ავსტრალიელი ტურისტი ქალის მკვლელობამ უცხოელები შეაშინა. რამდენად უსაფრთხოა საქართველო მათთვის?
31 ივლისს თბილისში მოკლული იპოვეს ავსტრალიის მოქალაქე, 31 წლის შანაი ბრუკი.
სასეირნოდ წასული ქალი, წინა დღით დაიკარგა. მის ცხედარი, რომელსაც ძალადობის კვალი ეტყობოდა, მთაწმინდაზე, თბილისის ერთ-ერთ ცენტრალურ უბანში ნახეს. ბრუკი თბილისში წელიწადზე მეტი ხნის განმავლობაში ცხოვრობდა, ინგლისურ ენას ასწავლიდა, გატაცებული იყო ლაშქრობით და ხშირად დადიოდა თბილისის გორაკებსა და შემოგარენში ფეხით სასეირნოდ.
- თბილისში გაუჩინარებული ავსტრალიელი ქალი, სავარაუდოდ, მოკლული იპოვეს
- რატომ ვერ ჩატარდა ღირსების მარში – რა აჩვენა ამ დღემ?
- ბაქოში საპროტესტო აქციის მონაწილეებს პოლიციის განყოფილებაში სცემეს
- “ახლა უნდა მოგკლათ” – აფხაზეთში რუსი ტურისტი აწამეს
შანაი ბრუკის მკვლელი ჯერ ისევ არ არის დაკავებული. ახალგაზრდა ქალის მკვლელობამ დიდი ვნებათაღელვა გამოიწვია როგორც ქართულ საზოგადოებაში, ისე იმ უცხოელთა რიგებში, რომლებიც საქართველოში ცხოვრობენ.
ფეისბუკზე შექმნილ რამდენიმე ჯგუფში, სადაც ექსპერტები არიან გაერთიანებული, წერენ, რომ საქართველოში მკვეთრად გაუარესდა კრიმინოგენური ვითარება.
შანაი ბრუკის გარდაცვალებიდან ერთ დღეში, თავდაცვის საშუალებების ერთ-ერთ ონლაინ მაღაზიას, სრულად გაეყიდა წიწაკის სპრეები – თავდაცვის ამ საშუალებას ქართველი ქალები, და ასევე უცხოელებიც, ქუჩაში თავის დასაცავად ყიდულობდნენ, რადგან ამბობენ, რომ თბილისი აღარ არის უსაფრთხო ქალაქი.
“თბილისში სეირნობა საშიში გახდა”
● 5 ივლისს გულ-მკერდის არეში ჭრილობა მიაყენეს პოლონეთის მოქალაქეს, 49 წლის იაცეკ კოლანკიევიჩს ტელეკომპანია ფორმულას ინფორმაციით, თავდასხმის მიზეზი ჰომოფობიური მოტივი იყო, რადგან კოლაკიევიჩი საყურეს ატარებდა.
● 30 ივლისს ბათუმში თავს დაესხნენ ბერლინელ დიჯეის Phase Phatale-ს. არტისტმა ინსტაგრამზე დაწერა, რომ თავდასხმას ასევე ჰომოფობიური მოტივი ჰქონდა.
● დაახლოებით თვენახევრის წინ რუსთავში ორმა მამაკაცმა გააუპატიურა 25 წლამდე უცხო ქვეყნის მოქალაქე გოგონა, რომელიც საავადმყოფოში შოკურ მდგომარეობაში გადაიყვანეს.
● 5 მაისს, კედიას ქუჩაზე 26 წლის ყაზახი ქალი, ასსელ აიტპაევა საცხოვრებელი სახლის ფანჯრების ქვეშ გარდაცვლილი იპოვეს. ოფიციალური ვერსია თვითმკვლელობაა.
● 14 ივლისს, ალიევის მთავრობის მიმართ ოპოზიციურად განწყობილი აზერბაიჯანელი ბლოგერი, სასტუმრო რუმსის სახურავიდან ჩამოვარდა. გამოძიების ვერსიით, ეს თვითმკვლელობა იყო.
ეს ბოლო რამდენიმე თვის განმავლობაში უცხო ქვეყნის მოქალაქეების მიმართ საქართველოში ჩადენილი გახმაურებული დანაშაულების ჩამონათვალია.
გაზრდილი კრიმინალური შემთხვევების შესახებ საქართველოში მცხოვრები უცხოელები ღიად საუბრობენ სხვადასხვა მედიის საშუალებით, ასევე სოციალურ ქსელებში, სადაც ერთმანეთს უზიარებენ გამოცდილებას.
„ამ ქვეყანაში ყველაზე მშვიდად და უსაფრთხოდ ვგრძნობდი თავს. ჩემი შვილი ღამის ორ და სამ საათზე რომ ბრუნდებოდა სახლში, შიში არასდროს მქონია. ამ ბოლო დროს კი, ვცდილობ ღამით მარტომ არ იაროს”, – უყვება JAMnews-ს არუნ გუფთა, ინდოეთის მოქალაქე, რომელიც საქართველოში ოჯახთან ერთად ცხოვრობს.
არუნი საქართველოში 2015 წელს დუბაიდან დროებით ჩამოვიდა, თუმცა საცხოვრებლად დარჩა.
„დუბაიში 15 წლიანი ცხოვრების შემდეგ, საქართველოში მოვხვდი თუ არა, ცხრა დღეში გადავწყვიტე, რომ საცხოვრებლად აქ უნდა გადმოვსულიყავი. დღეს საქართველო ჩემი სამშობლოა” – ამბობს ის.
თუმცა, ბოლო პერიოდში არუნი შიშმა აიტანა.
მას რესტორანი აქვს, სადაც უამრავი ტურისტი და საქართველოში მცხოვრები უცხო ქვეყნის მოქალაქე იყრის თავს. როგორც თავად ამბობს, ამბები, რომლებიც მას ბოლო პერიოდის განმავლობაში ესმის, შემზარავია.
„ორმა ინდოელმა სტუდენტმა გოგონამ ახლახან მომიყვა, თუ როგორ აძალებდა მათ “იანდექს ტაქსის” მძღოლი სექსუალურ კავშირს. გოგოებმა “იანდექსსაც” შეატყობინეს ამის შესახებ, პოლიციაშიც განაცხადეს, მაგრამ მათ არავინ არსაიდან დაკავშირებია”.
არუნი კიდევ ერთ შემთხვევას იხსენებს, რომელიც, მისი თქმით, დაახლოებით ორი კვირის წინ მოხდა:
„ახალგაზრდა ბიჭი ყატარიდან ტურისტულად ისვენებდა საქართველოში. ღამით მშვიდობის ხიდზე მივიდა და ფოტოებს იღებდა. გვიან ღამით სპეციალურად მივიდა, რომ ხიდი ცარიელი ყოფილიყო. უცებ, სამი-ოთხი მამაკაცი დაესხა თავს. საშინლად სცემეს, გაძარცვეს და წავიდნენ. პოლიციაში განაცხადა, თუმცა რეაგირება არ ყოფილა. რამდენიმე ხნის წინ დატოვა ქვეყანა საკმაოდ უსიამოვნო და ცუდი შთაბეჭდილებებით”.
ბოლო პერიოდის განმავლობაში სოციალურ ქსელში ხშირად ვრცელდება სხვა და სხვა ადამიანების პოსტები, რომლებიც თავდასხმების შესახებ ჰყვებიან:
„გამარჯობა გოგოებო. ვაკის პარკის და კუს ტბის მიმდებარე ტერიტორიაზე ვსეირნობდი, როდესაც მოულოდნელად უცხო მამაკაცი დამესხა თავს. მე კარგად ვარ, არ დავშავებულვარ, მაგრამ მოვახერხე და ფოტო გადავუღე და გადავწყვიტე ამ ჯგუფში დამედო. იმ შემთხვევაში, თუ დაინახავთ ამ კაცს, იცოდეთ მოსალოდნელი საფრთხის შესახებ. პოლიციასაც შევატყობინე. ფრთხილად იყავით!,” – წერს ერთ-ერთი ფეისბუკმომხმარებელი და მამაკაცის ფოტოს აქვეყნებს.
26 წლის დარია გოლოვინა რუსეთიდან საქართველოში 2019 წელს გადმოვიდა საცხოვრებლად. ის რუსეთის უნივერსიტეტში ფსიქოლოგიას ონლაინ სწავლობს, საქართველოში კი ინგლისურ და რუსულ ენებს ასწავლის.
თავდაპირველად თავს საქართველოში “როგორც ზღაპარში, ისე გრძნობდა” – აქ ყველაფერი მოსწონდა, ხალხი, გარემო, თავსაც უსაფრთხოდ გრძნობდა.
თუმცა, სექტემბერში დარიას შეემთხვა ერთი ამბავი, რის შემდეგაც ის ძველებურად უსაფრთხოდ თავს აღარ გრძნობს საქართველოში:
ერთ შაბათს დარია თავისუფლების მოედანზე ავტობუსში ჩაჯდა და თბილისის შემოგარენისკენ გაემართა. ბუნებაში, სუფთა ჰაერზე უნდოდა გასეირნება.
ავტობუსიდან შინდისის მახლობლად ჩამოვიდა. რამდენიმე მეტრი ჰქონდა გავლილი, როდესაც უცნობი მამაკაცი მიუახლოვდა და უთხრა, რომ აქ ყოფნა მისთვის სახიფათო იყო. ჯობდა მასთან მანქანაში ჩამჯდარიყო და ის უსაფრთხოდ მიიყვანდა ავტობუსის გაჩერებასთან.
“მივიხედ-მოვიხედე, მხოლოდ ცხვრებს და რამდენიმე მწყემსს მოვკარი თვალი. შეგრძნება, რომ აქ საფრთხე მემუქრებოდა, არ მქონდა, მაგრამ ამ ქვეყანაში უცხო ადამიანებისგან გულახდილ დამხარებას მიჩვეული ვიყავი და ამიტომ მანქანაში ჩავჯექი. 50 წლამდე მამაკაცი იყო. მანქანაში ჩავჯექი თუ არა, მან აბსოლუტური ტრანსფორმაცია განიცადა – გინდა სექსი? ჩემთან სექსი გინდა? დაკავდები ჩემთან სექსით? – ამას იმეორებდა გაუჩერებლად, გიჟივით.“
ის წუთები, დარიას ბუნდოვნად ახსოვს.
„ახლაც, როცა თქვენ ამ ამბავს გიყვებით, ვგრძნობ, რომ სტრესი ჯერ კიდევ არ მაქვს გადახარშული და ეს ყველაფერი ახლაც მოქმედებს.“
საბოლოოდ, დარიას გაუმართლა, მისმა ყვირილმა და მუქარამ გაჭრა – მამაკაცმა ის გზაზე გამოიყვანა და ავტობუსის გაჩერების მახლობლად ჩამოსვა.
თუმცა, მას შემდეგ ქალი აღარ დადის ძველებურად თამამად თბილისის შემოგარენში სასეირნოდ.
“კრიმინალი ყველგან ხდება”?
ჯერ უცნობია, როგორია ბოლო თვეების სტატისტიკა, თუმცა კონკრეტული გახმაურებული ფაქტები სიმშვიდის საფუძველს არ იძლევა.
საზოგადოების ნაწილი და პოლიტიკური დამკვირვებლები აღნიშნავენ, რომ კრიმინოგენური ვითარების გამწვავება და გაზრდილი აგრესია ხელისუფლების პოლიტიკის ბრალია.
“უბედურება გრძელდება. ავსტრალიელი გოგო მოიტაცეს. მოკლეს და გადაჩეხეს. რა თქმა უნდა იქნება გამოძიება. ალბათ დამნაშავესაც მალე ვიპოვით. იქნება საყოველთაო და სამართლიანი რისხვა. მაგრამ ახლაც და მერეც უნდა გვესმოდეს რომ ეს ყველაფერი 5 ივლისის გაგრძელებაა. ეს დღე არ იყო ერთჯერადი. ხუთში ივანიშვილის ღარიბაშვილმა სახელმწიფოს სახელით წაახალისა ყველაზე ბნელი ინსტიქტები და დაუსჯელობა. ხუთში ზემოდან მოსაყდრე შიომ ეს ყველაფერი დალოცა. ეს აპოკალიპტური მხეცი დარბის ქვეყანაში და ის არავის დაინდობს. ოცნებაა ამ ჯოჯოხეთის შემოქმედი” – აღნიშნავს ფეისბუკზე ოპოზიციის ერთ-ერთი ლიდერი გიგი უგულავა.
“მართალია, მე არ ვთვლი, რომ კატასტროფული ხასიათი მიიღო უცხოელებზე თავდასხმამ, თუმცა იმის თქმა, რომ არაფერი არ ხდება და მთავრობა არაფერ შუაშია, არ შეიძლება. 5 ივლისის შემდეგ შეინიშნება ტენდენცია საერთოდ განსხვავებულის მიმართ აგრესიისა. ეს არ ეხებათ მარტო უცხოელებს. ეს შეიძლება ქართველსაც ეხებოდეს, რომელსაც ფერადი ტანისამოსი აცვია, ან საყურე უკეთია.
ჩვენ არ ვიცით, რა მოხდა ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, მაგრამ ერთი რამ ფაქტია – ხელისუფლებამ 5 ივლისის შემდეგ პირდაპირ წაახალისა განსხვავებული ადამიანების მიმართ ძალადობა. 5 ივლისის შემდეგ ქსენოფობიური და ჰომოფობიური დანაშაულებებისთვის ხელსაყრელი ნიადაგია შექმნილი,” – ამბობს პოლიტიკური მიმომხილველი დავით ზურაბიშვილი.
რა გზები არსებობს, რომ მარტივად დაცვივათ თავი თავდასხმის შემთხვევაში?
“ფეისბუკ-ჯგუფებში”, სადაც მხოლოდ ქალები არიან გაწევრიანებული, მიდის მსჯელობა, თუ როგორ დაიცვან თავი.
ქალების ნაწილი ამბობს, რომ ქუჩაში ელექტროშოკერით და წიწაკის სპრეით დადის.
ზოგი წერს, რომ კარატეზე და სხვა საბრძოლო ხელოვნების წრეებზე აპირებს სიარულს თავდასაცავად.
პირველი და ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული საშუალება წიწაკის სპრეია. თუმცა, წიწაკის სპრეის აქვს ერთი უარყოფითი თვისება – ქარის შემთხვევაში შესაძლოა თავად დაშავდეთ.
მეორე, ასევე აპრობირებული მეთოდი ელექტროშოკია, რომელსაც ძალიან ხშირად გამოიყენებენ მოძალადების წინააღმდეგ.
ქალებს ურჩევენ ასევე რამდენიმე აპლიკაციის ჩამოტვირთვას.
მაგალითად, 112-ის აპლიკაცია, რომლის მეშვეობითაც ჩუმი განგაშის ღილაკზე დაჭერით, დარეკვის გარეშე შეგიძლიათ თქვენი ადგილმდებარეობის შესახებ 112-ის სამსახურს აცნობოთ.
კიდევ ერთი აპლიკაცია, რომელიც გამოუვალ მდგომარეობაში შეიძლება დაგეხმაროთ, არის Face you – საქართველო. ამ აპლიკაციაში შეგიძლიათ თქვენთვის სანდო კონტაქტები და ორგანიზაციები მიუთითოთ და SOS ღილაკის დაჭერის შემთხვევაში მათ ავტომატურად მიუვათ შეტყობინება, რომ თქვენ საფრთხეში ხართ.
ფეისბუქზე უბრალოდ ლაივ ტრანსლაციის ჩართვამაც შეიძლება გადაგარჩინოთ მოსალოდნელი ძალადობისგან, რადგან ხშირ შემთხვევაში მოძალადეებს სწორედ საჯაროობის ეშინიათ.
აქტივისტი ნატა ფერაძე, რომელიც ხშირად გამხდარა თავდასხმის ობიექტი, სწორედ ფეისბუქ ლაივ ტრანსლაციას იყენებს ყველაზე ხშირად.
„ფეისბუქ-ტრანსლაცია ერთ-ერთი ყველაზე სწრაფი და სანდო საშუალებაა, თუმცა დარწმუნებული უნდა იყო, რომ შენი აუდიტორია მაშინვე მიმართვას ზომებს შენს დასახმარებლად. მეორეს მხრივ, თვითონ გადაღება არ არის იმდენად მნიშვნელოვანი, რამდენადაც იმიტაცია, რომ იღებ. ტრანსგენდერ გოგოებს სულ ვაფრთხილებ ხოლმე, ფანრიანი ნოკიის შემთხვევაშიც კი გააკეთონ იმიტაცია, რომ იღებენ, რადგან სახის გამოჩენა – ეს არის ის, რაც მოძალადეებს ყველაზე მეტად აშინებს.“