"ქართული ოცნება" ამბობს, რომ გაიწვევს რუსულ კანონს. თუმცა, ექსპერტები გვაფრთხილებენ, რომ განცხადება არ კმარა
რუსული კანონის გაწვევა
„ქართული ოცნების“ საპარლამენტო უმრავლესობამ გადაწყვიტა გაიწვიოს პირველი მოსმენით მიღებული კანონპროექტი „უცხოური გავლენის აგენტის” შესახებ, რომელსაც თბილისში მასობრივი საპროტესტო აქციები მოჰყვა.
განცხადება მმართველმა პარტიამ 9 მარტს, დილით გამოაქვეყნა. მასში ნათქვამია, რომ პარტია ამ კანონპროექტს უპირობოდ გაიწვევს.
- გაზი, წყლის ჭავლი, დაკავებები – მასშტაბური აქცია თბილისში რუსული კანონის წინააღმდეგ. ქრონოლოგია და ბევრი ფოტო
- უცხოელი გავლენის აგენტების კანონპროექტი პირველი მოსმენით მიღებულია, სპეცრაზმმა აქციაზე წყლის ჭავლი და წიწაკის სპრეი გამოიყენა
- “ეს კანონი არავის სჭირდებოდა, არსაიდან არ მოდის, თუ არა მოსკოვის კარნახით” – სალომე ზურაბიშვილი
JAMnews-მა იურისტს ლევან ალაფიშვილს ჰკითხა, რა უნდა მოხდეს ახლა იმისათვის, რომ ეს კანონპროექტი ნამდვილად აღარ დაბრუნდეს განხილვაში.
მოკლედ რა თქვა ალაფიშვილმა:
კანონპროექტი, როდესაც მიღებულია პირველი მოსმენით, მისი გაწვევა ტექნიკურად შეუძლებელია. იმისთვის, რომ პირველი მოსმენით მიღებნული კანონპროექტი ნამდვილად გაწვეულად ჩაითვალოს, უნდა მოხდეს შემდეგი:
● ვენეციის კომისიიდან გამოიწვიონ ორივე კანონპროექტი
● სასწრაფო წესით გაიტანონ მეორე მოსმენით საკომიტეტო და პლენარულ სხდომაზე და წინააღმდეგ მისცენ ხმა.
————————–
ლევან ალაფიშვილი: “პარლამენტის რეგლამენტით დადგენილი წესით, ეს პირველი მოსმენით მიღებული რუსული კანონი და მისი განხილვა რომ დასრულდეს პარლამენტში, ამისთვის არის ერთადერთი საშუალება სასწრაფო წესით გაიტანონ მეორე მოსმენით საკომიტეტო და პლენარულ სხდომაზე და წინააღმდეგ მისცენ ხმა. ეს გააჩერებს საკანონმდებლო პროცესს.
ის რაც საჯარო განცხადებაში აღნიშნეს, არ აჩერებს საკანონმდებლო პროცესს. მხოლოდ გადაავადებს და მათ ექნებათ საშუალება საგაზაფხულო სესიის ბოლოს იქნება თუ საშემოდგომო სესიაზედ მეორე და მესამე მოსმენით ძალიან მშვიდად გააპარონ და მიიღინ კიდეც.
პარლამენტის რეგლამენტის 101-ე მუხლის მე-3 ნაწილი, შავით თეთრზე ამბობს – ინიციატორებს კანონპროექტის გაწვევა შეუძლიათ მხოლოდ მის პირველ მოსმენამდე. რუსული კანონი კი პირველი მოსმენით უკვე მიღებულია, ის აღარ არის მათი “საკუთრება”, ის პატრლამენტის იმ 76 დეპუტატის “საკუთრებაა”, ვინც მას ხმა მისცა.
რაც შეეხება მეორე კანონპროექტს, FARA-ს ქართულ ალტერნატივას, მასზე განცხადებაში არ არის საუბარი. დაივიწყეს.
მაგრამ, რომ გამოვრიცხოთ მისი არსებობა და მისი განხილვის საფრთხე, მისი გაწვევა სამართლებრივად შეუძლიათ, რადგან ჯერ ის პირველი მოსმენით მიღებული არ არის”.
“გვატყუებენ” – რატომ არ სჯერა ხალხს “ქართული ოცნების”
მმართველი პარტიის განცხადებას კანონპროექტის გაწვევის შესახებ, სოციალურ ქსელში ჯერ გამარჯვების შეძახილები მოჰყვა, შემდეგ კი სკეპტიციზმი.
ადამიანები წერენ, რომ “ქართული ოცნება” შემჩნეულია დაპირებების არ შესრულებაში, ამიტომ, ვიდრე ამ გადაწყვეტილებას იურიდიულად გაფორმებულს არ ნახავენ, ნდობა არ შეიძლება.
“ქათრთული ოცნების” უახლეს ისტორიაში მართლაც არსებობს არაერთი შემთხვევა, როდესაც მმართველმა პარტიამ ხალხისთვის მიცემული თუ საერთაშორისო დონეზე დადებული დაჰპირებები ჩააგდო.
პროპორციულის ჩაგდება: 2019 წლის 20 ივნისს საქართველოში მასობრივი საპროტესტო აქციები დაიწყო რუსი დეპუტატის, სერგეი გავრილოვის საქართველოს პარლამენტში მოწვევის გამო. მომიტინგეთა ერთ-ერთი მთავარი მოთხოვნა 2020 წელს დაგეგმილი არჩევნების სრულად პროპორციული წესით ჩატარება იყო.
24 ივნისს, ქვეყნის არაფორმალურმა მმართველმა და მმართველი გუნდის, “ქართული ოცნების” თავმჯდომარემ, ბიძინა ივანიშვილმა მომიტინგეთა ეს მოთხოვნა დააკმაყოფილა – ის პირადად დაპირდა საზოგადოებას, რომ 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები პროპორციული სისტემით ჩატარდებოდა.
ამ დათქმიდან ორ თვეში, საპარლამენტო უმრავლესობამ ჩააგდო კონსტიტუციური ცვლილებები. ივანიშვილის ამ წინადადებას მხარი არ დაუჭირეს მაჟორიტარებმა. ახლა ისინი „ხალხის ძალის“ ბირთვს წარმოადგენენ.
შარლ მიშელის შეთანხმებიდან გასვლა: ქართულმა ოცნებამ“ ასევე დაარღვია ე.წ. შარლ მიშელის შეთანხმება. ამ შეთანხმების მიხედვით, ოპოზიციას და ხელისუფლებას უნდა ეთანამშრომლათ მართლმსაჯულების, საარჩევნო და სხვა სფეროების რეფორმების მიმართულებით და დაეძლიათ 2020 წლის არჩევნების შემდეგ შექმნილი პოლიტიკური კრიზისი. “ქართულმა ოცნებამ” მოაწერა ხელი ამ შეთანხმებას, თუმცა, სამ თვეში ირაკლი კობახიძემ გამოაცხადა, რომ მმართველი გუნდი შეთანხმებას ტოვებდა.
აგენტების კანონპროექტის განხილვის თარიღის შეცვლა: პირობის ბოლო დარღვევა გასულ კვირას ვნახეთ – 6 მარტს “ქართული ოცნების” ფრაქციის თავმჯდომარემ, მამუკა მდინარაძემ თქვა, რომ “ხალხის ძალის” მიერ ინიციირებულ ორივე კანონპროექტს “ქართული ოცნება” კენჭს 9 მარტს, ხუთშაბათს უყრიდა. თუმცა, კანონპროეტი 7 მარტს, დაჩქარებულად მიიღეს პირველი მოსმენით.
17 თებერვალს ოცნების სატელიტმა “ხალხის ძალამ” პარლამენტში განსახილველად ორი კანონპროექტი დაარეგისტრირა – „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტი და მეორე – „უცხოელი აგენტების რეგისტრაციის შესახებ“.
როგორც ამას პროცედურები ითვალისწინებს, ორივე კანონპროექტი ვენეციის კომისიაშია გადაგზავნილი.
ამ ორიდან ერთი – „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტი 7 მარტს პარლამენტმა 76 ხმით 13-ის წინააღმდეგ პირველი მოსმენით მიიღო.
აქციის ინიციირებას თბილისში, რუსთაველის გამზირზე საპროტესტო აქციები მოჰყვა. კანონპროექტის მიღების შემდეგ კი პროტესტი მრავალათასიან მიტინგებში გადაიზარდა, რომელიც ხელისუფლებამ ძალის გამოყენებით დაშალა. მომიტინგეებს დაუშინეს წყლის ჭავლსა და ცრემლმდენ გაზი. დაკავებულია 150-მდე ადამიანი.
ამ კანონპროექტს როგორც საქართველოში, ისე მის ფარგლებს გარეთ ყველა, მთავრობის გარდა, რუსულ კანონს უწოდებს და ამბობს, რომ მისი მიღება ქვეყნისთვის დიდი ბარიერია ევროკავშირისკენ მიმავალ გზაზე.
