სომხეთის სამხედრო გენშტაბი პრემიერის გადადგომას ითხოვს. ფაშინიანის თქმით, ეს სამხედრო გადატრიალებაა

სომხეთის შეიარაღებული ძალების გენშტაბი განცხადებით გამოვიდა და ღია ტექსტით მოითხოვა პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანის გადადგომა. მას ხელი გენშტაბის მთელმა ხელმძღვანელობამ მოაწერა.

„პრემიერ-მინისტრსა და სომხეთის მთავრობას ამიერიდან არ შეუძლია მიიღოს ადეკვატური გადაწყვეტილებები სომეხი ხალხისთვის ასეთ კრიზისულ და საბედისწერო ვითარებაში“, – ნათქვამია განცხადებაში.

ნიკოლ ფაშინიანმა მომხდარს სამხედრო გადატრიალების მცდელობა უწოდა.

„ჩვენს ყველა მხარდამჭერს ახლავე ვიწვევ რესპუბლიკის მოედანზე. უახლოეს პერიოდში, პირდაპირ ეთერში გავაკეთებ განცხადებას“, – დაწერა მთავრობის მეთაურმა Facebook-ის საკუთარ გვერდზე.

შემდეგ, უკვე ვიდეომიმართვისას, ნიკოლ ფაშინიანმა აღნიშნა, რომ მოამზადა დოკუმენტები გენშტაბის ხელმძღვანელის, ონიკ გასპარიანის თანამდებობიდან გასათავისუფლებლად.

„ძალიან რთული ვითარებაა. თქვენ იცით, რომ მივიღე გადაწყვეტილება, თანამდებობიდან გავათავისუფლო გენშტაბის ხელმძღვანელი და მისი პირველი მოადგილე. ამ გადაწყვეტილების მიზეზს მოედანზე გავახმოვანებ. ახლა, უმთავრესი ამოცანა – სამოქალაქო და ეროვნული ხელისუფლების შენარჩუნებაა“.

ერევანში მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებით, მთიანი ყარაბაღის არაღიარებული რესპუბლიკის პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ მზად არის, შუამავლის როლი შეასრულოს,  სომხეთში შექმნილი პოლიტიკური კრიზისის განსამუხტად.  

• სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა რუსული იარაღი გააკრიტიკა, მოსკოვში ის სიცრუეში დაადანაშაულეს
• „სომხეთი ნიკოლის გარეშე“: ვიდეო ერევნიდან, სადაც ოპოზიციის საპროტესტო აქციები განახლდა
• სომხეთი ეკონომიკური სტაგნაციის ზღვარზე: რას ველოდოთ ქვეყანაში 2021 წელს

გენშტაბის განცხადების მიზეზები

გენშტაბის ხელმძღვანელის, ონიკ გასპარიანის, მისი ყველა მოადგილის, დეპარტამენტების უფროსებისა და ყველა მსხვილი სამხედრო შენაერთის მეთაურის მიერ ხელმოწერილ განცხადებაში ნათქვამია, რომ გენშტაბი თავის მტკიცე პროტესტს გამოთქვამს „არა შორსმჭვრეტელური და დაუსაბუთებელი ნაბიჯების წინააღმდეგ“, კერძოდ, გენშტაბის ხელმძღვანელის პირველი მოადგილის გათავისუფლების გამო. სწორედ ეს გახდა ამ განცხადების მიზეზი.

მასზე ხელისმომწერებს მიაჩნიათ, რომ ტირან ხაჩატრიანის გადაყენება დამყარებულია „მხოლოდ პრემიერ-მინისტრის პირად და ამბიციურ გრძნობებზე“.

„სომხეთის შეიარაღებული ძალები დიდი ხნის განმავლობაში, მოთმინებით იტანდა თავდასხმებს, რომელიც შეიარაღებული ძალების მოქმედი ხელმძღვანელობის დისკრედიტაციას ემსახურებოდა, თუმცა, ყველაფერს აქვს საზღვარი. მოქმედი ხელისუფლების არაეფექტიანმა მმართველობამ და საგარეო პოლიტიკაში სერიოზულმა შეცდომებმა, ქვეყანა განადგურების პირას მიიყვანა“, – ნათქვამია განცხადებაში. 

განცხადების ავტორებმა ასევე გააფრთხილეს ხელისუფლება, არ გამოიყენოს ძალა პროტესტის მონაწილეების წინააღმდეგ.

გენშტაბის უფროსის მოადგილის გათავისუფლების დეტალები

შეიარაღებული ძალების გენშტაბის უფროსის პირველმა მოადგილემ ტირან ხაჩატრიანმა არასერიოზული უწოდა პრემიერის სიტყვებს იმის შესახებ, რომ სომხეთის მიერ შეძენილი „ისკანდერები“ „არ აფეთქდა ან აფეთქდა მხოლოდ 10 პროცენტი“.

ცოტა ხნის წინ, ერთ-ერთი ადგილობრივი პროდასავლური საინფორმაციო ვებგვერდის ეთერში, ნიკოლ ფაშინიანმა ეჭვი გამოთქვა რუსული სარაკეტო კომპლექსი „ისკანდერის“ ეფექტიანობასთან დაკავშირებით. მან განაცხადა, რომ ისინი „არ აფეთქდა ან აფეთქდა მოლოდ 10 პროცენტი“.

ჟურნალისტის თხოვნაზე, კომენტარი გაეკეთებინა პრემიერის სიტყვაზე, ტირან ხაჩატრიანმა გაიცინა და თქვა:

„ეს შეუძლებელია. როგორ? „ისკანდერი“? ერთი გასროლა? 10 პროცენტი? ბოდიში, მაგრამ ეს არასერიოზულია. არ შეიძლება ასეთი რაღაცების ლაპარაკი, მსგავსი დასკვნების გაკეთება. გთხოვთ, არ განავითაროთ თემა, რათა არ ჩამოყალიბდეს არასწორი წარმოდგენები მსგავსი ტექნიკის შესახებ“.

ფაშინიანის სიტყვებს მანამდე რეაგირება მოჰყვა რუსეთის სახელმწიფო დუმის თავდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილის, ვიქტორ ზავარზინის მხრიდან, რომელმაც სომხეთის პრემიერი სიცრუეში დაადანაშაულა.

შუამავლობა კრიზისის მოგვარების საკითხში

მთიანი ყარაბაღის არაღიარებული რესპუბლიკის პრეზიდენტი, არაიკ არუთუნიანი ერევანში იმყოფება და განაცხადა, რომ მზად არის, შუამავლის როლი შეასრულოს სომხეთში შექმნილი პოლიტიკური კრიზისის დარეგულირებაში.

Facebook-ის საკუთარ გვერდზე მან დაწერა, რომ სომხეთში შექმნილი შიდაპოლიტიკური ვითარება, სერიოზულ შეშფოთებას იწვევს:

„ყველა მხარეს ვურჩევ, გამოავლინოს სიმშვიდე და საღი აზროვნება, სხვანაირად, ჩვენი მარცხი გაღრმავდება და კიდევ უფრო ფატალური გახდება. საკმარისია, რამდენი სისხლი დავღვარეთ, ახლა დროა კრიზისი შევამსუბუქოთ და წავიდეთ ხანგრძლივი განვითარებისა და გაძლიერების გზით“.

კომენტარები გენშტაბის განცხადებასა და ვითარების შესაძლო განვითარებაზე

„არმიის გენშტაბის განცხადება – ეს, ალბათ, უმაღლესი მეთაურობის მცდელობაა, გაამართლოს თავისი საქციელი 2020 წლის შემოდგომაზე, ყარაბაღის მეორე ომის მიმდინარეობისას და გათავისუფლდეს ომში დამარცხებაზე პასუხისმგებლობისგან.

ეს განცხადება დროული იქნებოდა ომის პირველ დღეებში, მას შემდეგ, რაც ხელი მოეწერა სამარცხვინო შეთანხმებას. მაგრამ ახლა იგი გაისმა და ჩანს, როგორც ბოლო აკორდი. როგორც ბევრი ამტკიცებს, ბოლო თვეების განმავლობაში, ნიკოლ ფაშინიანის ხელისუფლება დგას ძალოვანების ერთგულებაზე. ახლა, როდესაც არმია აღსდგა (და სწორედ გენშტაბია არმია), ფაშინიანმა დაკარგა თავისი ერთ-ერთი ძირითადი რესურსი“, – მიაჩნია საინფორმაციო-ანალიტიკური ვებგვერდის Lragir.am-ის პოლიტიკურ მიმომხილველს, ნაირა აირუმიანს.

„ეს სამხედრო გადატრიალების მცდელობა არ არის, წინააღმდეგ შემთხვევაში, სომხური შენაერთები უკვე იქნებოდნენ ერევნის ქუჩებში. უბრალოდ, გენშტაბმა გააცნობიერა რა, რომ ნიკოლ ფაშინიანს ქვეყანა კატასტროფისკენ მიჰყავს, პოლიტიკური განცხადებით გამოვიდა“, – მიაჩნია სამხედრო ექსპერტ კარენ ვრთანესიანს.

ექსპერტები ჯერჯერობით კომენტარს არ აკეთებენ მოვლენების შესაძლო განვითარებაზე.

„რთული გამოსაცნობია, რა იქნება. ჯერჯერობით გაურკვეველია, როგორ მოიქცევა პრეზიდენტი არმენ სარგსიანი. მან უკვე მოუწოდა ფაშინიანს თანამდებობიდან გადადგომისკენ, გუშინ კი ხელი არ მოაწერა მნიშვნელოვან კანონს. თუკი ის ხელს არ მოაწერს გენშტაბის მეთაურების გათავისუფლების შესახებ ბრძანებას, შეიძლება, ფაშინიანი თავად გადადგეს“, – ვარაუდობს პოლიტიკური მიმომხილველი, ნაირა აირუმიანი.