ილჰამ ალიევი: ავიაკატასტროფაში აზერბაიჯანის მოქალაქეების დაღუპვაზე პასუხისმგებლობა რუსეთს ეკისრება
ალიევი აქტაუში AZAL-ის თვითმფრინავის ჩამოვარდნაზე
“დარწმუნებით შემიძლია ვთქვა, რომ ამ კატასტროფის შედეგად აზერბაიჯანის მოქალაქეების დაღუპვა რუსეთის ფედერაციის წარმომადგენლების ბრალია. ჩვენ ვითხოვთ სამართლიანობას, ვითხოვთ დამნაშავეების დასჯას, ვითხოვთ სრულ გამჭვირვალობას და ადამიანურ ქცევას“, – განაცხადა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა დაღუპულთა ოჯახის წევრებთან და AZAL-ის თვითმფრინავის ეკიპაჟის გადარჩენილ ბორტგამცილებლებთან შეხვედრაზე.
“25 დეკემბერს AZAL-ის სამგზავრო თვითმფრინავმა, რომელიც ბაქოდან გროზნოში მიფრინავდა, ქალაქ გროზნოსთან გარე ზემოქმედების შედეგად დაკარგა კონტროლი, დაზიანდა და უმართავი გახდა.
სწორედ პილოტების პროფესიონალიზმის, გმირობისა და თავდადების წყალობით შეძლო თვითმფრინავმა ავარიული დაშვება ქალაქ აქტაუში. აზერბაიჯანის სახელმწიფომ მაღალი შეფასება მისცა პილოტებისა და ეკიპაჟის ყველა წევრის ქმედებებს.
ჩემი ბრძანებით, ეკიპაჟის წევრების გამოსამშვიდობებელი ცერემონიის შემდეგ, სამ მათგანს – ორ პილოტსა და ბორტგამცილებელს – მიენიჭა “ეროვნული გმირის” წოდება, ხოლო ორი ბორტგამცილებელს დაჯილდოვდა “რაშადატის”(“გამოჩენილი სიმამაცისთვის”) პირველი ხარისხის ორდენით.
რომ არა მფრინავების პროფესიონალიზმი და გმირობა, ამ კატასტროფას ვერავინ გადაურჩებოდა.” – განაცხადა ალიევმა.
აზერბაიჯანის პრეზიდენტის თქმით, აზერბაიჯანის გენერალური პროკურატურის მიერ აღძრული სისხლის სამართლის საქმის წინასწარი გამოძიება კიდევ ერთხელ ადასტურებს აზერბაიჯანის ხელისუფლების მიერ გამოთქმულ ვერსიას:
“კიდევ ერთხელ ვიტყვი, არის წინასწარი მონაცემები. ბუნებრივია, გამოძიების დასრულების შემდეგ აზერბაიჯანულ საზოგადოებას მივაწვდით სრულ ინფორმაციას.
თუმცა, მინდა კიდევ ერთხელ გავამახვილო თქვენი ყურადღება ერთ მომენტზე, რომელიც 29 დეკემბერს აღვნიშნე: ქალაქ გროზნოში, საჰაერო სივრცის დახურვის ოპერაცია გამოცხადდა მას შემდეგ, რაც თვითმფრინავზე რუსულმა ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემამ მიიტანა იერიში.
ეს კიდევ ერთხელ ცხადყოფს, რომ აქ არის ძალიან სერიოზული კითხვები, რაც დანაშაულს ადასტურებს. როგორც წესი, როდესაც საფრთხე წარმოიქმნება ქვეყნის საჰაერო სივრცეში, ის მაშინვე იკეტება.
თუ რუსეთის საჰაერო სივრცეს საფრთხე ემუქრებოდა, თვითმფრინავის კაპიტნისთვის დაუყოვნებლივ უნდა ეცნობებინათ; საჰაერო სივრცე სასწრაფოდ უნდა დახურულიყო და თვითმფრინავი უკან გაბრუნებულიყო.
აქვე უნდა აღვნიშნო, რომ თვითმფრინავის ჩამოვარდნამდე დაახლოებით 10 დღით ადრე მსგავსი შემთხვევა ისევ ქალაქ გროზნოსთან მოხდა. მაშინ AZAL-ის კუთვნილი თვითმფრონავი უკან დაბრუნდა.
რატომ არ გააფრთხილეს ამჯერად თვითმფრინავის ეკიპაჟი? ბუნებრივია, ამას გამოძიება გამოავლენს. კიდევ ერთხელ მინდა ვთქვა, რომ ინფორმაცია, რომელიც ჩვენ გვაქვს, ეფუძნება სიმართლეს.
რუსეთის სამთავრობო უწყებების მცდელობა, გამოირიცხოს ტრაგედიის რეალური მიზეზი და დაჟინებით მოითხოვონ აბსურდული ვერსიები, გვაკვირვებს – სინანულს და გულწრფელ აღშფოთებას იწვევს.
დაიღუპნენ უდანაშაულო ადამიანები. ვიმეორებ, სწორედ პილოტებისა და ეკიპაჟის წევრების გმირობის წყალობით გადაურჩა ამ ტრაგედიას 30-მდე ადამიანი, რამდენიმე მათგანი კი მძიმედ დაშავდა.
აქვე უნდა აღვნიშნო, რომ თვითმფრინავის ჩამოგდების შედეგად დაღუპულთა უმეტესობა აზერბაიჯანის მოქალაქეა. ამასთან, დაიღუპნენ რუსეთისა და ყაზახეთის მოქალაქეები, დაშავდნენ ყირგიზეთის მოქალაქეები“.
თავის გამოსვლაში ალიევმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ სავარაუდოდ, პილოტებმა იცოდნენ, რომ ამ კატასტროფას ვერ გადაურჩებოდნენ.
ილჰამ ალიევი ავიაკატასტროფის ადგილზე აღმოჩენილი თვითმფრინავის “შავი ყუთის“ შესწავლისაც შეეხო:
“შავი ყუთის გახსნის პროცესი დაწყებულია. ჩვენი დაჟინებული მოთხოვნით, ეს პროცესი ბრაზილიაში ტარდება. მე ეს ვთქვი 29 დეკემბერს სატელევიზიო ინტერვიუში – რომ ჩვენ, მიუხედავად ყველა წინადადებისა და დაჟინებული თხოვნისა, კატეგორიული წინააღმდეგი ვიყავით შავი ყუთი გაეხსნა სახელმწიფოთაშორისი საავიაციო კომიტეტს. რადგან იქ ობიექტურობა შეიძლება ეჭვქვეშ დადგეს.
სამართლებრივი თვალსაზრისით, აქ შეიძლება იყოს ინტერესთა კონფლიქტი.
ამიტომ, აზერბაიჯანის, ყაზახეთისა და რუსეთის წარმომადგენლების მონაწილეობით, ბრაზილიაში შავი ყუთის ანალიზი დაიწყო და, სავარაუდოდ, ამის შესახებ ინფორმაცია უახლოეს მომავალში გახდება ცნობილი. ბუნებრივია, ყველა კითხვას, რომელიც ჯერ კიდევ არ არის ღია, მალე პასუხი გაეცემა.
დღესავით ნათელია, რომ თვითმფრინავი ელექტრონულმა სისტემამ უკონტროლო გახადა. ასევე აშკარაა, რომ თვითმფრინავი მიწიდან გახსნილი ცეცხლის შედეგად დაზიანდა, მაგრამ რატომ გაგზავნეს თვითმფრინავი აქტაუში?
ამის შესახებ ინფორმაცია ჯერ არ გვაქვს. ეს მოხდა ადგილობრივი ავიამეთვალყურეების გადაწყვეტილებით, და თუ მფრინავები მიხვდნენ, რომ რუსეთის საჰაერო სივრცეში ვეღარ დაეშვებოდნენ ვინ მიიღო ეს გადაწყვეტილება? ავიამეთვალყურეებმა საკუთარი ინიციატივით გადაწყვიტეს ასე?
ამის შესახებ ინფორმაცია ჯერ არ გვაქვს. ბუნებრივია, შავი ყუთის გახსნის შემდეგ, ყველა ეს ინფორმაცია გამღავნდება.
ჯერ არ მსურს სისხლის სამართლის საქმის ყველა მასალის გამჟღავნება. რა თქმა უნდა, მე ვიცი გამოძიების პირველადი შედეგები და დარწმუნებით შემიძლია ვთქვა, რომ ამ კატასტროფის დროს აზერბაიჯანის მოქალაქეების დაღუპვა რუსეთის ფედერაციის ბრალია.
ჩვენ ვითხოვთ სამართლიანობას, ვითხოვთ დამნაშავეების დასჯას, ვითხოვთ სრულ გამჭვირვალობას და ადამიანურ ქცევას.” – აღნიშნა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა.
