატიას საქართველოში მცხოვრები სუროგატი ქალების შესახებ, რომლებიც თვეებია ითხოვენ საგამოძიებო უწყებები დაინტერესდნენ მათი უფლებების დარღვევის შემთხვევებით.
ბოლო გამოძიება აღწერს, როგორ აცხოვრებენ სუროგატ ქალებს სადღაც, მიუვალ ქუჩაზე, ძველ ჰოსტელში, მცირეწლოვან შვილებთან ერთად. სტატია ჰყვება, რომ კომპანია სუროგატ დედებს დროულად და სრულად არ უხდის ჰონორარს და აღარც ყოველდღიური საჭიროებისთვის საჭირო თანხას ურიცხავს.
ასევე, ირკვევა, რომ კომპანიას 75 ათას ლარამდე დავალიანება აქვს იმ სამშობიარო სახლთან, სადაც სუროგატი დედები მშობიარობენ. აღწერილია შემთხვევები, როდესაც სუროგაციით დაბადებული ბავშვები დიდხანს რჩებიან სამშობიაროებსა და ძიძებთან. ირკვევა, რომ კომპანია ბიოლოგიურ მშობლებთან შეთანხმების გარეშე ცვლის დონორს, ამის გამო, მშობლები ბავშვზე უარს ამბობენ და ქალებს აბორტის გაკეთება უწევთ, შესაბამისად, ვეღარ იღებენ კუთვნილ ჰონორარს.
ეს მხოლოდ ნაწილია სუროგატი ქალების დარღვეული უფლებებიდან. კომპანია, რომელსაც ახლა თბილისში ყველა ოფისი დაკეტილი აქვს, ისევ განაგრძობს საქართველოში სუროგატი ქალების ჩამოყვანას. საგამოძიებო უწყებები კი თვეებია არ ინტერესდებიან სუროგატი დედების პრობლემებით, მიუხედავად იმისა, რომ ქალებმა უკანასკნელი კვირების განმავლობაში რამდენჯერმე მიმართეს პოლიციის სხვადასხვა განყოფილებას.
რას ჰყვება სტატია – მთავარი თეზისები
“რადიო თავისუფლების” ბოლო სტატია ჰყვება, რომ კომპანიამ, რომელიც სუროგატ დედებს ასაქმებს, მათი საცხოვრებელი ბინის ქირის გადახდა შეწყვიტა და ქალები თბილისის ერთ-ერთ უბანში, დაკეტილ ჰოსტელში შეასახლა.
ჰოსტელში, რომელიც იმდენად მიუვალ ადგილზეა, რომ ჟურნალისტმა მხოლოდ რუკის და გაზიარებული ლოკაციის დახმარებით მიაგნო, ახლა 17 ქალი ცხოვრობს. მათ შორის, სამი ორსული. დედებთან ერთად იქ ცხოვრობენ მათი მცირეწლოვანი შვილებიც, 10-მდე ბავშვი, რომელთა შორის, ყველაზე უფროსი ხუთი წლისაა.
ჰოსტელში მცხოვრები ქალები ჰყვებიან, რომ კომპანიას ბოლომდე არ გადაუხდია მათი ჰონორარები. ერთ-ერთი ასეთი ქალი, 25 წლის ინა, ჩინეთიდან, ჰოსტელში შვილთან ერტად ცხოვრობს. მან ბავშვი ჩინელი წყვილისთვის იანვრის დასაწყისში გააჩინა. დაპირებული 16 000 დოლარიდან 3 500 მიიღო, დარჩენილ 13 ათას დოლარს კი მესამე თვეა ელის.
ჰოსტელში 4 წლის შვილთან ერთად ცხოვრობს კიდევ ერთი სუროგატი დედა ტაჯიკეთიდან, 12 კვირის ორსული. ჰონორარი არც მას აუღია.
კომპანია რომელიც სუროგაციის თემაზე მუშაობს, შპს Kinderly Georgia, საქართველოში 2022 წელს დაფუძნდა. მფლობელები უკრაინისა და სომხეთის მოქალაქეები, რუსლან ტიმოშენკო და არმენ მელიქიანი არიან. კომპანია ამავე სახელწოდებით, „Kinderly“, ფუნქციონირებს უკრაინაშიც.
კომპანიას ორი მფლობელი ჰყავს, უკრაინის მოქალაქე რუსლან ტიმოშენკო და საქართველოს მოქალაქე არმენ მელიქიანი. არცერთი მათგანი ბოლო პერიოდია სუროგატ დედებთან კონტაქტზე აღარ გადის. კომპანიის ოფისები თბილისში დაკეტილია. კომპანიის მფლობელებმა არც სტატიის ავტორთან ისურვეს კონტაქტზე გასვლა და მის კითხვებზე პასუხის გაცემა.
გამოძიება არკვევს, რომ კომპანიის ისტორიაში იყო შემთხვევები, როდესაც ბილიოგიურ მშობლებთან შეუთანხმებლად, თვითნებურად შეცვალეს დონორი. ასეთი შემთხვევების შემდეგ მშობლებმა უარი თქვეს ბავშვზე, სუროგატ დედას კი ამის გამო აბორტის გაკეთება მოუხდა, და შესაბამისად, ვერც სრულად მიიღო ჰონორარი.
მაგალითად, ერთ-ერთმა ბიოლოგიურმა მამამ, ჩინეთიდან, რომელმაც კომპანიას 60 ათასი დოლარი გადაუხადა, მხოლოდ ბავშვის საქართველოდან გაყვანისას შეიტყო დონორის შეცვლის შესახებ.
„ჩემი შვილი ახლა 2 თვისაა. არ ვიცი, როგორ უნდა მოვიქცე, მოვითხოვო მორალური ზიანის ანაზღაურება, პოლიციას მივმართო?“- ეუბნება იგი ჟურნალისტს და ასევე ამბობს, რომ მისი ინფორმაციით, სუროგატ ქალს, რომელმაც მისი შვილი გააჩინა, ჰონორარი არ მიუღია.
კომპანიას რამდენიმე ათეული ათასი ლარი დავალიანება აქვს იმ სამშობიაროსთანაც, სადაც სუროგაციის გზით გაჩენილი ბავშვები იბადებიან. სამშობიაროში ამბობენ, რომ ახლა 75 სუროგატი ქალი ჰყავთ მოსამშობიარებელი.
რამდენიმე დღის წინაც ვამშობიარეთ ერთ-ერთი სუროგატი. კომპანიის დამფუძნებლებს ვერ ვუკავშირდებით. ვფიქრობთ, რომ მივმართოთ სასამართლოს“, – ეუბნება “რადიო თავისუფლებას” სამშობიაროს გენერალური დირექტორი.
ირკვევა, რომ გარდა ფინანსური დავალიანებებისა, ხშირად სამშობიაროში სუროგაციის შედეგად დაბადებულ ბავშვებს დიდი ხნით ტოვებენ:
„კლინიკაში, სადაც ვიმშობიარე, ვესაუბრე ერთ-ერთ ექთანს და ვკითხე, რატომ ტიროდნენ ბავშვები უმოწყალოდ. ექთანმა მითხრა, რომ ზოგი ბავშვი 3-4 თვის არის და მშობლებს არ ჰყავთ წაყვანილი, მაშინ მივხვდი, რა შარში და დიდ ცოდვაში ჩავდგი ფეხი“, – ეუბნება რადიო თავისუფლებას ქართველი სუროგატი დედა, რომელმაც ბავშვი დეკემბრის ბოლოს გააჩინა.
ირკვევა, რომ ზოგჯერ ასევე თვეებით რჩებიან ბავშვები ძიძებთან და ამის ერთ-ერთ მიზეზი დოკუმენტაციის მოწესრიგების გაჭიანურებაა.
სტატიის ავტორი, რომელმაც მთელი სერია მოამზადა სუროგატი ქალების პრობლემებზე, წერს, რომ მიუხედავად საჯაროდ გამოქვეყნებული ამბებისა, მიუხედავად იმისა, რომ თავად ქალებმაც არაერთხელ მიმართეს პოლიციას, დაწერეს განცხადება პროკურატურაშიც, საგამოძიებო უწყბებს ამ დრომდე არ ჰქონდათ დაწყებული გამოძიება.
კომპანია კი, ამდენი პრობლემებისა და ტრეფიკინგის სავარაუდო ნიშნების მიუხედავად, დღემდე აგრძელებს სუროგატი ქალების საქართველოში ჩამოყვანას.
დღეს, 3 აპრილს, გვიან საღამოს ცნობილი გახდა, რომ “რადიო თავისუფლების” სტატიის გამოქვეყნების შემდეგ ჰოსტელში პოლიცია მივიდა და ქალებს უთხრა, რომ გამოძიებას იწყებენ.
