ვინ არის რუსი ჟურნალისტი, რომელიც საქართველოში არ შემოუშვეს. ვასილ კრესტიანინოვის ისტორია
საქართველოში რუსი ჟურნალისტი არ შემოუშვეს
რუსი ფოტოჟურნალისტი ვასილი კრესტიანინოვი, რომელიც რუსეთიდან პუტინის რეჟიმთან პრობლემების გამო გამოიქცა, საქართველოში არ შემოუშვეს.
კრესტიანინოვს საკუთარი ოპოზიციური შეხედულებების გამო სამშობლოში ჯერ კიდევ უკრაინის ომის დაწყებამდე დევნიდნენ და იგი თბილისში 2021 წლის ნოემბრში ჩამოვიდა საცხოვრებლად. მას შემდეგ, კრესტიანინოვი საქართველოს დედაქალაქში ცხოვრობს და დამოუკიდებელ მედია საშუალებებთან Associated Press-თან და The Insider-თან თანამშრომლობს.
აგვისტოს ბოლოს კრესტიანინოვი ვილნიუსში „თავისუფალი რუსეთის კონგრესზე“ დასასწრებად ჩავიდა და 3 სექტემბერს, ერევანის გავლით თბილისში ბრუნდებოდა. ჟურნალისტის თქმით, თბილისის აეროპორტში მისთვის არანაირი კითხვები არ დაუსვიათ, მესაზღვრემ მის პასპორტს ფოტო გადაუღო და უფროსებს გაუგზავნა.
ერთი საათის შემდეგ კრესტიანოვთან მივიდა პოლიციელი და უთხრა, რომ ერევნში უნდა დაბრუნებულიყო. ჟურნალისტს არ განუმარტეს, თუ რატომ უთხრეს საქართველოში შესვლაზე უარი. დოკუმენტში, რომელიც მას პოლიციამ გადასცა, ნათქვამია, რომ მას საქართველოში “სხვა მიზეზების გამო” არ უშვებენ.
დოკუმენტის ასლს The Insider აქვეყნებს.
JAMnews-მა მარტში მოამზადა სტატია რუსეთისა და ბელარუსის მოქალაქეებზე, რომლებმაც ომის შემდეგ საკუთარი ქვეყნის დატოვება გადაწყვიტეს და საქართველოში ჩამოვიდნენ. ამ სტატიის ერთ-ერთი მთავარი გმირი სწორედ ვასილ კრესტიანინოვი იყო. გთავაზობთ ამონარიდს სტატიიდან, სადაც ფოტოჟურნალისტი თავის ისტორია ჰყვება:
„ახლა ჩემი სახლი საქართველოა“
24 წლის ვასილი კრესტიანინოვმა რუსეთი ომამდე რამდენიმე თვით ადრე დატოვა. უკვე ოთხი თვეა ის თბილისში ცხოვრობს.
ვასილი მოსკოველია, იქ დაიბადა და გაიზარდა. დღეს მან არ იცის საკუთარ ქვეყანაში როდის დაბრუნდება, ან საერთოდ დაბრუნდება თუ არა.
ყველაფერი ერთი წლის წინ, ვლადიმერ პუტინის დაბადების დღეზე დაიწყო.
იმ დღეს 23 წლის ფიზკულტურის მასწავლებელი ვასილი კრესტიანონოვი მოსკოვის ცენტრში, რეჟიმის საწინააღმდეგო აქციაზე წავიდა, ხელში ლგბტ დროშა ეჭირა
კრესტიანინოვს არასანქცირებულ მიტინგში მონაწილეობისთვის 200 დოლარიანი ჯარიმა გამოუწერეს. თუმცა იმ მომენტიდან, მისი ცხოვრება ჯოჯოხეთად იქცა.
ის პოლიციაში დაიბარეს. მასთან ერთად დაიბარეს მისი მამაც, რომელიც 30 წელია იმავე სკოლის დირექტორია, სადაც ვასილი ფიზკულტურას ასწავლიდა.
● რატომ არ უშვებენ რუს აქტივისტებსა და ჟურნალისტებს საქართველოში?
● ომს გამოქცეული უკრაინელები საქართველოში – როგორ ცხოვრობენ, რა გეგმები აქვთ
● უკრაინიდან რუსეთის გავლით – უკრაინელი ლტოლვილების ბედი საქართველოში
● საქართველო და სანქციები რუსეთის წინააღმდეგ – რატომ ასოცირდება ქვეყანა “შავ ხვრელთან”?
პოლიციაში ვასილის ქვეყნის შემარცხვენელი და მოღალატე უწოდეს და უთხრეს, რომ ყველაფერი იცოდნენ მის შესახებ – ვისთან მეგობრობს, რას პოსტავს სოციალურ ქსელებში და ა.შ.
„რუსეთში პოლიციაში არ უნდა დაგიბარონ. თუ დაგიბარეს, ეს ნიშნავს, რომ საქმე ძალიან ცუდადაა. არ აქვს მნიშვნელობა მიზეზს – სულ რომ უმნიშვნელო საქმე იყოს, თუ პოლიციაში დაგიბარეს, შენი საქმე წასულია“.
ვასილიმ სამსახური დატოვა, რომ მამას მაინც შეენარჩუნებინა თავისი ადგილი და ფოტო ჟურნალისტიკას მიჰყო ხელი.
„სხვადასხვა საერთაშორისო მედიისთვის ვიღებდი, თუ პროტესტზე გამოსვლა არ შემეძლო, ვცდილობდი აქციების გაშუქებით და ინფორმაციის გავრცელებით მაინც მებრძოლა ამ სისტემის წინააღმდეგ”.
ერთი წლის განმავლობაში ვასილიმ ყველა მიტინგი გადაიღო, რაც კი მოსკოვში ჩატარდა.
„რუსეთში ტრანსპარანტის გაშლა მხოლოდ 30 წამით არის შესაძლებელი, ამიტომ უნდა მოასწრო კარგი ფოტოს გადაღება ამ 30 წამში. სულ რომ ცარიელი ტრანსპარანტი გეჭიროს, ქვეყნის ნებისმიერ წერტილში მაქსიმუმ 30 წამში იქვე ახლოს ჩასაფრებული პოლიციელი მოვა და მანქანაში ჩაგტენის. მერე რა მოხდება, არავინ იცის.
მხოლოდ ერთხელ რომ გამოხვიდე აქციაზე, უკვე ყველგან გითვალთვალებენ. კომენტარს თუ დაწერ სოციალურ ქსელში, რომ მაგალითად არ გიყვარს პუტინი, მეორე დღესვე პოლიციელი მოვა სახლში. თუ საერთოდ ასეთ სიტყვებს დაწერ: „პუტინი ქურდია“, სახლში კარებს შემოგიმტვრევენ,“ – ამბობს ვასილი.
მოგვიანებით პოლიციაში მისი ძმა გამოიძახეს და ვასილის თვალთვალი დაავალეს.
“ამ დროს უკვე მინდოდა წამოსვლა, რადგან მთელი ჩემი ოჯახი საფრთხის ქვეშ იყო, მაგრამ მაინც დავრჩი. ჯერ კიდევ მქონდა იმედი, რომ რაიმეს შეცვლას მოვახერხებდით“.
2021 წლის ნოემბერში პოლიცია მას თავად დაუკავშირდა და ამჯერად უკვე თანამშრომლობა შესთავაზა.
ვასილი განყოფილებაში იჯდა და ვიდეო ჩანაწერებში საკუთარ თავს უყურებდა: როგორ დადის ქუჩაში, როგორ იღებს ფოტოებს აქციებზე, სად სეირნობს და რას აკეთებს. პოლიციაში უთხრეს, რომ თუ მათთან არ ითანამშრომლებდა, მალე ნარკოტიკს აღმოუჩენდნენ და ციხეში ჩასვამდნენ.
ვასილიმ თანამშრომლობაზე უარი თქვა. ეს ნიშნავდა, რომ ვერცერთი დღე რუსეთის ფედერაციის ტერიტორიაზე ვეღარ გაჩერდებოდა. გამოვიდა თუ არა პოლიციის შენობიდან, ბილეთი აიღო და თბილისში გამოფრინდა.
“უკვე ვეღარ დავბრუნდები, სანამ რუსეთში პუტინის რეჟიმი ბოლომდე არ დასრულდება“. – ამბობს ის.
ახლა ვასილი ფოტოგრაფი ფრილანსერია და სხვადასხვა მედიასთან თანამშრომლობს.
ქალაქის ცენტრში დაქირავებული აქვს ერთოთახიანი ბინა მეგობარ გოგოსთან ერთად, რომელიც ასევე პუტინის რეჟიმს გამოექცა ოჯახით.
„ყაზახეთში გადაღებაზე ვიყავი და რომ ვბრუნდებოდი, შეგრძნება მქონდა, რომ სახლში ვბრუნდები. ახლა ჩემი სახლი საქართველოა. თუმცა, არასდროს მავიწყდება, რომ აქ სტუმარი ვარ. არავის არ უნდა დაავიწყდეს, რომ ჩვენ სტუმრები ვართ საქართველოში. ხშირად ჩემი ქვეყნის მოქალაქეებს სწორედ ეს ავიწყდებათ და პრობლემებიც ქართველ ხალხთან, მხოლოდ ამ შემთხვევაში შეიძლება გაჩნდეს“.
