არასამთავრობოები: ლაზარე გრიგორიადისის საქმე უსაფუძვლოდ ჭიანურდება და დარღვევებით განიხილება
ლაზარე გრიგორიადისის საქმე
საქართველოში მოქმედი 24 არასამთავრობო ორგანიზაცია ლაზარე გრიგორიადისის საქმესთან დაკავშირებით ერთობლივ განცხადებას ავრცელებს. ისინი წერენ, რომ “რუსული კანონის” საწინააღმდეგო აქციებზე დაკავებული გრიგორიადისის სასამართლო სხდომები უსაფუძვლოდ და არაგონივრულად ჭიანურდება.
პოლიციამ 21 წლის ლაზარე გრიგორიადისი 2023 წლის 29 მარტს დააკავა. პროკურატურის მტკიცებით, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციებზე გრიგორიადისმა შს სამინისტროს განსაკუთრებულ დავალებათა დეპარტამენტის თანამშრომლების მიმართულებით ორჯერ ისროლა ე.წ. მოლოტოვის კოქტეილი. ამ ეტაპზე გრიგორიადისი ერთადერთი ადამიანია, რომელიც 7-9 მარტის პროტესტების გამო დააკავეს.
ლაზარე გრიგორიადისის საქმეზე სასამართლოს დასკვნითი სხდომა 8 აპრილს, 14:30 საათზე გაიმართება.
თავდაპირველად, საბოლოო პროცესი 26 თებერვალს უნდა გამართულიყო, თუმცა მოსამართლის შვებულებაში ყოფნის გამო გადაიდო.
მოგვიანებით დასკვნითი სხდომა 28 მარტს ჩაინიშნა, თუმცა მოსამართლემ გრიგორიადისს ონლაინ ჩართვის საშუალება არ მისცა და სხდომა კვლავ გადადო, ამჯერად უკვე 8 აპრილამდე.
თავად ლაზარე გრიგორიადისი “შაბათის ფორმულასთვის” გაგზავნილ წერილში გამოთქვამს მოლოდინს, რომ მისი მის საქმეზე გამატყუნებელი განაჩენი დადგება.
რა წერია არასამთავრობოების განცხადებაში
არასამთავრობო ორგანიზაციებმა გრიგორიადისის ბოლო სხდომაზე მოსამართლის გადაწყვეტილებაც შეაფასეს, რომელმაც ლაზარეს პროცესზე დისტანციურად ჩართვის საშუალება არ მისცა და სხდომა გადადო.
NGO-ები წერენ, რომ მოსამართლე ზვიად შარაძემ სისხლის საპროცესო კანონის მოთხოვნა დაარღვია, რადგან მათივე განცხადებით, კანონის თანახმად, ბრალდებულს უფლება აქვს, რომ საკუთარ სასამართლო პროცესზე დისტანციურად ჩაერთოს.
“ლაზარე გრიგორიადისის საპროცესო უფლებების დარღვევა კიდევ უფრო სერიოზულ ხასიათს მიიღებს, თუ მოსამართლე დაპირებას შეასრულებს და მომდევნო სასამართლო სხდომაზე დისტანციურად დასწრების მოთხოვნას ლაზარე გრიგორიადისს სხდომაზე არგამოცხადებად ჩაუთვლის, რასაც შედეგად სხდომის ლაზარე გრიგორიადისის დაუსწრებლად ჩატარება მოჰყვება. ეს კი საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-3 პუნქტითა და ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველი და მე-3(c) პუნქტებით გათვალისწინებული უფლებების დარღვევას გამოიწვევს.” – წერია არასამთავრობოების განცხადებაში.
● სად და როგორ დაირღვა ლაზარე გრიგორიადისის უფლებები. საიას განცხადება
● საპროტესტო ბანერები – აგენტების წინააღმდეგ მიმდინარე დემონსტრაციებიდან
ორგანიზაციების განმარტებით, ლაზარე გრიგორიადისის საქმეში არაერთი უფლების დარღვევა ფიქსირდება. კერძოდ:
● პირველი ინსტანციის სასამართლოში საქმის განხილვა უკვე უსაფუძვლოდ გაჭიანურდა, რაც ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლით გარანტირებული სამართლიანი სასამართლოს უფლების კიდევ ერთი ასპექტის – საქმის გონივრულ ვადაში განხილვის უფლების დარღვევის ნიშნებს შეიცავს.
● საპროცესო კანონის სერიოზული დარღვევები ამ საქმეში ლაზარე გრიგორიადისის დაკავებისა და პოლიციაში მიყვანის დროიდან ფიქსირდება. კერძოდ, მიუხედავად მისი დაჟინებული მოთხოვნისა, ის რამდენიმე საათის განმავლობაში ადვოკატის გარეშე იკითხებოდა. ეს გარემოება მისი გამოკითხვის ოქმისა და, ე.წ. „მოწამლული ხის ნაყოფის დოქტრინის“ თანახმად, ამ ოქმიდან გამომდინარე ყველა სხვა მტკიცებულების დაუშვებელ მტკიცებულებად ცნობის საფუძველი უნდა გამხდარიყო (იხ. საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-10 პუნქტი და სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 72-ე მუხლის პირველი ნაწილი).
● თუმცა, პოლიტიზირებული სასამართლოსთვის არც ასეთი სერიოზულ დარღვევა წარმოადგენს დაბრკოლებას. პოლიტიკური დაკვეთა კი მოცემულ შემთხვევაში, როგორც ჩანს, ის არის, რომ ლაზარე გრიგორიადისი სამაგალითოდ უნდა დაისაჯოს, რათა საზოგადოებაში, განსაკუთრებით მის ახალგაზრდულ ნაწილში, ჩაისახოს შიში და მოლოდინი იმისა, რომ საპროტესტო აქციებში მონაწილეობა ნებისმიერ მათგანს შეიძლება მეტისმეტად ძვირი დაუჯდეს.
არასამთავრობოების განცხადებით, ისინი თუნდაც ამ საქმეში აღმოჩენილი დარღვევებით კიდევ უფრო რწმუნდებიან იმაში, რომ სასამართლოში კეთილსინდისიერების შემოწმების საგანგებო სისტემის შემოღება აუცილებელია.