აკრძალული კასეტური ბომბები ყარაბაღის კონფლიქტის ზონაში - HRW და Amnesty International
ავტორიტეტულმა საერთაშორისო უფლებადამცველმა ორგანიზაციებმა Amnesty International-მა და Human Rights Watch-მა დაადასტურეს, რომ ყარაბაღის კონფლიქტის ახალ რაუნდში, რომელიც 2002 წლის 27 სექტემბერს დაიწყო, სომეხი და აზერბაიჯანელი სამხედროებიც იყენებენ აკრძალულ კასეტურ ბომბებს.
სომეხმა სამხედროებმა კასეტური ბომბები აზერბაიჯანში გამოიყენეს
Amnesty International-მა პირველად დაადასტურა სომხეთის მიერ 28 ოქტომბერს, აზერბაიჯანის ქალაქ ბარდის დაბომბვისას, აკრძალული კასეტური ბომბების გამოყენების ფაქტი.
Amnesty International-ის მონაცემებით, ბარდის მიმართულებით გამოშვებული ერთი ან რამდენიმე „სმერჩის“ რაკეტა საცხოვრებელ კვარტალს დაეცა, რომელიც საავადმყოფოს ახლოს მდებარეობს.
აზერბაიჯანის გენერალურმა პროკურატურამ განაცხადა, რომ სულ მცირე 21 ადამიანი დაიღუპა და, დაახლოებით, 70 დაიჭრა.
Amnesty International-ის ექსპერტებმა შეამოწმეს ფოტოსურათები, რომელიც Vice News-ის კორესპონდენტებმა ქალაქში გადაიღეს და მასზე აღბეჭდილია რუსული რაკეტა 9М55 „სმერჩის“ კასეტური საბრძოლო მასალა – 9Н235, „რომელიც, როგორც ჩანს, ქალაქის მისამართით სომხეთის შეიარაღებულმა ძალებმა გამოუშვეს“.
„სამოქალაქო ტერიტორიების კასეტური საბრძოლო მასალით დაბომბვა სასტიკი და უგუნური ქმედებაა და იწვევს უამრავი ადამიანის სიკვდილს, დაზიანებასა და ტანჯვას“, – განაცხადა აღმოსავლეთ ევროპასა და ცენტრალურ აზიაში Amnesty International-ის რეგიონულმა დირექტორმა, მარი სტუზერსმა.
ეს მონაცემები დაამტკიცეს Human Rights Watch-ის ექსპერტებმაც.
• საინფორმაციო ომი ყარაბაღის გარშემო
„იდენტიფიცირება მოხდა „სმერჩის“ კასეტური საბრძოლო რაკეტისა და მსხვრევად-ფუგასური რაკეტის პარაშუტის მუხრუჭით. რამდენადაც HRW-სთვის არის ცნობილი, სომხეთის შეიარაღებულ ძალებს აქვს „სმერჩის“ მრავალლულიანი სარაკეტო დანადგარი, მთიანი ყარაბაღის ძალებს კი ის არ აქვს.
შესაბამისად, სავსებით რეალურია, რომ სომხურმა ძალებმა განახორციელეს თავდასხმა ან მთიანი ყარაბაღის ძალებს მიაწოდეს საბრძოლო მასალა.
სომხეთმა დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვიტოს კასეტური საბრძოლო მასალის გამოყენება ან მათი მთიანი ყარაბაღის ძალებისთვის მიწოდება“, – ნათქვამია ორგანიზაციის ანგარიშში.
„ეს სასტიკი იარაღი აკრძალულია საერთაშორისო კანონმდებლობით და მისი გამოყენება ქალაქის ცენტრში მეტყველებს და უგულებელყოფს ადამიანების სიცოცხლესა და საერთაშორისო სამართალს“, – განაცხადა Human Rights Watch-ის წარმომადგენელმა, ბელკის ვილემ.
აზერბაიჯანელმა სამხედროებმა კასეტური ბომბები ყარაბაღში გამოიყენეს
მანამდე, რამდენიმე დღით ადრე, 2020 წლის 23 ოქტომბერს, Human Rights Watch-მა განაცხადა აზერბაიჯანული მხარის მიერ მთიანი ყარაბაღის საცხოვრებელ რაიონებში კასეტური ბომბების არაერთგზის გამოყენების შესახებ.
გამოძიების ფარგლებში, HRW-მ ოთხი ინციდენტის დოკუმენტირება მოახდინა, რომელშიც კასეტური ბომბები გამოიყენეს.
„კასეტური საბრძოლო მასალის გამოყენების გაგრძელება, განსაკუთრებით, მჭიდროდ დასახლებულ რაიონებში, მეტყველებს მშვიდობიანი მოსახლეობის უსაფრთხოების აშკარა უგულებელყოფაზე“, – განაცხადა Human Rights Watch-ის შეიარაღების განყოფილების დირექტორმა და კასეტური საბრძოლო მასალის კოალიციის თავმჯდომარემ, სტივენ გუზმა.
„კასეტური საბრძოლო მასალა არავითარ შემთხვევაში არ უნდა იყოს არავის მიერ გამოყენებული, მით უმეტეს, ქალაქებში, მშვიდობიან მოსახლეობას შორის მოსალოდნელი და მიუღებელი ზიანის გამო“.
