ბაქოში ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი გაიხსნა

30 ოქტომბერს ბაქოში ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზის გახსნის საზეიმო ცერემონია გაიმართა.

ამ რკინიგზის მშენებლობა ათ წელიწადზე მეტ ხანს გრძელდებოდა. გახსნა რამდენჯერმე სხვადასხვა მიზეზით გადაიდო. საბოლოოდ ოთხი ქვეყნის – აზერბაიჯანის, საქართველოს, თურქეთის და ყაზახეთის ლიდერებმა დღეს ოფიციალურდ აანთეს „მწვანე შუქი“ პირველი შემადგენლობის გზაზე, რომელიც ბაქოდან თბილისის გავლით ყარსში გაემგზავრა. ცერემონიაში ასევე მონაწილეობას იღებდნენ უზბეკეთისა და ყირგიზეთის მთავრობის წარმომადგენლები.

“ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი – ყველაზე სანდო და მოკლე გზაა ევროპასა და აზიას შორის. საწყის ეტაპზე ბაქო-თბილისი-ყარსის ხაზით მოხდება 5 მილიონი, შემდეგ 17 მილიონი ტონა ტვირთის ტრანსპორტირება. ბაქო-თბილისი-ყარსი ავრაზიას სატრანსპორტო რუკის მნიშვნელოვან ნაწილად აქცევს. ეს გზა ხელს შეუწყობს ტურიზმის განვითარებას, სტაბილურობასა და უსაფრთხოებას, გაზრდის ურთიერთინვესტირების მოცულობას და ჩვენი ქვეყნების გეოპოლიტიკურ მნიშვნელობას გააძლიერებს“, – თქვა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა თავის მისასალმებელ სიტყვაში.

მან დასძინა:

“ზოგიერთებს ბაქო-თბილისი-ყარსის პროექტის წარმატების არ სწამდათ. აზერბაიჯანმა, თურქეთმა და საქართველომ ეს პროექტი წარმატებით დაასრულეს“.

საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გიორგი კვირიკაშვილმა ევროპისა და აზიის ქვეყნებს შორის სატრანსპორტო კავშირის მნიშვნელოვნება აღნიშნა:

„ბაქო-თბილისი-ყარსის წარმატება ჩინეთთან მზარდ ეკონომიკურ კავშირს ნიშნავს. საკონტეინერო შემადგენლობა ჩინეთიდან გასვლის შემდეგ დანიშნულების პუნქტამდე 8 დღის განმავლობაში აღწევს“, – თქვა კვირიკაშვილმა.

თურქეთის პრეზიდენტმა რეჯეპ ტაიპ ერდოღანმა ამგვარ შეფასებას მხარი დაუჭირა:

„ჩვენ ევროპას ყაზახეთისა და თურქმენეთის აკტაუსა და თუქმენბაშის პორტებთან ვაერთებთ. ბაქო-თბილისი-ყარსი 6 მილიონი ტონა ტვირთისა და 1 მილიონი მგზავრის ტრანსპორტირებას მოახდენს. 2030 წელს ეს ციფრები 17 მილიონ ტონა ტვირთსა და 3 მილიონ მგზავრს გაუტოლდება“, – თქვა ერდოღანმა.

ღონისძიებაზე გამოსვლისას ყაზახეთის პრემიერ-მინისტრმა ბაკიტჟან საგინტაევმა განაცხადა, რომ ბაქო-თბილისი-ყარსი აზიიდან ევროპაში გადაზიდვების ვადას შეამცირებს – „ბაქო-თბილისი-ყარსის პროექტში 10 მილიარდ დოლარზე მეტია ჩადებული. ეს პროექტი ევროპასა და აზიას შორის გადაზიდვის ვადებს კიდევ უფრო მეტად შეამცირებს“.

ეკონომიკის ექსპერტმა, ოპოზიციური მოძრაობა „РеАл“-ის აღმასრულებელმა მდივანმა ნატიკ ჯაფარლიმ ბაქო-თბილისი-ყარსის რკინიგზის მნიშვნელობა აღნიშნა, თუმცა მის ეკონომიკურ მიზანშეწონილობსთან დაკავშირებით ეჭვი გამოთქვა:

„აზერბაიჯანმა, რომელიც ამ პროექტის დონორია, მის განსახორციელებლად 1 მილიარდ დოლარზე მეტი დახარჯა. ამ რკინიგზის შემოსავალი პირველ წლებში ალბათ 20-30 მილიონ დოლარს არ გადააჭარბებს. გარდა ამისა, არსებობს არსებითი ბუნებრივი წინააღმდეგობები „პეკინიდან ლონდონისკენ“ მიმავალ გზაზე – ეს არის ბორანი კასპიის გავლით და ბორბლების გამოცვლის აუცილებლობა თურქეთსა და ევროპაში გასვლის წინ, როგორც ცნობილია, რუსული სარკინიგზო ხაზების სიგანის სტანდარტი ევროპულისგან განსხვავდება. ეს ყველაფერი დროის კარგვაა. საოცრება იქნება პროექტი 25-30 წელიწადში თუ დაიწყებს ამოღებას“, – მიაჩნია ნატიკ ჯაფარლის.

• ბაქო-თბილისი-ყარსის სარკინიგზო ხაზი აზერბაიჯანი-საქართველო-თურქეთს შორის სახელმწიფოთაშორისი შეთანხმების საფუძველზე აიგო. პროექტის განხორციელება 2008 წელს დაიწყო. პროექტის ფარგლებში აღდგენილია რკინიგზის მონაკვეთი საქართველოს ქალაქ ახალქალაქიდან ყარსის სარკინიგზო სადგურამდე. ბაქო-თბილისი-ყარსის მთლიანი სიგრძე 826 კილომეტრს შეადგენს.

• ბაქო-თბილისი-ყარსის ექსპლუატაციის დასაწყისიდან პირველ ეტაპზე ნავარაუდევია ერთი მილიონი მგზავრის გადაყვანა და 6,5 მილიონი ტონა ტვირთის გადაზიდვა, მეორე ეტაპზე ტვირთის გადაზიდვის მოცულობამ, შესაძლოა, 17 მილიონ ტონას, ხოლო მგზავრების რაოდენობამ წელიწადში ორ-სამ მილიონს მიაღწიოს.