აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა კიდევ ერთხელ ახსენა ეუთოს მინსკის ჯგუფი
აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენლის განცხადებით, აშშ მუშაობს იმისათვის, რომ „ყველაფერი გააკეთოს და ხელი შეუწყოს სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის ყოვლისმომცველი, გრძელვადიანი მშვიდობის დამყარებას“. ნედ პრაისმა ახსენა ეუთოს მინსკის ჯგუფი, როგორც შუამავალი მოლაპარაკებებში. აზერბაიჯანელი ექსპერტის აზრით, ორ ქვეყანას შორის მოლაპარაკებებში მინსკის ჯგუფის ფორმატის დავიწყება ღირდა.
ყარაბაღის საკითხის მოგვარების პერსპექტივებისა და შეერთებული შტატების როლის შესახებ, სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენელმა ნედ პრაისმა, ყოველდღიურ ბრიფინგზე აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის შეკითხვას უპასუხა.
პრაისის თქმით, ვაშინგტონი “ჯერ კიდევ ხედავს” გრძელვადიანი მშვიდობის შესაძლებლობას სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის.
„ჩვენ მაინც ვხედავთ შესაძლებლობას, მიუხედავად წარუმატებლობისა, და ყოველთვის გვესმოდა, რომ ეს ვერ იქნება სწრაფი პროცესი. ჩვენ ვმუშაობთ იმისათვის, რომ „ყველაფერი გავაკეთოთ და ხელი შევუწყოთ სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის ყოვლისმომცველი გრძელვადიანი მშვიდობის დამყარებას“.
შეერთებული შტატების საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ მის ქვეყანას სჯერა მიზნების მიღწევის „მუდმივი დიალოგის, მუდმივი ურთიერთქმედების გზით, მათ შორის უმაღლეს დონეზე“.
მან დასძინა, რომ აშშ-ის სახელმწიფო მდივანს ენტონი ბლინკენს ახლახანს ჰქონდა საშუალება ესაუბრა როგორც სომეხ, ასევე აზერბაიჯანელ ლიდერებთან.
„ჩვენ გამოვთქვით ჩვენი ღრმა შეშფოთება მთიან ყარაბაღში ბოლოდროინდელ ბრძოლებსა და მის შედეგად მიღებულ მსხვერპლთან დაკავშირებით. ჩვენ მოვუწოდებით სწრაფი ქმედებისკენ, დაძაბულობის შესამცირებლად და შემდგომი ესკალაციის თავიდან ასარილებლად“, – აღნიშნა პრაისმა.
სახელმწიფო დეპარტამენტის სპიკერის თქმით, აშშ მიიჩნევს, რომ ბოლოდროინდელი დაძაბულობის ზრდა მიუთითებს მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტთან დაკავშირებული ან წარმოშობილი ყველა გადაუჭრელი საკითხის თანმიმდევრული, ყოვლისმომცველი და მდგრადი გადაწყვეტის აუცილებლობაზე.
„მიუხედავად იმისა, რომ გაიზარდა დაძაბულობა, რომელიც გადაიზარდა ძალადობაში, ჩვენ გავაგრძელებთ მხარეებთან მუშაობას, როგორც ორმხრივ, ასევე პარტნიორებთან ევროკავშირში და ეუთოს მინსკის ჯგუფის მეშვეობით, რათა დავეხმაროთ გრძელვადიან და ყოვლისმომცველ მშვიდობა“, – განაცხადა მან.
ექსპერტის მოსაზრება
JAMnews-ის აზერბაიჯანული გამოცემის რედაქტორის ჰუსეინ ისმაილბაილის თქმით, შეერთებულ შტატებს არ გააჩნია ბევრი ეფექტური მექანიზმი აზერბაიჯანულ-სომხური კონფლიქტის მოსაგვარებლად:
„განცხადება, უფრო სწორად, ნედ პრაისის პასუხი აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის კითხვაზე, დიდი ალბათობით მორიგე ხასიათს ატარებს და არ ასახავს რეგიონში მომხდარის არსს”.
ჟურნალისტის თქმით, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენლის პასუხიდან ზოგიერთი ნაწილი კრიტიკას ვერ უძლებს:
„პრაისი კვლავ მიმართავს ეუთოს მინსკის ჯგუფის შუამავლობას და აშკარად სურს მის პასუხს მეტ-ნაკლებად ოფიციალური ხასიათი მისცეს. მაგრამ ყველამ, ვინც კარგად იცნობს აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის კონფლიქტის მოგვარების საკითხს, დიდი ხანია იცის, რომ ამ ჯგუფის გაცოცხლება შეუძლებელია.
მიზეზი ძალიან მარტივია: ოფიციალურმა ბაქომ უარი თქვა მინსკის ჯგუფის შუამავლობაზე. ვერავინ აიძულებს აზერბაიჯანს დაჯდეს მოლაპარაკების მაგიდასთან ამ ფორმატში. ეს გავლილი ეტაპია. ეუთოს მინსკის ჯგუფის ერთ-ერთი თანათავმჯდომარე რუსეთიც კი იღებს ამ რეალობას.
და ერთი მომენტი. ევროპამ ასევე შეცვალა მინსკის ჯგუფის ფორმატი, რათა უშუალო მონაწილეობა მიიღოს ევროპის საბჭოს ორგანიზებულ მოლაპარაკებებში, რომელსაც თავმჯდომარე შარლ მიშელი ხელმძღვანელობს. მართალია, ამ მოლაპარაკებებს ჯერ არ მოჰყოლია რაიმე მნიშვნელოვანი. თუმცა, არც იმ მოლაპრაკებებს მოჰყოლია, რომელსაც პროცესის მთავარი აქტორი – რუსეთი უწევს შუამავლობას.
თუ ყურადღებას მიაქცევთ, თავად მოლაპარაკებები, სამმხრივი შეხვედრები თითქმის არასოდეს დასრულებულა რაიმე მართლაც სასარგებლო შედეგით. ბევრი საკითხი წყდება კულისებში მოლაპარაკებების საფუძველზე. არ არის აუცილებელი დიდი პოლიტოლოგი იყო, ეს რომ შეამჩნიო.
აგვისტოს ბოლომდე აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის კიდევ ორი მაღალი დონის შეხვედრა უნდა გაიმართოს. ერთი მოსკოვში, მეორე ბრიუსელში. თუმცა, ჯერჯერობით არც ბაქოს და არც ერევანს ოფიციალურად არ დაუზუსტებიათ თარიღები. ვნახოთ, რა შედეგები იქნება ამ შეხვედრების შემდეგ. ჩვენ მხოლოდ საუკეთესოს იმედი გვაქვს.”