საკონსტიტუციო სასამართლომ გვარამია დირექტორად დატოვა
სამდღიანი განხილვის შემდეგ საკონსტიტუციო სასამართლომ “რუსთავი 2”-ის იურისტების სარჩელი ნაწილობრივ დააკმაყოფილა, რაც იმას ნიშნავს, რომ სამაუწყებლო კომპანიაში რამდენიმე დღის წინათ დანიშნული დროებითი მმართველობა შეჩერებულია. მოსარჩელე ითხოვდა იმ ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობას, რომელთა საფუძველზეც მოსამართლე თამაზ ურთმელიძემ 5 ნოემბერს განჩინება მიიღო და “რუსთავი 2”-ის გენერალურ დირექტორს, ნიკა გვარამიას უფლებამოსილება შეუჩერა.
როგორ ვითარდებოდა მოვლენები
შეგახსენებთ, რომ ვითარება ოპოზიციური არხის გარშემო მას შემდეგ გამწვავდა, რაც თბილისის საქალაქო სასამართლოს 5 ნოემბრის გადაწყვეტილებით, “რუსთავი 2”-ს მენეჯმენტი შეეცვალა. მოსამართლე თამაზ ურთმელიძემ მიიღო გადაწყვეტილება “რუსთავი 2”-ის დროებითი ადმინისტრაციის დანიშვნის შესახებ, რის შედეგადაც გენერალურ დირექტორს, ნიკა გვარამიას და ფინანსური სამსახურის უფროსს კახა დამენიას უფლებამოსილებები შეუჩერდათ და დროებით მმართველებად – დავით დვალი და რეზო საყევარიშვილი დაინიშნენ. დღეს ეს გადაწყვეტილება, რომელსაც საზოგადოების მხრიდან დიდი რეზონანსი მოჰყვა, უკვე გაუქმებულია და არხის გენერალურ დირექტორად ნიკა გვარამია რჩება.
სამართლებრივი დავა “რუსთავი 2-ის” მფლობელობასთან დაკავშირებით ტელეკომპანიის ყოფილ მეპატრონესა და არხის ამჟამინდელ მფლობელებს შორის აგვისტოში დაიწყო. თუმცა, ბოლო ორი კვირა განსაკუთრებით დაძაბული გამოდგა.
საქმე იქამდე მივიდა, რომ “რუსთავი 2”-ის დასაცავად ოპოზიციის, არასამთავრობო სექტორისა და სამოქალაქო საზოგადოების სხვა წარმომადგენლები ღამეს ტელეკომპანიის შენობაში ათევდნენ, რათა დროებითი მმართველების ტელეკომპანიის შენობაში შესვლა არ დაეშვათ.
არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებისა და ექსპერტების აზრით, “რუსთავი 2”-ის გარშემო მიმდინარე მოვლენები სიტყვის თავისუფლების შეზღუდვისა და წინასაარჩევნოდ კრიტიკულად განწყობილი მედიის გაჩუმების მცდელობაა.
ბოლო რამდენიმე კვირის განმავლობაში “რუსთავი 2”-ის ირგვლივ მოვლენები ელვის სისწრაფით ვითარდება.
მენეჯმენტის შეცვლის პროცედურები მას შემდეგ დაიწყო, რაც 3 ნოემბერს პირველი ინსტანციის სასამართლომ ტელეკომპანიის ყოფილი მფლობელის, ქიბარ ხალვაშის სარჩელი დააკმაყოფილა. ხალვაში აცხადებდა, რომ ტელეკომპანია 2006 წელს სააკაშვილის ხელისუფლებამ ძალით წაართვა და მისი საკუთრებაში დაბრუნებას ითხოვდა.
მიუხედავად სასამართლოს გადაწყვეტილებისა, ქიბარ ხალვაშს არ აქვს უფლება, მყისიერად აღადგინოს კონტროლი ტელეკომპანიაზე, რადგან საკონსტიტუციო სასამართლომ დაუყოვნებლივი აღსრულების მუხლი გააუქმა და, ვიდრე საქმე ყველა ინსტანციას არ გაივლის, მისი აღსრულება უკანონოა.
თუმცა, ხალვაშის ადვოკატებმა სასამართლოს დროებითი მმართველების დანიშვნის მოთხოვნით მიმართეს. ეს მოთხოვნა დაკმაყოფილდა და სწორედ მის საფუძველზე ჩამოერთვა უფლებამოსილებები ნიკა გვარამიას. ამ გადაწყვეტილებამ დიდი რეზონანსი გამოიწვია.
სასამართლოს ამ გადაწყვეტილებას გვარამია უკანონოს უწოდებს და ამბობს, რომ არ აპირებს მის გათვალისწინებას. “მე ამ შენობიდან არ გავალ, მობრძანდით და დამატოვებინეთ შენობა იძულებით,” – განაცხადა გვარამიამ თავის პირდაპირ სატელევიზიო გამოსვლაში 6 ნოემბერს.
“ამ ტელეკომპანიის დატოვებას ჩვენი ნებით არ ვაპირებთ,” – განაცხადა საინფორმაციო გამოშვება “კურიერის” წამყვანმა, ზაალ უდუმაშვილმა “რუსთავი 2”-ის ჟურნალისტების სახელით.
ხალვაშმა და ახალმა მენეჯერებმა პრესკონფერენციაზე განაცხადეს, რომ არ აპირებენ სარედაქციო პოლიტიკაში ჩარევას და მის შეცვლას. ასევე, მათი თქმით, ისინი ტელეკომპანიაში ძალის გამოყენებით არასდროს შევლენ.
თუმცა, ოპოზიცია და დამოუკიდებელი ექსპერტები ამ დანაპირებს ეჭვის თვალით უყურებენ და აცხადებენ, რომ მიმდინარე პროცესების მიზანი სწორედ თავისუფალი, კრიტიკული მედიის გაჩუმებაა.
ერთობლივ განცხადებაში ცხრა არასამთვრობო ორგანიზაციამ დაგმო სასამართლოს გადაწყვეტილება ტელეკომპანია “რუსთავი 2”-ში დროებითი მმართველობის შემოღების თაობაზე, როგორც “უკანონო” ქმედება, რომელიც ნათლად მიუთითებს, რომ ტელეკომპანიის საკუთრებაზე მიმდინარე დავა მიზნად არხის სარედაქციო პოლიტიკის შეცვლას ისახავს.
“ეს გადაწყვეტილება “რუსთავი 2”-ის სარედაქციო დამოუკიდებლობას ანგრევს, ფუნდამენტურად უთხრის ძირს მედიის თავისუფლებას, ქვეყანაში მედია პლურალიზმს ანადგურებს და საქართველოს საკონსტიტუციო წესრიგს და სტაბილურობას უქმნის საფრთხეს. “რუსთავი 2″-ის, როგორც კრიტიკული სატელევიზიო არხის შენარჩუნება, მნიშვნელოვანია საქართველოს დემოკრატიისთვის, განსაკუთრებით 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნების მოახლოების ფონზე,” – ნათქვამია განცხადებაში.
საკმაოდ მწვავე კომენტარები კეთდება საქართველოს უცხოელი მეგობრებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების მხრიდანაც.
აშშ-ს ელჩმა საქართველოში იან კელიმ განაცხადა, რომ “უაღრესად შეშფოთებულია” ტელეკომპანია “რუსთავი 2”-ის ირგვლივ განვითარებული უკანასკნელი მოვლენებით – რომ, მოსამართლის გადაწყვეტილებით, ტელეკომპანიაში დროებითი მმართველობა დაინიშნა იმ ფონზე, როდესაც საკუთრებაზე სასამართლო დავა გრძელდება.
“აშშ-ს საელჩო უაღრესად შეშფოთებულია “რუსთავი 2″-ის მართვასა და საკუთრებასთან დაკავშირებით შუა ღამეს განვითარებული მოვლენებით,” – განაცხადა ელჩმა 6 ნოემბერს გავრცელებულ წერილობით განცხადებაში. “სააპელაციო პროცესამდე არხის მმართველობის შეცვლის მცდელობას საფუძვლიანი პოლიტიკური შინაარსი აქვს. დემოკრატიულ საზოგადოებაში კრიტიკულ აზრს ხელი უნდა შეეწყოს და არა – მიჩუმდეს,” – აცხადებს კელი.
“სარედაქციო გადაწყვეტილებები უნდა მიიღებოდეს საინფორმაციო სამსახურებში და არა სასამართლოებში, – აცხადებს მედიის თავისუფლების საკითხებში ეუთოს წარმომადგენელი დუნია მიატოვიჩი, – სასამართლოების მცდელობები, რომ უკანონო გავლენა მოახდინონ მედიის სარედაქციო პოლიტიკაზე, სხვა არაფერია, თუ არა კანონის უზენაესობის და საზოგადოების დემოკრატიული ფუნდამენტის შელახვა. მოვუწოდებ სასამართლო სისტემას, რომ სრული პატივისცემა გამოიჩინოს “რუსთავი 2″-ის სარედაქციო დამოუკიდებლობის უფლების მიმართ.”
”რუსთავი 2″-ის მხარდამჭერები, სამოქალაქო საზოგადოებრივი ორგანიზაციების წარმომადგენლები და სხვადასხვა ოპოზიციური პარტიის წარმომადგენლები შუაღამისას, როდესაც ხუთშაბათს, გვიან ღამით ცნობილი გახდა მოსამართლის გადაწყვეტილების შესახებ, ტელეკომპანიის ეზოში შეიკრიბნენ.
მთელი ამ ხნის განმავლობაში ტელეკომპანია საგანგებო რეჟიმში მუშაობს.
“რუსთავი 2”-ის ნიუსრუმი