ოპოზიცია განაგრძობს თბილისის ცენტრის პარალიზებას. გეგმა აქვს პრეზიდენტსაც. რა ვიცით ამ დროისთვის?
საპროტესტო აქციები ახალი არჩევნების მოთხოვნით
ოპოზიცია აგრძელებს სხვადასხვა ტიპის პროტესტს საპარლამენტო არჩევნების არაღიარებისა და ახალი არჩევნების მოთხოვნით. პარალელურად, სულ უფრო იზრდება სტუდენტური პროტესტის მასშტაბი. ანტიკრიზისული გეგმა აქვს საქართველოს პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილსაც და არჩევნებთან დაკავშირებით კონკრეტული გზავნილები გაჟღერდა ევროპარლამენტდანაც.
რა ვიცით 18 ნოემბრის დღის ბოლოს?
თბილისის ცენტრი ისევ გადაკეტილია
თბილისის ცენტრში, ჭავჭავაძის გამზირზე, ქალაქის ერთ-ერთ საკვანძო ადგილზე, ოპოზიცია აგრძელებს უწყვეტ პროტესტს ქუჩის ბლოკირებით.
გზა მელიქიშვილის გამზირისკენ – ქუჩისკენ, რომელიც ვაკე-საბურთალოს ქალაქის მეორე ნაწილთან აკავშირებს, მიკროავტობუსებითაა ჩაკეტილი.
ამავე საკვანძო ადგილის კიდევ ერთი მხარე, ვარაზის ხევი (ეს გზა წრიულ მოედანთან ჩადის, საიდანაც ქალაქის ყველა მხარეს იშლება მიმართულება) ცემენტის ტომრებითაა ჩახერგილი.
შუაგულში კარვებია გაშლილი. აქციის მონაწილეებისთვის ადგილზე ყველაფერია – სპეციალური კარვები, სადაც ცხელი სენდვიჩები და სასმელებია. დენის წყაროები ტექნიკის დასამუხტად. თბილი საბნები და პლედები.
მოწყობილია სპეციალური ბიოტუალეტებიც. გარშემო უამრავი მცირე კარავია მათთვის, ვისაც გამოძინება ან დასვენება უნდა.
აქციაზე მიდიან ადამიანები და მიაქვთ ცხელი ღვეზელები, პიცები, თერმოსებით ყავა და ჩაი.
აქციის მონაწილეები ერთმანეთს ენაცვლებიან, რომ ღამენათევებმა გამოძინება შეძლონ.
- “ქართული ოცნება” 53.93% – ცესკომ არჩევნების შემაჯამებელი ოქმი მიიღო. თავმჯდომარეს სხდომაზე შავი საღებავი შეასხეს
- რეზერვების რეკორდული ხარჯვა, სანქციების მოლოდინი – რა ელის საქართველოს ეკონომიკას 26 ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ
- შარლ მიშელი: ჩატარდა არჩევნები და არსებობს გაყალბების სერიოზული ეჭვები – საჭიროა გამოძიება
ეს არის „წინააღმდეგობის მოძრაობა“, რომელიც 17 ნოემბერს დაიწყო.
ამ აქციის ორგანიზატორები ამბობენ, რომ პროტესტი უფრო გაიშლება. დეტალებს არ ასაჯაროებენ, მაგრამ, ერთ-ერთმა ლიდერმა, ნიკა გვარამიამ ახსენა რამდენიმე ქალაქი და თბილისის კიდევ რამდენიმე უბანი:
„ვიშლებით მთელი ქალაქის მასშტაბით და ნებისმიერ ვითარებაში არ ვაძლევთ განძრევის საშუალებას „ქართულ ოცნებას“, მის გაყალბებულ პარლამენტს, მის მოგონილ ხელისუფლებას და რუსულ რეჟიმს. ჩვენ მივდივართ ევროპაში. მივდივართ ვარაზისხევის, გმირთა მოედნის, სანაპიროების, ქუთაისის, ბათუმის, ყველა იმ გზის გავლით, რომელიც ამ ქვეყანაშია. ეს ქვეყანა ჩვენია, ყველა გზას დავიჭერთ ჩვენ, არ გაგატარებთ, არ მიგიშვებთ არცერთ მიმართულებამდე, რომლითაც ქვეყანას წაიყვანთ რუსეთში“, – განაცხადა „კოალიცია ცვლილებებისთვის“ ერთ-ერთმა ლიდერმა ნიკა გვარამიამ.
„მიზანი და ამოცანა არის შემდეგი, რომ უახლოეს პერიოდში მთელი თბილისი მოცული იყოს პროტესტით. ბევრი ასეთი კერა უნდა გაჩნდეს და აქ თითოეულ ჩვენგანზე იქნება ბევრი რამ დამოკიდებული“, – თქვა ამ კოალიციის კიდევ ერთმა ლიდერმა, ნიკა მელიამ.
ამ ტიპის პროტესტის ავტორი, როგორც მიმდინარე მოვლენებიდან ჩანს, ორი ოპოზიციური გაერთიანებაა – „კოალიცია ცვლილებებისთვის“ და „ერთიანობა – ნაციონალური მოძრაობა“. ყოველ შემთხვევაში, ორი დღეა, მთავარ მიკროფონთან, სამოქმედო გეგმებზე, ისინი საუბრობენ.
აქციაზე დადიან დანარჩენი ორი ოპოზიციური გაერთიანებიდანაც – კოალიცია „ძლიერი საქართველოსა“ და ყოფილი პრემიერ-მინისტრის პარტია „გახარია საქართველოსთვის“ წევრები. ისინი მედიასთან კომენტარებსაც აკეთებენ, რომ ამ პროტესტს უერთდებიან. თუმცა, არ ჩანან მიკროფონთან.
„სახალხო პარლამენტი“ – მესამე ოპოზიციური გაერთიანების იდეა
17 ნოემბერს, გვიან ღამით, კიდევ ერთი ოპოზიციური კოალიციის „ძლიერი საქართველოს“ ლიდერმა მამუკა ხაზარაძემ გამოაქვეყნა ხუთპუნქტიანი გეგმა ახალი არჩევნების მისაღწევად.
ამ გეგმაში თბილისსა და დანარჩენ საქართველოში აქციებიც შედის.
გეგმა ასეთია:
- ქუჩაში პერმანენტული საპროტესტო აქციების გაგრძელება სხვადასხვა ფორმით, გეოგრაფიულად სხვადასხვა ლოკაციებზე, თბილისსა და მთელ საქართველოში;
- პარლამენტის დელეგიტიმაცია, რაც გამოიხატება არჩეული ოპოზიციური დეპუტატების მიერ ინდივიდუალურად მანდატების ჩაბარების შესახებ განცხადებებით მიმართვაში. ასევე, 4 ოპოზიციური პარტიის მიერ საარჩევნო სიების ჩახსნა;
- ოპოზიციის მხრიდან არჩეული პარლამენტის წევრების მიერ “სახალხო პარლამენტის” ფორმირება, პრეზიდენტ ზურაბიშვილის მოწვევა “სახალხო პარლამენტის” საპატიო თავმჯდომარედ, რეალური, ეროვნული პოლიტიკური ცენტრის შექმნა;
- “სახალხო პარლამენტის” სამოქმედო გეგმის შემუშავება;
- “სახალხო პარლამენტის” დელეგაციის გაგზავნა ჩვენს დასავლელ მეგობრებთან და მათი მხრიდან მხარდაჭერის გაძლიერება.
ამ გეგმის პირველ-მეორე პუნქტებში, ოპოზიცია ერთიანია. საპროტესტო აქცია უკვე გაშლილია ქვეყანაში და ოთხივე ოპოზიციური გაერთიანება ხმამაღლა და მკაფიოდ ამბობს, რომ პარლამენტში შესვლას არ აპირებს.
დანარჩენ ოპოზიციას ამ იდეაზე ვრცელი განმარტებები არ გაუვრცელებია.
როგორ მონაწილეობს ამ პროტესტებში პრეზიდენტი
18 ნოემბრის საღამოს, საქართველოს პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა, სპეციალური ბრიფინგი გამართა და თქვა, რომ მას აქვს ანტიკრიზისული გეგმა.
პრეზიდენტი ასეთ გამოსავალს ხედავს: უნდა დაინიშნოს ახალი არჩევნები, რომელსაც ახალი ცენტრალური საარჩევნო კომისია ჩაატარებს. ასევე, უნდა შეიქმნას სპეციალური სასამართლო საარჩევნო დავებისთვის და შეიცვალოს საარჩევნო კოდექსი.
პრეზიდენტი ფიქრობს, რომ ეს ყველაფერი უნდა მოხდეს საერთაშორისო პარტნიორების მხარდაჭერით.
ასევე, საქართველოს პრეზიდენტს საკონსტიტუციო სასამართლოში შეაქვს სარჩელი არჩევნების ფარულობასა და საყოველთაობის დარღვევასთან დაკავშირებით.
ის ფიქრობს, რომ ქვეყანაში ყველა ინსტანციაში უნდა სცადონ სამართლებრივი დავა.
ამ ბრიფინგამდე პრეზიდენტი ცალ-ცალკე ხვდებოდა ოპოზიციის ლიდერებს. მისი ბრიფინგის შემდეგ, სამ ოპოზიციურ კოალიციაში თქვეს, რომ ამ იდეას სრულად იზიარებენ.
„ამ არჩევნებს არ აქვს აღიარება არც ქვეყნის შიგნით, არც გარეთ, არც ოპოზიციის მხრიდან, არც პრეზიდენტის მხრიდან და დღეს საქართველოს აბსოლუტურად თვითმარქვია ადამიანები მართავენ. ამიტომ ჩვენი ბრძოლა იქნება ბოლომდე, რომ გაიმარჯვოთ თქვენ, ქართველმა ხალხმა და იცოდეთ, რომ ყოველთვის ყველა ნაბიჯს ძალიან დიდი პასუხისმგებლობით მოვეკიდებით”, – განაცხადა კოალიციის „ერთიანობა – ნაციონალური მოძრაობა“ ერთ-ერთმა ლიდერმა გიორგი ვაშაძემ.
„გაყალბებული არჩევნების არაღიარება რჩება ძალაში… ბრძოლა ახალი არჩევნების ჩატარების მოპოვებისთვის გრძელდება ყოველდღიურ რეჟიმში”, – განაცხადა ნიკა მელიამ.
„პრეზიდენტის შემოთავაზებული კონცეფცია ერთადერთი სწორი გზაა ამ ქვეყნის კრიზისიდან გამოსაყვანად, რომელიც ითვალისწინებს ლეგიტიმაციისა და კონსტიტუციური ფუნდამენტის შენარჩუნებას. ეს „ქართულ ოცნებასაც”კი აძლევს საშუალებას და ბოლო შანსს, სწორი ნაბიჯი გადადგას. ჩვენ მხარს ვუჭერთ პრეზიდენტის ამ ინიციატივას“, – დაწერა მამუკა ხაზარაძემ სოციალურ ქსელში და იქვე ახსენა „სახალხო პარლამენტის“ იდეაც, რომელიც, მისი აზრით, პროცესს კიდევ უფრო გაამარტივებს და კოორდინირებულს გახდის.
საჯარო კომენტარი ამ დრომდე [19 ნოემბერი, 02:00 სთ] არ გაუკეთებია ყოფილი პრემიერის პარტიას. ონლაინ გამოცემა „პუბლიკა“ ეცადა მათი პოზიციის მოსმენას. მას უპასუხეს, რომ პარტიის წევრები დღეს რეგიონში არიან და ამ საკითხს ხვალ გამოეხმაურებიან.
სად არიან სტუდენტები?
არჩევნების შემდგომ თბილისში სულ იყო პერმანენტული აქციები, სხვადასხვა ჯგუფების ორგანიზებით, თუმცა, ნაკლებად ისმოდა სტუდენტების ხმა.
სტუდენტების პროტესტმა 14 ნოემბერს იფეთქა, ბათუმიდან, ისევე, როგორც, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მარტის აქციებზე. ამ ღამეს სტუდენტებმა გაყალბებული არჩევნების გასაპროტესტებლად უნივერსიტეტში გადაწყვიტეს ღამის გათენება.
გვიან ღამით ადმინისტრაციამ, სტუდენტებს ჯერ გათბობა გაუთიშა, შემდეგ ელექტროენერგია, მაგრამ, პროტესტი არ შეწყდა.
ბათუმს მეორე დღეს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტუდენტები გამოეხმაურნენ. მათ მცდელობას, სოლიდარობის ნიშნად ღამე მათაც შენობაში გაეთიათ, ადმინისტრაციამ ათასობით პოლიციელის კორდონითა და შენობის კარის ჩაკეტვით უპასუხა. მაგრამ, სტუდენტური პროტესტი მაინც დაიწყო.
იმავე ღამეს, პროტესტი დაიწყო ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტშიც. აქ სტუდენტებისთვის არც პოლიცია დაუხვედრებიათ და არც კარგი ჩაუკეტავთ. მეტიც, ზოგი ლექტორი თავადაც შეუერთდა პროტესტის მონაწილე სტუდენტებს.
მალე ამ ტალღას აჰყვნენ სხვა უნივერსიტეტების სტუდენტებიც: საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა უნივერსიტეტის, ჯიპას, კავკასიის უნივერსიტეტის, თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტის სტუდენტების ჯგუფი და ქუთაისელი სტუდენტების ნაწილი.
18 ნოემბრის გვიან საღამოს ცნობილი გახდა, რომ პროტესტს შეუერთდნენ ზუგდიდის შოთა მესხიას სახელობის უნივერსიტეტის სტუდენტების ნაწილიც.
ამავე დღეს, ილიას უნივერსიტეტის სტუდენტებმა ახალი განცხადება გაავრცელეს და თქვეს, რომ უფრო აქტიურ პროტესტზე გადადიან. ისინი ქმნიან ჯგუფებს სოციალურ ქსელში, სადაც სამოქმედო გეგმებზე გაავრცელებენ ინფორმაციას. სხვა დეტალები ჯერ უცნობია.
ახალი გზავნილები დასავლეთიდან?
18 ნოემბერს ევროპარლამენტის საგარეო საქმეთა კომიტეტზე სხვა საკითხებთან ერთად საქართველოში 26 ოქტომბრის არჩევნები და მას შემდეგ განვითარებული მოვლენები განიხილეს.
ამ სხდომაზე ბევრი ისაუბრეს არჩევნების დღეს დაფიქსირებულ დარღვევებზე. ასევე, იმ კანონებზე, რომელიც ქვეყანამ არჩევნებამდე პერიოდში მიიღო (საუბარია, აგენტების შესახებ რუსულ კანონზე და ასევე ჰომოფობიურ, ანტი ლგბტ კანონზე)
ევროკავშირის უმაღლესი წარმომადგენელი საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების პოლიტიკის საკითხებში ჯოზეფ ბორელი ამბობს, რომ საქართველოში ჩატარებული არჩევნების გამოძიება უნდა ჩატარდეს.
„საქართველოში გავაგზავნით მისიას, განვიხილავთ დარღვევებს. არჩევნების გამოძიება უნდა ჩატარდეს, მთავრობამ კი ცვლილებები უნდა განახორციელოს. სხვაგვარად საქართველო ვერ შეძლებს ევროპულ გზაზე წინსვლას“, – განაცხადა ჯოზეფ ბორელმა.
კომიტეტის თავმჯდომარემ, დევიდ მაკალისტერმა თქვა, რომ საქართველოში ჩატარებული საპარლამენტო არჩევნები „იწვევს შეშფოთებას საქართველოში დემოკრატიის მდგომარეობის შესახებ“
ევროპული საბჭოს საგარეო ქმედებათა სამსახურის წარმომადგენელმა სხდომაზე წინასაარჩევნო და არჩევნების დღის დარღვევებზე ისაუბრა და თქვა, რომ საქართველო არ აკმაყოფილებს სტანდარტებს ევროკავშირის წევრობის კანდიდატობისთვის“.
ეს არ არის ქვეყნის ლეგიტიმური ხელისუფლება. არალეგიტიმური მთავრობა, რომელიც ქვეყანას ევროკავშირს ერთი სანტიმეტრითაც კი ვერ დაუახლოებს”, – განაცხადა ავსტრიელმა ევროპარლამენტარმა ტომას ვაიცმა.
ჯოზეფ ბორელმა თქვა, რომ საქართველოში გამოგზავნიან მისიას, ასევე მიიწვევენ ოდირის სადამკვირვებლო მისიის ხელმძღვანელს საქართველოს არჩევნებში აღმოჩენილ დარღვევებზე სასაუბროდ.
ტექნიკური მისიის მიზნის განმარტებისას ჯოზეფ ბორელმა თქვა, რომ არჩევნების შედეგებმა ევროპაში დიდი შეშფოთება გამოიწვია უკუსვლის გამო და ადგილზე ვითარება შესასწავლია, გასაანალიზებელია.
“სიტუაციას შევისწავლით, ყველა ბრალდებას გადავხედავთ, ამაზე მეტის თქმა არ შემიძლია. ქართველი ხალხის დემოკრატიული მისწრაფებები უნდა დაკმაყოფილდეს და ყველა გარემოებას ნათელი უნდა მოვფინოთ, მაგრამ მისიის შედეგს წინასწარ ვერ ვიტყვი“.
26 ოქტომბერს საქართველოში ჩატარდა საპარლამენტო არჩევნები, რომელსაც ქვეყნის ბედისთვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა ჰქონდა. ამ არჩევნების შემდეგ ქვეყანა სრულიად განსხვავებულ რეალობაში აღმოჩნდა. ცესკოს მონაცემებით, მმართველმა პარტია “ქართულმა ოცნებამ” ხმების 54 პროცენტი მიიღო. ეს 12 პროცენტით მეტია ეგზიტპოლის შედეგებზე.
ამ მონაცემების არ სჯერათ არც ადგილობრივ და არც საერთაშორისო დამკვირვებლებს. მათ მიერ აღმოჩენილებმა ათასობით დარღვევამ და გაყალბების სისტემურმა სქემამ არჩევნების შედეგები კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენა როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე მის ფარგლებს გარეთ. არჩევნებიდან უკვე სამი კვირა გავიდა და ამ დრომდე მისი შედეგები საერთაშორისო თანამეგობრობას არ უღიარებია. ერთადერთი ევროპელი ლიდერი, რომელმაც საპარლამენტო არჩევნები აღიარა, ვიქტორ ორბანია.
საპროტესტო აქციები ახალი არჩევნების მოთხოვნით