ნინო ლომჯარია: ციხეს "მაყურებლები" მართავენ, სახელმწიფო სახალხო დამცველს კრიმინალებს უმხედრებს

სახალხო დამცველი ნინო ლომჯარია პენიტენციური სისტემის თანამშრომლებს მის წინააღმდეგ კრიმინალური ავტორიტეტების ამხედრებაში ადანაშაულებს.

სპეციალურ ბრიფინგზე ლომჯარიამ თქვა, რომ გლდანის ციხის ერთ-ერთი პატიმარი მონიტორინგზე მისულ ომბუდსმენის აპარატის თანამშრომელს დაემუქრა და მოსთხოვა ციხის ტერიტორია დაეტოვებინა.

ლომჯარია პირდაპირ მიანიშნებს, რომ აღნიშნული კრიმინალური ავტორიტეტის მუქარების უკან, სავარაუდოდ, ციხის ადმინისტრაცია დგას.

ომბუდსმენი ხაზს უსვამს, რომ გლდანის #8 დაწესებულება დახურული ტიპის ციხეა, პატიმრები საკანს მხოლოდ ადმინისტრაციის ნებართვით ტოვებენ, ხოლო ეს პატიმარი ყოველთვის თავისუფლად გადაადგილდებოდა მაშინ, როცა იქ სახალხო დამცველის წარმომადგენელი იყო.

ომბუდსმენი. ამბობს, რომ ეს არ არის ერთეული შემთხვევა.

მისი თქმით, სულ უფრო მზარდია ციხეებში ქურდული სუბკულტურის გავლენა.

ლომჯარია პენიტენციური სამსახურის გენერალური დირექტორის და რამდენიმე მაღალჩინოსნის პასუხისმგებლობის საკითხის დაყენებას ითხოვს.

მისი თქმით, ადმინისტრაცია “განსაკუთრებით უკანასკნელი თვეების განმავლობაში დაწესებულებების, ადმინისტრაციის და ე.წ. „ციხის მაყურებლების“ მიერ მართული პატიმრების გარკვეული ჯგუფი სისტემატიურად ახორციელებს სახალხო დამცველის აპარატის წარმომადგენლებზე სიტყვიერ თავდასხმებს, მუქარას და აგრესიას.”

ლომჯარია დამატებით დაცვას ითხოვს საკუთარი თანამშრომლებისთვის, რომლებიც ციხეში დადიან.

იგი კრიმინალურ ავტორიტეტებს ციხის “არაფორმალურ მმართველებად” მოიხსენიებს, რომლებიც ციხის ადმინისტრაციების მხრიდან მხარდაჭერილები არიან”.

ლომჯარიას თქმით, მას არაერთხელ ჰქონდა კომუნიკაცია ხელისუფლების მაღალი თანამდებობის პირებთან. ისინი ყველაფრის საქმის კურსში არიან და იციან, რომ ციხეებს დღეს რეალურად კრიმინალები და მაყურებლები მართავენ, თუმცა ამის აღმოსაფხვრელად არაფერს აკეთებენ.

“ყველამ ყველაფერი იცის, ყველა ყველაფერს აღიარებს და დღეს ჩვენ მოვედით იქამდე, რომ ეს ადამიანები სახელმწიფოს წაქეზებით, კრიმინალებს უპირისპირებენ სახალხო დამცველს“, – ამბობს ომბუდსმენი.

რაც შეეხება ფიზიკურ უსაფრთხოებას, ლომჯარია აღნიშნავს, რომ ციხეებში იყო შექმნილი საკმაოდ დაძაბული ვითარება, თუმცა ფიზიკურ შეხებას ჯერჯერობით ადგილი არ ჰქონია:

“რეალური განცდა საფრთხის ჩემს წარმომადგენლებს და თითოეულ ჩვენგანს, რა თქმა უნდა, გვაქვს. რაც შეეხება სხვა პატიმრებს, როცა ჩვენი წარმომადგენლები ცდილობენ სხვა პატიმრებთან კომუნიკაციაში შესვლას, იქ მყისვე ჩნდებიან ისინი [მაყურებლები] და იძულებულნი ხდებიან მათ შეწყვიტონ ჩვენთან კომუნიკაცია“.

ლომჯარია მიუთითებს იმაზე, რომ პატიმრები არიან დაშინებულები და ღიად საუბარს ომბუდსმენის წარმომადგენლებთან ერიდებიან.

ლომჯარიას თქმით, წლიდან წლამდე მცირდება საჩივრები არა მხოლოდ დახურული ციხეებიდან, სადაც პატიმრების გადაადგილებას მთლიანად ადმინისტრაცია აკონტროლებს, არამედ იმ პატიმრების მხრიდანაც, რომლებიც სასჯელს ნახევრადდახურულ დაწესებულებებში იხდიან და შედარებით თავისუფლად გრძნობენ თავს. ლომჯარიას თქმით, ეს იმით აიხსნება, რომ ნახევრადდახურული ტიპის ციხეებში, ადმინისტრაციას ვითარების გაკონტროლებაში კრიმინალური ავტორიტეტები, ე.წ. “მაყურებლები” ეხმარებიან.

ომბუდსმენის თქმით, ის მიაწვდის ინფორმაციას ყველა საერთაშორისო და დონორ ორგანიზაციას, რომელიც ფინანსურად ეხმარება სპეციალურ პენიტენციურ სამსახურს: 

“ყველაფერს  გავაკეთებ, რათა საერთაშორისო მასშტაბის ყურადღება მიექცეს იმ ფაქტს, რომ საქართველოში პენიტენციური სისტემა სახალხო დამცველს უმხედრებს კრიმინალებს.”

ჟურნალისტების კითხვაზე, აქეზებს თუ არა ამ ყველაფერს ყოფილი იუსტიციის მინისტრი თეა წულუკიანი, რომელიც სისტემას რვა წლის განმავლობაში მართავდა, ომბუდსმენი პასუხობს, რომ – კი.

“მე არ ვამბობ, რომ მან შექმნა ეს სისტემა, მას დახვდა ნამდვილად ეს სისტემა, მაგრამ პირველად იყო, რომ საჯარო განცხადებებით მან ნაცვლად იმისა, რომ უარყოფა გაეკეთებინა ან დაეგმო მსგავსი პრაქტიკა, მან დაადანაშაულა სახალხო დამცველი და პრაქტიკულად გამოაცხადა ბრძოლა სახალხო დამცველის წინააღმდეგ“, – ამბობს ლომჯარია.

ციხეში არსებულ საგანგაშო მდგომარეობაზე განცხადებებს სახალხო დამცველი პირველად არ აკეთებს.

ერთი წლის წინ ნინო ლომჯარიასა და მაშინდელ იუსტიციის მინისტრ, თეა წულუკიანს შორის ამ თემაზე დაპირისპირება მოხდა.

მაშინ ნინო ლომჯარიამ პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტის სხდომაზე წარმოადგინა მოხსენება, სადაც საუბარი იყო საქართველოს ოთხ ყველაზე მასშტაბურ პენიტენციურ დაწესებულებაში არსებულ მდგომარეობაზე.

ანგარიში მიუღებელი აღმოჩნდა იუსტიციის მინისტრის თეა წულუკიანისთვის, რომელიც საპარლამენტო კომიტეტის სხდომას ესწრებოდა და ღია პოლემიკაში შევიდა ომბუდსმენთან.

წულუკიანმა ტყუილი და ჭორი უწოდა ანგარიშს, ომბუდსმენს უსაყვედურა ბიძინა ივანიშვილს რატომ არ იცავო და სახალხო დამცველის აპარატის თანამშრომლების ჩაცმულობაც გააკრიტიკა. 

_____________________________________

● ომბუდსმენის და მინისტრის დაპირისპირება: ლომჯარია ამბობს, რომ ციხეებში “მაყურებლები” დაბრუნდნენ

● საქართველო Human Rights Watch-ის 2020 წლის ანგარიშში

● ნინო ლომჯარია: პანდემიის დროს დამძიმდა ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა მდგომარეობა

_________________________________________

რას პასუხობს სახალხო დამცველს პენიტენციური სამსახური

სახალხო დამცველის ბრალდებებს საგანგებო განცხადებით უკვე გამოეხმაურა პენიტენციური სამსახური.

განცხადებაში ნათქვამია, რომ თუკი რომელიმე პენიტენციურ დაწესებულებაში ომბუდსმენის მიმართ პატიმრები რაიმე საკითხთან დაკავშირებით გამოხატავენ უკმაყოფილებას, ეს არის მხოლოდ მათი განწყობა და არანაირად არ არის დაკავშირებული ან მით უმეტეს მართული პენიტენციური დაწესებულებების ადმინისტრაციის მიერ. 

განცხადებაში წერია, რომ სამსახურის ხელმძღვანელობა ყველანაირად ხელს უწყობს ომბუდსმენის აპარატს ციხეებში არსებული სიტუაციის მონიტორინგის განხორციელებაში.

პენიტენციური სამსხურის განცხადებაში ვკითხულობთ, რომ თუკი ომბუდსმენთან პატიმრების მხრიდან მიმართვიანობამ იკლო, სავარაუდოა, რომ ამის მიზეზი ომბუდსმენის აპარატისადმი მათი განწყობით აიხსნება და “არა რაღაც არარსებული ზეგავლენით ადმინისტრაციის მხრიდან”.

ამასთან, სპეციალური პენიტენციური სამსახური ხაზგასმით აცხადებს, რომ “არანაირი კრიმინალური სუბკულტურა პენტიენციურ დაწესებულებებში არ არსებობს”.

“პენიტენციურ დაწესებულებებს მართავს სახელმწიფო და არა კრიმინალური ავტორიტეტები”, – ნათქვამია განცხადებაში.