აფხაზეთის ხელისუფლებას ენგურჰესის ნაწილის იჯარით გაცემა სურს. ოპოზიცია აპროტესტებს
ენგურჰესის იჯარით გაცემა
აფხაზეთის მთავრობა აპირებს კერძო საწარმოს, ენგურჰესის კომპლექსში შემავალი სამი დიფერენციალური ჰიდროელექტროსადგური, რომელიც აფხაზეთს ელექტროენერგიით ამარაგებს, იჯარით გასცეს. შეთანხმება ჯერ პარლამენტმა უნდა დაამტკიცოს, მაგრამ ოპოზიცია პირობას დებს, რომ ყველაფერს გააკეთებს, რათა ეს არ მოხდეს.
ენგურის ჰიდროელექტროსადგური უშუალოდ ქართულ-აფხაზური კონფლიქტის ზონაში მდებარეობს და ერთადერთი ერთობლივი ქართულ-აფხაზური პროექტია.
სადგურის 270 მეტრი სიმაღლის ბეტონის კაშხალი მდებარეობს თბილისის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე, ხოლო ხუთი გენერატორი განლაგებულია აფხაზეთის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე.
აფხაზეთის ომის დასრულების შემდეგ ქართულ და აფხაზურ მხარეებს შორის მიღწეული ჯენტლმენური შეთანხმების მიხედვით, აფხაზეთი იღებს ენგურის ჰიდროელექტროსადგურის მიერ გამომუშავებული მთლიანი გენერაციის 40%-ს. 2020 წლამდე ეს სავსებით საკმარისი იყო.
მაგრამ ბოლო წლებში ელექტროენერგიის არალეგალურმა მოპოვებამ გაზარდა ელექტროენერგიის მოხმარება 2-დან 3 მილიარდ მეგავატამდე. შედეგად, მიღებული დეფიციტი ვერც კი ფარავს რუსეთის მიერ მოწოდებულ ნაკადს. ამიტომ, აფხაზეთის ხელისუფლებას რეგულარულად უწევს მოძრავი გრაფიკის დაწესება.
ამ სამი 40 მეგავატამდე სიმძლავრის თითოეული ჰიდროელექტროსადგურის აღდგენამ, რომლებიც ომის დასრულების შემდეგ უმოქმედოა, შეიძლება მნიშვნელოვნად გააუმჯობესოს სიტუაცია. მთავრობა კი ირწმუნება, რომ მათი საკუთარი ხარჯებით აღდგენას ვერ ახერხებს.
მაგრამ, მოქმედი კანონმდებლობით, კერძო ბიზნესს შეუძლია ფლობდეს ჰიდროელექტროსადგურებს, რომელთა სიმძლავრე არ აღემატება 5 მეგავატს. მიუხედავად აფხაზეთის პრეზიდენტის ასლან ბჟანიას ზეწოლისა, პარლამენტი არ ჩქარობს ამ წესის გადახედვას. უფრო მეტიც, 2023 წლის ზაფხულში, როდესაც გავრცელდა ჭორები, რომ მთავრობა აპირებდა დიფერენციალური ჰიდროელექტროსადგურების შეღავათიანი პირობებით იჯარით გაცემას, პარლამენტში განაცხადეს, რომ ენერგეტიკის სფეროში ნებისმიერი საიჯარო ხელშეკრულება წინასწარ უნდა იყოს მათთან შეთანხმებული.
- აფხაზეთში ჰიდროელექტროსადგურის იჯარით აღება მხოლოდ პარლამენტის ნებართვით იქნება შესაძლებელი
- მაინინგი აფხაზეთში: “გავაგრძელებ, სანამ მოწყობილობას არ წამართმევენ”
აფხაზური ოპოზიცია მიიჩნევს, რომ თუ ხელისუფლება დამოუკიდებლად შეაკეთებს დიფერენციალურ ჰიდროელექტროსადგურებს, სოხუმი შეძლებს დეფიციტის თავიდან აცილებას. მეტიც, 2024 წლიდან მოხმარებული ელექტროენერგიის ტარიფები გაიზრდება, რაც ნიშნავს, რომ რემონტში ინვესტიციები მომგებიანი იქნება.
თუ მთავრობა იჯარით გასცემს დიფერენციალურ ჰიდროელექტროსადგურებს, ოპოზიციის აზრით, მაშინ არ არსებობს გარანტია იმისა, რომ მათ მიერ გამომუშავებული ენერგია რესპუბლიკის საჭიროებებზე წავა და არ გაიყიდება სადმე სხვაგან, მაგალითად, დიდი სამთო ფერმების მფლობელებზე.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო