„სააკაშვილს უნდოდა აფხაზეთიდან დაწყება“ – მოსაზრება სოხუმიდან 2008 წლის აგვისტოს ომზე
რას ფიქრობენ აფხაზეთში 2008 წლის ომზე
ბოლო 15 წელია, რაც აფხაზეთში 8 აგვისტო ასოცირდება ექსკლუზიურად სამხრეთ ოსეთის ომის დაწყებასთან. მიუხედავად იმისა, რომ ეს თარიღი ოფიციალურად არ არის გამოყოფილი ეროვნულ კალენდარში, იგი მიიჩნევა ხსოვნისა და მწუხარების დღედ.
ტრადიციულად, ამ დღეს რესპუბლიკის ლიდერები აფხაზეთში სამხრეთ ოსეთის საელჩოს სტუმრობენ, რათა გამოხატონ მხარდაჭერა და თანაგრძნობა ოსი ხალხის მიმართ. რესპუბლიკური ტელევიზია 2008 წლის მოვლენების ქრონიკას გაიხსენებს, ხოლო პოლიტიკოსები, სამხედროები და რიგითი მოქალაქეები მედიასა და სოციალურ ქსელებში თავიანთ მოგონებებს გააზიარებენ.
რესპუბლიკის მცხოვრებლები დარწმუნებულები არიან, რომ სავსებით დასაშვები იყო, რომ ეს ომი აფხაზეთში მომხდარიყო. ყოველ შემთხვევაში, ამის ნიშნები ჰაერში იყო 2006 წლის ივლისიდან, როდესაც ქართული ჯარი კოდორის ხეობაში შევიდა. კოდორი იმ დროისთვის რესპუბლიკის ერთადერთი ტერიტორია იყო, რომელიც აფხაზეთის ხელისუფლების მიერ არ კონტროლდებოდა.
- აგვისტო, 2008. რუსეთ-საქართველოს ომის ქრონიკები
- აფხაზეთის ომი. როგორ დაიწყო და განვითარდა კონფლიქტი – ქრონოლოგია
- ომის დაწყების ორი თარიღი – როგორ გამოეხმაურნენ აგვისტოს ომის წილისთავს საქართველოს პირველი პირები
საქართველოს მაშინდელმა პრეზიდენტმა, მიხეილ სააკაშვილმა, ხეობაში დაბანაკებულ ჯარისკაცებთან გამოსვლისას თქვა: „აქედან სოხუმამდე მხოლოდ ორმოცი კილომეტრია“, ამით მან ღიად მიანიშნა თავის სამომავლო გეგმებზე.
და ეს მინიშნებები უფრო და უფრო ცალსახა ხდებოდა, სანამ რეალურ საფრთხედ არ გადაიზარდა. მთელი ამ პერიოდის განმავლობაში ქართული არმია აქტიურად იარაღდებოდა, მას არაერთი უცხოელი ინსტრუქტორი ავარჯიშებდა და ქართველი პოლიტიკოსები და მედია ირწმუნებოდნენ, რომ უახლოეს მომავალში საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობა აუცილებლად აღდგებოდა.
თუ მეხსიერება არ მღალატობს, 2008 წლის მარტიდან აფხაზეთის თავზე ისრაელის წარმოების ქართულმა სადაზვერვო თვითმფრინავებმა დაიწყეს ფრენა. ამის შემდეგ აფხაზურმა შეიარაღებულმა ძალებმა მოახერხეს ამ თვითმფრინავების ჩამოგდება და ცხადი იყო, საით მიდიოდა ყველაფერი.
ევროპელ პოლიტიკოსებსაც ესმოდათ ყველაფერი. იმ დროს მათ აშკარად არ სჭირდებოდათ ახალი ომი რეგიონში. მაღალი რანგის დელეგაციები სტუმრობდნენ სოხუმს. დანიის საგარეო საქმეთა მინისტრი პერ სტიგ მიოლერი, გერმანიის საგარეო საქმეთა მინისტრი ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერი და ევროკავშირის გენერალური მდივანი ხავიერ სოლანა მცირე ხნით ჩავიდნენ აფხაზეთში.
ისინი წარმოადგენდნენ ქართულ-აფხაზური კონფლიქტის მოგვარების სხვადასხვა ვარიანტებს, მათ შორის, აფხაზეთის სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემების გადასაჭრელად მხარდაჭერის ფონდის შექმნას, მაგრამ ერთი საბოლოო მიზნით – აფხაზეთი საქართველოს შემადგენლობაში უნდა ყოფილიყო.
ცხადია, ევროპელი დიპლომატების ასეთი უპრეცედენტო აქტიურობა მიხეილ სააკაშვილის აგრესიულმა ქცევამ განაპირობა. ისინი ცდილობდნენ აფხაზები დაერწმუნებათ, და ამით თავიდან აეცილებინათ ომი.
თუმცა, სააკაშვილმა, როგორც ჩანს, მიიჩნია, რომ აფხაზეთიდან „ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის“ პროცესის დაწყება ძალიან სარისკო იყო. მან სამხრეთ ოსეთისკენ მიაპყრო თვალი. და მოხდა 2008 წლის 8 აგვისტო.
რუსეთი, რომელიც აშკარად გაღიზიანებული იყო საქართველოს ლიდერისგან, დაეხმარა ოსებს ბრძოლაში.
აფხაზებმაც ისარგებლეს შექმნილი მდგომარეობით და მოაგვარეს თავიანთი საკითხი – კოდორის ხეობა პრაქტიკულად მსხვერპლის გარეშე გაათავისუფლეს.
ორნახევარი კვირის შემდეგ მოსკოვმა აღიარა აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობა.
ხოლო, თუ როგორ განვკარგეთ ჩვენ ეს დამოუკიდებლობა, უკვე ცალკე განხილვის თემაა.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო
