სომხეთი: გაფიცვები და გზების გადაკეტვა. როგორ ცდილობს ოპოზიცია პრემიერის დამხობას
სომხეთში, ყარაბაღის მეორე ომში დაღუპულთა ხსოვნის პატივსაცემად გამოცხადებული სამდღიანი გლოვის შემდეგ, ისევ საპროტესტო აქციები დაიწყო. ოპოზიცია კვლავინდებურად პრემიერ-მინისტრის გადადგომას მოითხოვს.
ამასთან, ის იმავე მეთოდებს მიმართავს, რომელსაც 2018 წლის „ხავერდოვანი რევოლუციის“ დროს, ოპოზიციის მაშინდელი ლიდერი, ნიკოლ ფაშინიანი იყენებდა. ოპოზიციონერები, რომლებიც მის გადადგომას ითხოვენ, ასევე ცდილობენ გზების გადაკეტვას და საერთო-ეროვნული გაფიცვის ორგანიზებას.
22 დეკემბერს ოპოზიციამ „ბრძოლის გადამწყვეტი დღე“ უწოდა – ერევნის მთავარ მოედანზე მიტინგი გაიმართა, რომელშიც ათასობით ადამიანი მონაწილეობდა. გამოდიოდნენ გაერთიანებული ოპოზიციური პარტიების ლიდერები, ასევე მათი საერთო პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატი, ვაზგენ მანუკიანი. მან არმიასა და პოლიციას მოუწოდა, შეუერთდნენ ოპოზიციურ მოძრაობას და ერთად მიაღწიონ ნიკოლ ფაშინიანის გადადგომას.
ოპოზიციის აქციების ყველა დეტალი, რომელი გზები გადაიკეტა სომხეთში, სამხედროებიდან, ვინ დატოვა თანამდებობა და რას ფიქრობს ამ ყველაფერზე, პრემიერ-მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი.
- ფაშინიანი სომხეთის სამხრეთ ნაწილში არ შეუშვეს. მას ვერტმრფენით გადაფრენა მოუწია
- ყარაბაღი: რა ელის “ახალ” და “ძველ” დევნილებს
როგორ ჩაიარა მიტინგმა
ოპოზიცია კვლავ პრემიერისადმი თავის პრეტენზიებზე საუბრობდა და ნიკოლ ფაშინიანის გადადგომას მოითხოვდა, რადგან მან „უღალატა ეროვნულ ინტერესებს და ხელი მოაწერა სამარცხვინო განცხადებას ყარაბაღთან დაკავშირებით“.
„ორწელიწად-ნახევარში, ის იქამდე მივიდა, რომ ადამიანებს სახელი ნიკოლის წარმოთქმაც კი ეზიზღებათ“, – განაცხადა პარტია „დაშნაკცუტუნის“ წარმომადგენელმა, გეგამ მანუკიანმა.
ასევე, მან დემონსტრანტებს მოუწოდა, ეყვირათ არა „სომხეთი ნიკოლის გარეშე“, როგორც ეს წინა აქციებზე იყო, არამედ, „სომხეთი მის გარეშე“.
„დაშნაკცუტუნის“ კიდევ ერთმა წარმომადგენელმა, იშხან საგატელიანმა ოთხი საკონსტიტუციო და სამართლებრივი მექანიზმის შესახებ ისაუბრა, რომლებიც პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანის გაშვების საშუალებას იძლევა:
„პირველი ვარიანტი – „პრემიერი თვითონ აცხადებს გადადგომის შესახებ, მეორე გზა – პარლამენტი რიგგარეშე სხდომას იწვევს და ფაშინიანის გადადგომის საკითხს განიხილავს, მესამე გზა – გენერალური პროკურატურა სახელმწიფო ღალატის ნიშნების გამო სისხლის სამართლის საქმეს აღძრავს, მეოთხე – მთავრობა მინისტრების 2/3-ის მოთხოვნით რიგგარეშე სხდომას იწვევს და პრემიერის გადადგომის საკითხს განიხილავს“.
საგატელიანის თქმით, ოპოზიცია ოთხივე მიმართულებით იმუშავებს.
ოპოზიციის პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატმა ვაზგენ მანუკიანმა განაცხადა, რომ „მას რცხვენოდა ხალხის გამო, სახელმწიფოს გამო“:
„მრცვენოდა იმის გამო, რომ ჩვენ ამ დრომდე ვერ მოვაშორეთ ეს ადამიანი (საუბრობს ფაშინიანზე). მე ამ სახელმწიფოს ერთ-ერთი ფუძემდებელი ვიყავი (იყო სომხეთის დამოუკიდებელი რესპუბლიკის პირველი პრემიერ-მინისტრი) და პირად პასუხისმგებლობას ვგრძნობდი ამ სამარცხვინო მარცხზე. მაგრამ დღეს თქვენ გიყურებთ თვალებში და ვამაყობ. აქ იმ ხალხს ვხედავ, რომლებიც ამაყად უყურებენ მომავალს. ჩვენ ისეთ სახელმწიფოს ავაშენებთ, რომელზეც ვოცნებობდით“.
პარტია „აყვავებული სომხეთის“ წარმომადგენელმა, ნაირა ზოგრაბიანმა განაცხადა, რომ ამიერიდან ოპოზიცია ყოველდღიურად გამართავს დაუმორჩილებლობის აქციებს, „სანამ ნიკოლ ფაშინიანი თანამდებობიდან არ გადადგება“.
ყველა გამოსვლის შემდეგ, ოპოზიციონერებმა პროტესტის მონაწილეებს მოუწოდეს ალყა შემოერტყათ მთავრობის სახლისთვის, გადაეკეტათ ყველა შესასვლელი.
რომელი გზები გადაიკეტა
სანამ ერევანში მიტინგი მიდიოდა, ფაშინიანის მოწინააღმდეგებმა ერევან-ვანაძორის დამაკავშირებელი გზა გადაკეტეს.
საპროტესტო მოძრაობის ერთ-ერთმა აქტივისტმა, გეგამ მანუკიანმა დემონსტრანტებს აცნობა, რომ გადაიკეტა ასევე იჟევანი-ერევნისა და ვანაძორი-დილიჟანის დამაკავშირებელი გზებიც.
„ადამიანები ფაშინიანის გადადგომას მოითხოვენ“, – განაცხადა ოპოზიციონერმა.
ვინ გადადგა
მოქმედი ხელისუფლების მიმართ პროტესტის ნიშნად, თანამდებობა დატოვა სპეციალური საკონტროლო-საპატრულო ბატალიონის მეთაურის მოადგილემ, ხაჩატურ ტოვმასიანმა. ამ ქვედანაყოფს ხალხი „წითელ ბერეტებს“ უწოდებს.
ოპოზიციონერმა ლიდერებმა ამის შესახებ მიტინგზე განაცხადეს და ოფიცრის მიმართვა წაიკითხეს. მასში, ხაჩატურ ტოვმასიანი ამბობს, რომ მისთვის მნიშვნელოვანია ადამიანური და სულიერი ღირებულებები და მას „შეუძლებლად მიაჩნია სამსახური მატყუარა და საკუთარი თავის პატივის არმცემ ხელისუფლებასთან, უპასუხისმგებლო ადამიანებთან“.
რას ფიქრობს ნიკოლ ფაშინიანი
პრემიერ-მინისტრმა ამ ოპოზიციურ მოძრაობას ყოფილი ხელისუფლების „ელიტის ბუნტი“ უწოდა.
„2018 წლის რევოლუციის შედეგად ძალაუფლებადაკარგული „ელიტა“ რევანშის აღებას ცდილობს“, – დაწერა ნიკოლ ფაშინიანმა Facebook-ის საკუთარ გვერდზე.
მისი თქმით, რეალური დაპირისპირება მიმდინარეობს არა მთავრობასა და ოპოზიციას შორის, არამედ პრივილეგიადაკარგულ „ელიტასა“ და ხალხს შორის:
„მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში, გადამწყვეტი სიტყვა ხალხზეა, იმიტომ რომ, თუკი ხალხი იტყვის თავის სიტყვას, „ელიტა“ ვერაფრის გაკეთებას ვერ შეძლებს. რა თქმა უნდა, ყველაფერს გავაკეთებ, რაც შესაძლებელია, რომ ადამიანებმა არ დაკარგონ საკუთარი სიტყვის თქმის შესაძლებლობა. მაგრამ ამ დროისთვის ჩვენთვის პრიორიტეტია სომხეთისა და არცახის საგარეო უსაფრთხოების უზრუნველყოფა. ამ პროცესებში, საგარეო უსაფრთხოება არავითარ შემთხვევაში არ უნდა დადგეს კითხვის ქვეშ“.