არალეგალი ოსი მოქალაქე ექვსი თვეა ცხოვრობს საქართველოსა და რუსეთს შორის ნეიტრალურ ზონაში. როგორ აღმოჩნდა ის იქ?
ოსი რუსეთ-საქართველოს საზღვარზე
ტაჯიკეთის მოქალაქე ოსი ალან გაცოევი ექვსი თვეა ცხოვრობს რუსეთ-საქართველოს საზღვარზე. მას რუსეთში შესვლა ეკრძალება, თუმცა ვერც საქართველოს საზღვარს კვეთს.
ამგვარად, გაცოევი უკვე ექვსი თვეა, საკუთარ მანქანაში ცხოვრობს ზემო ლარსსა და დარიალის საკონტროლო პუნქტებს შორის ნეიტრალურ ზონაში. ტაქსის და სატვირთო მანქანების მძღოლები მას საკვებსა და წყალს აწვდიან.
გაცოევმა თავისი ისტორია ჩრდილოეთ ოსეთის ბლოგერებს გაუზიარა. ის ამბობს, რომ ეთნიკური ოსია, მისი ყველა ნათესავი ჩრდილოეთ ოსეთში ცხოვრობს და მისი მშობლები იქ არიან დაკრძალულნი. მისი თქმით, ცოტა ხნის წინ ისიც ჩრდილოეთ ოსეთში ცხოვრობდა, მაგრამ რუსეთის მოქალაქეობა არ აქვს, რისთვისაც დააჯარიმეს და ხუთი წლით რუსეთში შესვლა აუკრძალეს.
2025 წლის ზაფხულში გაცოევი ჩრდილოეთ ოსეთიდან საქართველოში გაემგზავრა, სადაც შესვლაზე უარი უთხრეს. მას ასევე არ შეეძლო რუსეთში დაბრუნება და უკაცრიელ ადგილასაა ჩარჩენილი.
“მეხუთე თვეა ამ პირობებში ვცხოვრობ. ზაფხულში ასატანი იყო, მაგრამ ახლა სიცივე დაიწყო და არ ვიცი, რა ვქნა“, – ჩივის გაცოევი სოციალურ ქსელში.
შინაგან საქმეთა სამინისტროს ვერსია: “სისტემური დამრღვევი“
ამ უცნაური ისტორიის გარშემო ატეხილი აჟიოტაჟმა ჩრდილოეთ ოსეთის შინაგან საქმეთა სამინისტრომდე მიაღწია, რომელმაც განაცხადა, რომ “ტაჯიკეთის რესპუბლიკის ამ მოქალაქეს არაერთხელ დაეკისრა ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა მიგრაციის შესახებ კანონმდებლობის მოთხოვნების დარღვევისთვის“.
შინაგან საქმეთა სამინისტროს ცნობით, გაცოევს 2021 წლიდან მოყოლებული რამდენჯერმე აუკრძალეს რუსეთში შესვლა, თუმცა მან “არ გადადგა არანაირი ნაბიჯი თავისი სამართლებრივი სტატუსის დასარეგულირებლად“ და რუსეთის ფედერაციაში არალეგალურად განაგრძობდა მუშაობას.
“მან არ წარადგინა არანაირი მოთხოვნა მიგრაციის დეპარტამენტებში რუსეთის ფედერაციაში ლეგალურად ყოფნის შესახებ“, – ამტკიცებს შინაგან საქმეთა სამინისტრო.
გარდა ამისა, სამინისტრო აცხადებს, რომ 2025 წლის ივლისში გაცოევმა სცადა რუსეთში შესვლის აკრძალვის სასამართლოში გასაჩივრება, თუმცა სასამართლომ, საქმის მასალების განხილვის შემდეგ, სარჩელი არ დააკმაყოფილა და აკრძალვა “კანონიერად და გამართლებულად“ მიიჩნია.
“ეს ფაქტები მიუთითებს უცხო ქვეყნის მოქალაქის მიერ რუსეთის ფედერაციაში ყოფნის დადგენილი პროცედურების სისტემატურ შეუსრულებლობაზე და მათი ლეგალური სტატუსის ლეგალიზაციის განზრახვის არარსებობაზე.
რუსეთის ფედერაციაში შესვლაზე უარის თქმის გადაწყვეტილება დროებითია და არ უშლის ხელს ოჯახის მომავალ ურთიერთობას“, – დაასკვნა ჩრდილოეთ ოსეთის შინაგან საქმეთა სამინისტრომ.
ბლოგერი: “მიეცით მას სამხრეთ ოსეთის მოქალაქეობა“
სანამ გაცოევი დარიალის ხეობაში ზამთრის გასატარებლად ემზადება, ოსი ბლოგერები მის დახმარებას ცდილობენ. ერთ-ერთი მათგანი, ალიკ ფუხაევი, გაცოევისთვის სამხრეთ ოსეთის მოქალაქეობის მინიჭებას ითხოვს, მიუხედავად იმისა, რომ ამის სამართლებრივი საფუძველი არ არსებობს.
“გაცოევის ისტორია, რა თქმა უნდა, გამონაკლისი შემთხვევაა, მაგრამ ის საერთო პრობლემას ავლენს. სხვა ოსებიც აღმოჩნდნენ მსგავს სიტუაციაში. თითოეული თავისებურად გაუმკლავდა მას. მაგრამ ერთი კაცი, როგორც ვხედავთ, ფაქტიურად ორ ქვეყანას შორისაა გაჭედილი და ახლა იქ, უკაცრიელ ადგილას, მანქანაში, დახმარების გარეშე სიკვდილის რისკის ქვეშაა.
თუ ეს მოხდება, ეს მთელი ოსეთისთვის – როგორც ჩრდილოეთისთვის, ასევე სამხრეთისთვის – სირცხვილი იქნება. ამ სიტუაციიდან გამოსავალი შეიძლება იყოს მისთვის სამხრეთ ოსეთის მოქალაქეობის მინიჭება და რუსეთის გავლით ცხინვალში ტრანზიტით გაგზავნა, საიდანაც მას ლეგალურად შეეძლება ჩრდილოეთ ოსეთში შესვლა.“ – წერს ალიკ პუხაევი.
ყოფილი ომბუდსმენი: “დათმობა შესაძლებელია“
თავის მხრივ, ჩრდილოეთ ოსეთის ყოფილი ომბუდსმენი ტამერლან ცგოევი ამბობს, რომ გაცოევს უფლება აქვს მიიღოს რუსეთის მოქალაქეობა გამარტივებული პროცედურით:
“თუ პირი საზღვარგარეთ მცხოვრები რუსი თანამემამულეა, მაშინ მას უფლება აქვს მიიღოს რუსეთის მოქალაქეობა გამარტივებული პროცედურით. ეს საკითხი მოითხოვს ჰუმანიტარული ინსტიტუტების, საზღვრის დაცვის სამსახურის უფროსის და მიგრაციის სამსახურის სასწრაფო ჩარევას. სიტუაცია სავალალოა. ზამთარი, სულ მცირე, მოდის და წინ ყინვებია“.
