აფგან მუხთარლიმ სტრასბურგში საქართველოსა და აზერბაიჯანის წინააღმდეგ დავა მოიგო
აფგან მუხთარლის საქმე
აზერბაიჯანელმა ჟურნალისტმა აფგან მუხთარლიმ, საქართველოსა და აზერბაიჯანის წინააღმდეგ სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში (ECHR) საქმე მოიგო. ორივე სახელმწიფოს ჯამში მისთვის 21 000 ევროს გადახდა დაეკისრა.
● გადაწყვეტილების თანახმად: სასამართლომ დაადგინა, რომ საქართველომ დაარღვია კონვენციის მე-3 (წამების აკრძალვა) და მე-5 (თავისუფლებისა და პირადი უსაფრთხოების უფლება) მუხლები მუხთარლის გატაცების, არასათანადო მოპყრობისა და აზერბაიჯანში უკანონო გადაყვანის შესახებ ეფექტური გამოძიების ჩაუტარებლობის გამო.
● თუმცა, სასამართლოს გადაწყვეტილებითვე, საქართველოს არსებითად არ დაურღვევია კონვენციის მე-3 და მე-5 მუხლები (არასათანადო მოპყრობასა და დაკავებასთან დაკავშირებით).
● ECHR-ს გადაწყვეტილების თანახმად, სასამართლომ დაადგინა აზერბაიჯანის მიერ მე-5 მუხლის მე-3 პუნქტისა და მე-8 (პირადი და ოჯახური ცხოვრების პატივისცემის უფლება) მუხლის დარღვევა. თუმცა, არ დაადგინა კონვენციის მე-5 მუხლის 1-ლი პუნქტის დარღვევა.
● ასევე სასამართლომ დაადგინა აზერბაიჯანის მხრიდან კონვენციის მე-5 მუხლის (3) (თავისუფლებისა და ხელშეუხებლობის უფლება) დარღვევა, რომლის თანახმადაც დაკავებული ან დაპატიმრებული დაუყოვნებლივ წარდგება სასამართლოს წინაშე ან სხვა თანამდებობის პირის წინაშე, რომელსაც კანონით მინიჭებული აქვს სასამართლო უფლებამოსილება და აქვს უფლება გონივრულ ვადაში გაასამართლოს ან გაათავისუფლოს სასამართლო პროცესამდე; ასევე დაადგინა მე-8 მუხლის დარღვევა (პირადი და ოჯახური ცხოვრების პატივისცემის უფლება).
აფგან მუხთარლი: “ბიძინა ივანიშვილი ჩემი გატაცების თანამონაწილეა”
“მე არ მჯერა, რომ ვიდრე ივანიშვილი იქნება ხელისუფლებაში, ეს საქმე იქნება გამოძიებული, რადგან ივანიშვილი ჩემი გატაცების თანამონაწილეა.
ამის შესახებ საჯაროდ ილაპარაკა სუს-ის იმ მაღალჩინოსანმა, რომელიც ახლა ციხეშია, რომ ბრძანება ივანიშვილისგან მოდიოდა. მაგრამ არჩევნების შემდეგ, როდესაც საქართველოს ხელისუფლებაში დემოკრატიული მთავრობა მოვა, ის აუცილებლად გამოიძიებს ამ საქმეს,
ჩემს გარდა თბილისის ცენტრიდან გაიტაცეს და ახლა რუსეთის ციხეშია კიდევ ორი რუსი ოპოზიციონერი. შემდეგ იყო ერთი აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი სადიგოვი.
ეს შემთხვევით არ ხდება – ივანიშვილის ბრძანებების გარეშე ეს არ მოხდება.
მას შემდეგ, რაც მე სამი გამტაცებლიდან ერთ-ერთი ამოვიცანი, მივედი პროკურატურაში წელიწადნახევრის წინ, დავასახელე მისი ვინაობა, გამოძიებამ კი არაფერი გააკეთა ობიექტური ჭეშმარიტების დასადგენად.
პროკურატურა არც კი მპასუხობს ტელეფონზე: რა ეტაპზეა გამოძიება და რა დაადგინეს. ეს ადასტურებს, რომ ამ სისტემას არ უნდა ამ საქმის გამოძიება, რადგან გატაცების თანამონაწილეები თავად არიან.” – თქვა აფგან მუხთარლიმ “TV პირველთან” ინტერვიუში.
აფგან მუხთარლის საქმე
აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი აფგან მუხთარლი საქართველოში 2014 წელს გადმოვიდა საცხოვრებლად. ის აზერბაიჯანის ხელისუფლების მისამართით მწვავე კრიტიკითა და მამხილებელი სტატიებით იყო ცნობილი. სამშობლოში მას დევნიდნენ, ამიტომ საქართველოს შეაფარა თავი.
2017 წლის 29 მაისს, დღისით, მზისით, თბილისის ცენტრალური უბნიდან თავზე ტომრის ჩამოცმით მუხთარლი გაიტაცეს.
მეორე დღეს, 30 მაისს, მუხთარლი აზერბაიჯანის ციხეში აღმოჩნდა. იქ მას საზღვრის უკანონოდ გადაკვეთის, კონტრაბანდისა და ხელისუფლებისადმი დაუმორჩილებლობის ბრალდებით სასამართლომ ექვსწლიანი პატიმრობა შეუფარდა.
სამწლიანი პატიმრობის შემდეგ 2020 წლის 17 მარტს მუხთარლი მოულოდნელად გაათავისუფლეს და სპეციალური რეისით გერმანიაში გადააფრინეს, სადაც 2019 წლიდან მისი მეუღლე და შვილი ცხოვრობენ.
მუხთარლის გატაცებიდან შვიდი წელი გავიდა, მისი საქმე კი საქართველოში გამოძიებული არ არის. საქართველოს პროკურატურა მუხთარლის გატაცების საქმეს 143-ე მუხლის პირველი ნაწილით (თავისუფლების უკანონოდ აღკვეთა) ფორმალურად დღემდე იძიებდა.
