აზერბაიჯანი ბოიკოტს უცხადებს ბურგერებს, პიცასა და შამპუნებს: საიდან დაიწყო ყველაფერი?

უკვე, თითქმის ერთი კვირაა, აზერბაიჯანში ბოიკოტს უცხადებენ ზოგიერთ უცხოურ ქსელურ რესტორანსა და ჰიგიენური საქონლის ერთ-ერთ მწარმოებელს. ადამიანები აღაშფოთა იმან, რომ ამ დაწესებულებებმა სოციალურ ქსელებში, ეჭვქვეშ დააყენეს ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობა.

• მოსაზრება: სომხეთმა კომპრომისის შანსი ხელიდან გაუშვა 

ოქტომბრის დასაწყისში, მსოფლიოში ცნობილი რესტორნების ქსელის, McDonalds-ის აზერბაიჯანულმა ფილიალმა სოციალური ქსელების საკუთარ გვერდზე განათავსა აზერბაიჯანის რუკის ფოტო, წარწერით – „ყარაბაღი – აზერბაიჯანია“. როგორც მოგვიანებით გაირკვა, აშშ-ში აკრედიტებულმა სომხური დიასპორის ორგანიზაციებმა, კომპანიის სათავო ოფისს ამ საკითხთან დაკავშირებით საჩივრით მიმართეს. მალევე, პოსტები გაქრა რესტორნის აზერბაიჯანული ფილიალის გვერდებიდან.

ამის შემდეგ, მაშინვე, სოციალური ქსელების აზერბაიჯანულ სეგმენტში გაისმა მოწოდებები McDonalds-ის ბოიკოტირებისკენ და ეს მოწოდება დიდი სისწრაფით გავრცელდა. გამოჩნდნენ მოხალისეებიც კი, რომლებიც კომპანიის რესტორნების წინ იდგნენ და პოტენციურ კლიენტებს უხსნიდნენ, რომ არ ღირდა ამ დაწესებულებაში ჭამა.

McDonalds-ის აზერბაიჯანული ფილიალის ხელმძღვანელობამ შეაჩერა საკუთარი გვერდების მუშაობა სოციალურ ქსელებში, მაგრამ გამოვიდა განცხადებით იმის შესახებ, რომ მათი 20 თანამშრომელზე მეტი ამ წუთებში, აზერბაიჯანის არმიის რიგებში მსახურობს. კომპანიამ ვალდებულება აიღო, გადაუხადოს თავის მეომარ-თანამშრომლებს ხელფასი ძველი მოცულობით, ასევე, განაცხადა, რომ ომში დაღუპული თანამშრომლების ოჯახები რესტორნების ქსელისგან დახმარებას მიიღებენ მათი აზერბაიჯანში მუშაობის მთელი პერიოდის განმავლობაში.

თუმცა, ამ განცხადებამ არ გამოიღო დიდი ეფექტი, ბოიკოტი ისევ გრძელდება.

შედარებით ნაკლები მასშტაბის სკანდალი მოჰყვა სოციალურ ქსელებში რესტორნების Burger King-ისა და Papa John’s-ის მიერ გამოქვეყნებულ პოსტებს. ამ რესტორნებმაც წაშალეს სოციალური ქსელებიდან ომთან დაკავშირებული პოსტები, მაგრამ ამას არანაირი განცხადებები არ მოჰყოლია.

ჰიგიენური საქონლის მწარმოებელმა კომპანია Jonhson&Johnson-მა სოციალური ქსელების საკუთარ გვერდზე გამოაქვეყნა პოსტი, რომელშიც მთიან ყარაბაღს „არცახი“ უწოდა. ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობისადმი ასეთი უპატივცემულობა გახდა აზერბაიჯანში, ქსელური მაღაზიებიდან ამ ფირმის პროდუქციის ყიდვაზე უარის თქმის მიზეზი.

„პირველ რიგში, საჭიროა გარკვევა, პიარისა და სარეკლამო განცხადებების განთავსების თაობაზე რა პუნქტებია გათვალისწინებული ფრანჩაიზინგის შეთანხმებაში კომპანიის მთავარ ოფისსა და აზერბაიჯანის ფილიალს შორის. თუ გავერკვევით მომხდარში, ფილიალს არავითარი კანონი არ დაურღვევია. ყარაბაღი – აზერბაიჯანის საერთაშორისოდ აღიარებული ნაწილია, და პოსტში ამაზე იყო ლაპარაკი. ამ საქმის მოგება სასამართლოშიც თავისუფლად შეიძლება, მაგრამ ფილიალმა გადაწყვიტა, ამით დიდხანს არ დაკავდეს და პოსტი წაშალა.

ბოიკოტს რაც შეეხება, ვფიქრობ, მოქალაქეებს კომპანიის მთავარი ოფისისთვის უნდა მიემართათ, და არა უარი ეთქვათ რესტორნის მომსახურებაზე, რომელშიც აზერბაიჯანის დაახლოებით 1700 მოქალაქე მუშაობს“, – ამბობს ცნობილი ჟურნალისტი რახმან ჰაჯი.

პოპულარული აზერბაიჯანელი ბლოგერი ფარიდ პარდაშუნასი ჟურნალისტის ამ მოსაზრებას ბოლომდე არ იზიარებს. 

„ამა თუ იმ მომსახურების ბოიკოტირება – მომხმარებლის სრულიად ბუნებრივი უფლებაა. ესაა პროტესტის ყველაზე ხელმისაწვდომი სახე ჩვეულებრივი მცხოვრებისათვის, რომელიც მთავარ ოფისში საჩივრის შესატანად გზების ძებნას არ დაიწყებს. ამიტომ მიმაჩნია, რომ ნებისმიერი ქსელური კომპანიის აზერბაიჯანულმა ფილიალმა პირველ რიგში თავის კლიენტებზე უნდა იფიქროს. MсDonalds-ის სათავო ოფისსაც მართებდა, ყურადღება მიექცია იმისათვის, რომ სომხეთში აქამდე მათი არცერთი რესტორანი არაა, აზერბაიჯანში კი – ბევრია“, – აღნიშნა ბლოგერმა.