მოსაზრება: რატომ აგრძელებს სირია აფხაზეთის დამოუკიდებლობის აღიარებას ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ?
სირიის პოზიცია აფხაზეთზე
სირია ერთ-ერთი იმ ხუთი ქვეყნიდან, რომელიც დღესაც აღიარებს აფხაზეთის დამოუკიდებლობას. 2024 წელს ქვეყანაში ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ ბევრს ეგონა, რომ ეს პოზიცია შეიცვლებოდა, თუმცა ასე არ მოხდა.
ამ თემას “ჩეგემსკაია პრავდას“ მთავარი რედაქტორი, ინალ ხაშიგი ეხმაურება.
აფხაზეთის დელეგაცია დამასკოს საერთაშორისო სავაჭრო-სამრეწველო გამოფენაზე. ფოტო: APSNYPRESS
ინალ ხაშიგი: “ასადი წავიდა, მაგრამ დიასპორა დარჩა“
აფხაზეთის დელეგაცია ე.წ. საგარეო საქმეთა მინისტრ ოლეგ ბარციცის ხელმძღვანელობით დამასკოს საერთაშორისო გამოფენაში მონაწილეობს. ხაშიგის თქმით, აფხაზებს სირიაში კვლავ ისეთი სტუმართმოყვარეობით ხვდებიან, თითქოს ბოლო ერთ წელში არაფერი შეცვლილა.
2024 წლის 8 დეკემბერს სირიის პრეზიდენტი ბაშარ ასადი ხელისუფლებიდან ჩამოაგდეს. იმავე დღეს ის ოჯახთან ერთად მოსკოვში ჩავიდა და პოლიტიკურ თავშესაფარიც მიიღო.
ასადის წასვლის შემდეგ სირიის შიდა და საგარეო პოლიტიკა შეიცვალა: ვაშინგტონმა სანქციები გააუქმა, ბრიუსელმა ახალი ხელისუფლების მიმართ კეთილი ნება გამოხატა, ხოლო ანკარამ რეგიონში მოსკოვი შეცვალა.
ამ ფონზე, ბევრი ელოდა, რომ ახალი ხელისუფლება გადახედავდა 2018 წელს მიღებულ გადაწყვეტილებას აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის აღიარების შესახებ. მაშინ ეს ნაბიჯი ბევრისთვის აღიქმებოდა როგორც ჟესტი მოსკოვის მიმართ, რომელიც ასადის რეჟიმს ოპოზიციასთან ბრძოლაში აქტიურად უჭერდა მხარს.
საბოლოოდ, ასადი დამარცხდა და შესაბამისად, მოსკოვმაც დაკარგა პოზიციები რეგიონში. ამიტომ, საქართველო – არც თუ ისე უსაფუძვლოდ – ელოდა, რომ სირიის ახალი მთავრობა გააუქმებდა აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის აღიარებას. თუმცა, მათ ეს არ გააკეთეს. უფრო მეტიც, 2025 წლის ივნისში, აფხაზეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ოლეგ ბარციცი ოფიციალური ვიზიტით სირიას ეწვია. ამავდროულად, რადგან მოსკოვმა თითქმის მთლიანად დაკარგა დამასკოზე გავლენის ბერკეტები, ვიზიტის ორგანიზება მხოლოდ თავად სირიისა და აფხაზეთის ორგანიზებით მოხდა. ანუ, პირველად ისტორიაში, აფხაზური დიპლომატია მხოლოდ საკუთარ ძალებზე იყო ორიენტირებული და საკმაოდ წარმატებითაც.
მაგრამ საიდუმლო, თუ როგორ მოახერხა აფხაზეთმა თავისი პოზიციების შენარჩუნება სირიის ახალი მთავრობის დროს, არა იმდენად დიპლომატიის სასწაულებშია, რამდენადაც უზარმაზარი აფხაზური და ჩერქეზული დიასპორის ძალისხმევაში. ის სირიაში საუკუნენახევრის წინ ჩამოყალიბდა რუსეთ-თურქეთის მრავალი ომისა და კავკასიის ომის შედეგად. ამ დიასპორის წარმომადგენლები თითქმის ყოველთვის სირიის ელიტის ნაწილი იყვნენ, ფართოდ იყვნენ წარმოდგენილნი პოლიტიკაში, არმიასა და ბიზნესში. მათი გავლენა ყოველთვის ძალიან დიდი იყო. და ეს ასპექტი, რა თქმა უნდა, გაითვალისწინა სირიის ახალმა ხელისუფლებამ ბაშარ ალ-ასადის მიერ დატოვებული საქმეების გადახედვისას.
გარდა ამისა, უზარმაზარი აფხაზურ-ადიღური დიასპორა, რომელიც რამდენიმე მილიონს ითვლის, ცხოვრობს თურქეთში, სირიის მეზობელ ქვეყანაში. და ეს კიდევ ერთი ფაქტორია, რომელიც აძლიერებს სირიის მიერ 2018 წელს მიღებულ გადაწყვეტილებას აფხაზეთის აღიარების შესახებ.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო
