მადრიდში ნატოს სამიტი იწყება. რა მოლოდინებია
ნატოს სამიტი მადრიდში
28 ივნისს მადრიდში ნატოს სამდღიანი სამიტი იწყება. ნატოს გენერალურმა მდივანმა იენს სტოლტენბერგმა მადრიდის სამიტს უკვე უწოდა “ალიანსისთვის გადამწყვეტი და გარდამტეხი” უწოდა. სამიტზე მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებებს მიიღებენ რუსეთისა და უკრაინის კონტექსტში და ასევე მომავალი გაფართოების თვალსაზრისით.
კერძოდ კი, მთავარი განსახილველი თემა იქნება ალიანსის ახალი კონცეფციის დამტკიცება, ასევე ნატოს საზღვრების გაძლიერება აღმოსავლეთის მიმართულებით რუსეთის საზღვრებთან და იმ ქვეყნებისთვის, რომლებიც ნატოსკენ ისწრაფვიან, კიდევ ერთხელ ერთგულების დადასტურება და ახალი გეგმის შეთავაზება.
ნატოსთან თანამშრომლობის ახალ პაკეტს ელოდება საქართველოც, მოლდოვასთან და ბოსნია და ჰერცოგოვინასთან ერთად.
_________________________________________________________________________
სამიტის მონაწილე ქვეყნებს შორის არის საქართველოც. პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი, დელეგაციასთან ერთად უკვე გაემგზავრა მადრიდში.
როგორც მთავრობის კანცელარიაში აცხადებენ, საქართველოს მთავრობის მეთაური სამიტზე ნატოს გენერალურმა მდივანმა იენს სტოლტენბერგმა მიიწვია. პრეს-რელიზში აღნიშნულია, რომ ვიზიტის ფარგლებში ღარიბაშვილი “ორმხრივ მაღალი დონის შეხვედრებსაც გამართავს”.
საქართველოს დელეგაციაში შედიან ასევე საგარეო საქმეთა მინისტრი ილია დარჩიაშვილი, თავდაცვის მინისტრი ჯუანშერ ბურჭულაძე და მთავრობის ადმინისტრაციის უფროსი რევაზ ჯაველიძე.
კონკრეტულად რა ახალ შესაძლებლობებს და წინადადებებს მიიღებს საქართველო, ამ დრომდე უცნობია.
სავარაუდოდ, უკრაინას შესთავაზებენ „ყოვლისმომცველ გაძლიერებული დახმარების პაკეტს“, რაც თავდაპირველად დიდ სამხედრო და ლოჯისტიკურ დახმარებას გულისხმობს, შემდგომში კი, უკრაინის ჯარის მტლიანად გადასსვლას ნატოს სტანდარტებსა და აღჭურვაზე.
რაც შეეხება საქართველოს, როგორც იენს სტოლტენბერგმა ბრიუსელში ერთი დღით ადრე გამართულ პრესკონფერენციაზე აღნიშნა, მადრიდში შეკრებილი ნატოს ლიდერები მხარს დაუჭერენ დახმარების ახალ პაკეტს საქართველოს, ბოსნია-ჰერცეგოვინისა და მოლდოვასთვის. თუმცა რა კომპონენტებისგან შედგება ეს დახმარება, ამაზე სტოლტენბერგს პრესკონფერენციაზე არ უსაუბრია.
ნატოს ახალი კონცეფცია და მთავარი საფრთხე
სამიტის ცენტრალური ღონისძიება იქნება სტრატეგიული კონცეფციის დამტკიცება, რომელიც განსაზღვრავს ნატოს კურსს 2030 წლამდე. მოსალოდნელია, რომ ამ დოკუმენტში ბლოკი რუსეთს დაასახელებს უსაფრთხოებისთვის “ყველაზე მნიშვნელოვან და პირდაპირ საფრთხედ”. აქამდე ნატოს მთავარ დოკუმენტში რუსეთი მოხსენიებული იყო როგორც “ალიანსის სტრატეგიული პარტნიორი”.
მოსალოდნელია, ასევე, რომ ესპანეთში მიიღებენ გადაწყვეტილებას ალიანსის აღმოსავლეთ ფლანგის გაძლიერების შესახებ რუსეთის შეკავების მიზნით.
მანამდე, სამიტამდე ერთი დღით ადრე, 27 ივნისს, ნატოს გენერალურმა მდივანმა, იენს სტოლტენბერგმა გამოაცხადა ალიანსის მზადყოფნა, რომ 300 ათასზე მეტი ჯარისკაცი მაღალ საბრძოლო მზადყოფნაში მოყვანოს რუსეთის მხრიდან ნატოს ქვეყნების მიმართ არსებული მომატებული საფრთხის გამო.
”დარწმუნებული ვარ, რომ მოსკოვს და პრეზიდენტ პუტინს ესმით ჩვენი კოლექტიური უსაფრთხოების გარანტიების მნიშვნელობა და აცნობიერებენ ნატოს წევრ ქვეყანაზე თავდასხმის შესაძლო შედეგებს,” – განუცხადა სტოლტენბერგმა ჟურნალისტებს სამიტის წინ.
”რუსეთმა უარი თქვა პარტნიორობაზე და დიალოგზე, რომელსაც ჩვენ მრავალი წელია ვთავაზობთ. დიალოგის ნაცვლად დაპირისპირება აირჩიეს. ჩვენ ვწუხვართ, მაგრამ ახალ რეალობას უნდა ვუპასუხოთ“.
რუსეთი მუდმივად ეწინააღმდეგებოდა ნატოს აღმოსავლეთით გაფართოებას, კერძოდ, ყოფილი ვარშავის პაქტისა და ბალტიისპირეთის ქვეყნების და ყოფილი სსრკ-ს ქვეყნების ალიანსის შემადგენლობაში შსეწსვლას. უკრაინის წინააღმდეგ სამხედრო აგრესიის გამართლებასაც სწორედ იმ მოსაზრებით ცდილობს, რომ ეს ქვეყანა ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის წევრი უნდა გამხდარიყო.
მადრიდის სამიტამდე ერთი დღით ადრეც მოსკოვიდან მუქარა ისმის – უკრაინის ნატო-ში შესვლამ შესაძლოა, მესამე მსოფლიო ომი გამოიწვიოს, თუ ის შემდგომში შეეცდება ყირიმის ხელყოფას, – ამის შესახებ რუსეთის ფედერაციის უშიშროების საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილემ, დიმიტრი მედვედევმა განაცხადა.
“ჩვენთვის ყირიმი რუსეთის ნაწილია. ყირიმის ხელყოფის ნებისმიერი მცდელობა ჩვენი ქვეყანისთვის ომის გამოცხადებაა და თუ ნატო-ს წევრი ქვეყანა ამას გააკეთებს, ეს არის კონფლიქტი მთელ ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსთან. მესამე მსოფლიო ომი. ტოტალური კატასტროფა”, – განაცხადა მედვედევმა.
კიდევ ერთი საკითხი, რომელიც დიდ მოლოდინს იწვევს, არის ფინეთისა და შვედეთის ნატოში მიღების შესაძლებლობა. თუმცა, ჯერჯერობით უცნობია, იქნება თუ არა ამ მიმართულებით სიახლეები. ბევრი რამე დამოკიდებულია იმაზე, თუ რას გადაწყვეტს თურქეთი, რომელიც ამ ეტაპზე არ მიესალმება შვედეთისა და ფინეთის ნატოში გაწევრიანებას. ახალი წევრის ალიანსში მიღებას კი, მისი ყველა წევრის თანხმობა სჭირდება.
ნატოს სამიტი მადრიდში
