აზერბაიჯანმა და სომხეთმა განაცხადეს, რომ ტყვეები „ყველა ყველაზე“ გაცვალეს
14 დეკემბერს, 14 აზერბაიჯანელი და 44 სომეხი ტყვე დაბრუნდა შინ „ყველა ყველაზე“ პრინციპით გაცვლის შედეგად, რომლის შესახებაც, ბოლოს და ბოლოს, მოახერხეს სომხეთისა და აზერბაიჯანის ხელისუფლებებმა შეთანხმება.
მათ შორის არიან არა მხოლოდ ის ადამიანები, რომლებიც ყარაბაღის მეორე ომის დროს ჩავარდნენ ტყვედ (2020 წლის 27 სექტემბერი – 10 ნოემბერი), არამედ ისინიც, რომლებიც იქ მანამდე აღმოჩნდნენ.
ყარაბაღის ზონაში, შეიარაღებული კონფლიქტი აზერბაიჯანულ და სომხურ ძალებს შორის 27 სექტემბრიდან მოყოლებული, 44 დღის განმავლობაში გრძელდებოდა. 10 ნოემბერს, აზერბაიჯანისა და რუსეთის პრეზიდენტებმა, ასევე სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ხელი მოაწერეს საბრძოლო მოქმედებების შეწყვეტის შესახებ შეთანხმებას. ის ითვალისწინებს აზერბაიჯანისთვის მთიანი ყარაბაღის მიმდებარე რამდენიმე რაიონზე კონტროლის დაბრუნებას; რეგიონში რუსი სამშვიდობოების შესვლას; ტყვეების გაცვლასა და დევნილების დაბრუნებას.
- მოსაზრება: ყარაბაღში მოვლენათა განვითარების სამი სცენარი – ხედვა ბაქოდან
- მოსაზრება: რა ელის ყარაბაღსა და სომხეთს?
- ყარაბაღის დაუმთავრებელი ომი: ფსიქოლოგიური პრობლემების ეტაპი
სომხეთი
სომხეთში, უკვე ყოფილ ტყვეებს ქვეყნის ვიცე-პრეზიდენტი, ტიგრან ავინიანი და მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკის პრეზიდენტი, არაიკ არუთუნიანი დახვდნენ.
პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა მოსალოდნელი გაცვლის შესახებ Facebook-ის საკუთარ გვერდზე, მოსახლეობისადმი ვიდეომიმართვისას განაცხადა. ამასთან, მან არ თქვა, რომ ისინი იმავე საღამოს დაბრუნდებოდნენ, რაც სომხეთში ბევრისთვის სიურპრიზი აღმოჩნდა.
სოციალურ ქსელებში გამოჩნდა ტყვეთა სრული სია, რომლის თანახმადაც, მათ შორის 30 სამხედრო მოსამსახურე და 14 სამოქალაქო პირია.
სიაში 45 ადამიანის გვარია მითითებული, მაგრამ ერთ-ერთი გვარის გვერდით „პლუსი“ არ წერია – იმის დამადასტურებელი, რომ ის სომხეთში ჩამოვიდა. იქვე აღნიშნულია, რომ ის ნახიჩევანში (აზერბაიჯანში) იმყოფება.
ამ საკითხთან დაკავშირებით ჯერჯერობით კომენტარები არ გაკეთებულა.
თუმცა, მთიანი ყარაბაღის ომბუდსმენი, არტაკ ბეგლარიანი არ დაეთანხმა იმას, რომ დაბრუნებულია ყველა სომეხი ტყვე. მისი ცნობით, დეკემბრის დასაწყისში, აზერბაიჯანს დაკავებული ჰყავდა 60 სამხედრო ტყვე და 40 სამოქალაქო პირი.
„ყველა უნდა დაბრუნდეს სახლში, თუკი ისინი ცოცხლები აღარ არიან, უნდა გაირკვეს, რა მოუვიდათ“, – ამბობს ბეგლარიანი.
დაბრუნებულთა შორის ნახევარი ის ხალხია, რომლებთან დაკავშირებითაც საჩივარი შევიდა ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში, განაცხადა უფლებადამცველმა, სომხეთის იუსტიციის ყოფილმა მინისტრმა, არტაკ ზეინალიანმა.
ასევე, მან აღნიშნა, რომ იმუშავებს, რათა სომხეთში „დაბრუნდნენ სომხეთის სხვა მოქალაქეებიც, რომლებიც აზერბაიჯანში არიან დაკავებულები“.
ვინ გადასცა აზერბაიჯანმა მანამდე
მანამდე, ვიცე-პრემიერ ტიგრან ავინიანის ოფისმა განაცხადა, რომ აზერბაიჯანმა სომხეთს სამი ტყვე და ასევე, ერთი ხანდაზმული მამაკაცის ცხედარი გადასცა. უფლებადამცველ არტაკ ბეგლარიანის მტკიცებით, „ეს ადამიანი აზერბაიჯანელთა ტყვეობაში, გაურკვეველ ვითარებაში დაიღუპა“.
აზერბაიჯანი
იმ 14 უკვე ყოფილ პატიმარს შორის, რომლებიც აზერბაიჯანში 14 დეკემბერს დაბრუნდნენ, იყვნენ დილგამ ასკეროვი და შაჰბაზ გულიევი, რომლებიც ტყვედ ჯერ კიდევ 2014 წელს ჩავარდნენ.
2020 წლის ოქტომბრამდე, ასკეროვი და გულიევი ქალაქ შუშის ციხეში იყვნენ მოთავსებული. მაგრამ ყარაბაღის მეორე ომის დროს, სომხეთში გაგზავნეს.
ჯგუფში შემავალი დანარჩენი 12 ადამიანი – ის სამხედროები არიან, რომლებიც ტყვედ 2020 წლის შემოდგომაზე მიმდინარე 44-დღიანი ომის დროს ჩავარდნენ.
სამხედრო ტყვეები და მძევლები აზერბაიჯანში, პირადად ყარაბაღში რუსული სამშვიდობო ძალების მეთაურთან, რუსტამ მურადოვთან ერთად დაბრუნდნენ.
ჯერჯერობით არ ვრცელდება ინფორმაცია იმასთან დაკავშირებით, დარჩა თუ არა სომხურ ძალებს სხვა აზერბაიჯანელი სამხედრო ტყვეები.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად.
ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო