აფხაზეთის პარლამენტმა ასლან ბჟანიას საერთაშორისო ხელშეკრულებებზე დამოუკიდებლად ხელმოწერა აუკრძალა

აფხაზეთის პარლამენტმა პრეზიდენტის უფლებამოსილებები შეზღუდა

აფხაზეთის პარლამენტმა შეზღუდა პრეზიდენტისა და მთავრობის უფლებამოსილება საერთაშორისო ხელშეკრულებების დადების სფეროში. ეს ნიშნავს, რომ ამიერიდან პრეზიდენტი და მთავრობა დამოუკიდებლად ვეღარ დადებენ საერთაშორისო და უწყებათაშორის ხელშეკრულებებს – მათ ხელშეკრულება ჯერ პარლამენტს უნდა გადაუგზავნონ განსახილველად, დოკუმენტზე ხელმოწერა კი შესაძლებელი იქნება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ხელშეკრულებაზე პარლამენტის თანხმობა იქნება.

დეპუტატებმა “საერთაშორისო ხელშეკრულებების შესახებ“ კანონში შესაბამისი ცვლილებები ერთხმად მიიღეს. ამის წინააღმდეგ მხოლოდ პრეზიდენტის წარმომადგენელი, ბატალ აიბა გამოვიდა.

მთავარი მიზეზი, რის გამოც პარლამენტმა მიიღო ასეთი გადაწყვეტილება, იყო არაერთი რეზონანსული (თუ არა სკანდალური) რუსულ-აფხაზური შეთანხმება, რომლის შესახებაც აფხაზურმა საზოგადოებამ და დეპუტატებმაც კი მხოლოდ ფაქტის შემდეგ, ხელმოწერის შემდეგ შეიტყვეს.

ერთ-ერთმა ასეთმა შეთანხმებამ – ბიჭვინთაში მდებარე ცნობილი სახელმწიფო აგარაკის რუსეთის უშიშროების ფედერალური სამსახურის საკუთრებაში გადაცემამ – სოხუმში სერიოზული პოლიტიკური კრიზისი გამოიწვია. შედეგად, 2023 წლის 27 დეკემბერს, საგანგებოდ ღამის სხდომაზე, პარლამენტმა მოახდინა ამ დოკუმენტის რატიფიცირება, მაგრამ მნიშვნელოვანი ცვლილება შეიტანა: უშიშროების სამსახურს არ აქვს უფლება გადასცეს სახელმწიფო აგარაკი მესამე პირებს. რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს არ მოეწონა ეს პუნქტი და უარი თქვა ამ ფორმით შეთანხმების დამტკიცებაზე, აფხაზეთის პარლამენტმა კი ის მაინც მიიღო ოპოზიციასთან და სამოქალაქო საზოგადოებასთან შეთანხმებით.

• “სამარცხვინო გადაწყვეტილება”. აფხაზეთის პარლამენტმა ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკი რუსეთს გადასცა
• წითელი განგაშის დონე: აფხაზეთში უცხოელი აგენტების შესახებ კანონპროექტი პარლამენტში შევიდა

ასევე სკანდალი გამოიწვია ხელისუფლების განზრახვამ, გამოიყენოს რუსეთის ეროვნული გვარდიის (როსგვარდია) ნაწილები აფხაზეთში “საზოგადოებრივი წესრიგის დასაცავად და საზოგადოებრივი უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად“. ამ შეთანხმების პროექტმა, რომელმაც სოციალურ ქსელებში გაჟონა, საზოგადოების ისეთი მძლავრი პროტესტი გამოიწვია, რომ შინაგან საქმეთა მინისტრი რობერტ კიუტი იძულებული გახდა ეთქვა, რომ მას არავითარ შემთხვევაში არ მოაწერდა ხელს.

როსგვარდიას აფხაზეთში არ შეუშვებენ

“სწორედ ოპოზიციამ აიძულა მინისტრი გადაეფიქრებინა ის, რის გაკეთებასაც აპირებდა”

ახლა კი პარლამენტმა, რომელმაც საბოლოო ჯამში უნდა მოახდინოს ყველა საერთაშორისო ხელშეკრულების რატიფიცირება, გადაწყვიტა, თავი დაიზღვიოს – მიეცეს საშუალება წინასწარ ნახოს დოკუმენტი და, თუ რამე არ მოეწონება, ხელი შეუშალოს მის ხელმოწერას.

ოპოზიციონერი დეპუტატის, გარი კოკაის თქმით, ეს ისტორიული მოვლენაა, რადგან დეპუტატების უნდობლობას ადასტურებს პრეზიდენტის მიმართ:

“როდესაც პრეზიდენტმა კულისებში მოაწერა ხელი ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკის შესახებ შეთანხმებას, დეპუტატებმა მიიღეს ერთადერთი სწორი გადაწყვეტილება. ახლა კი, როცა სახელმწიფოს მეთაურის კონსტიტუციური უფლებამოსილებები შეზღუდულია, ის დამოუკიდებლად ვეღარ მოაწერს ხელს ვერც ერთ დოკუმენტს“.

კოკაია ხაზს უსვამს, რომ ეს გადაწყვეტილება სწორედ პარლამენტმა მიიღო, მიუხედავად იმისა, რომ დეპუტატების უმრავლესობა პრეზიდენტის მხარდამჭერია.

სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო