ცესკომ მიიღო ცვლილებები, რომელიც ზღუდავს კენჭისყრის სრულყოფილად დაკვირვების შესაძლებლობას
ცესკოს ცვლილებები
ცენტრალურმა საარჩევნო კომისიამ 3 აპრილს გამართულ სხდომაზე, კენჭისყრის ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით ჩატარების წესისა და პირობების განსაზღვრის შესახებ ცვლილებები მიიღო, რომლის მიხედვით, კენჭისყრის შენობაში ყოფნის უფლების მქონე ნებისმიერ პირს, ამომრჩევლისთვის პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტის ჩვენების მოთხოვნა, ასევე მისი გამორთმევა ეკრძალება. გარდა ამისა, იზღუდება საუბნო საარჩევნო კომისიის შენობაში ფოტო-ვიდეოგადაღება.
დადგენილებებს ხელს ცესკოს თავმჯდომარე, გიორგი კალანდარიშვილი აწერს და ისინი გამოქვეყნებისთანავე, 3 აპრილს, ამოქმედდა.
სამართლიანი არჩევნების (ISFED) ხელმძღვანელი ნინო დოლიძე სოციალურ ქსელში წერს, რომ ცესკოში მიღებული ცვლილებებით, დამკვირვებლები ე.წ. კარუსელს ვეღარ აღმოაჩენენ.
“ცესკომ დადგენილებით ცვლილებები მიიღო, რომელიც ზღუდავს კენჭისყრის სრულყოფილად დაკვირვების შესაძლებლობას. განსაკუთრებით პრობლემურია შემდეგი – კენჭისყრის შენობაში ყოფნის უფლების მქონე ნებისმიერ პირს, ეკრძალება ამომრჩევლის პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტის ჩვენების მოთხოვნა, მათ შორის, გამორთმევა.
ამ ცვლილებით, დამკვირვებლები ვეღარ შეძლებენ აღმოაჩინონ პირები, რომლებიც სხვის ნაცვლად ცდილობენ ხმის მიცემას (ე.წ. “კარუსელი”), რაც არჩევნების გაყალბების ერთ-ერთ მთავარ მეთოდს წარმოაგენს.” – ამბობს დოლიძე.
რა წერია ცვლილებებში
დადგენილებაში შეტანილი ცვლილებები ეხება მედიასაც. კერძოდ: “ერთი და იგივე პრესისა და მასობრივი ინფორმაციის სხვა საშუალების წარმომადგენელს უფლება აქვს, ერთ საარჩევნო უბანზე ფოტო-ვიდეოგადაღება ერთხელ აწარმოოს არაუმეტეს 10 წუთისა. თუ აღნიშნულ წარმომადგენელს აქვს სურვილი, ფოტო-ვიდეოგადაღება აწარმოოს 10 წუთზე მეტი ხნის განმავლობაში, მაშინ ის ვალდებულია, დაიკავოს კენჭისყრის შენობაში კომისიის თავმჯდომარის მიერ გამოყოფილი სპეციალური ადგილი”.
ამასთანავე, დადგენილებაში ცვლილებით, კენჭისყრის დღეს საარჩევნო უბანზე პირველი ამომრჩევლის მოსვლის პერიოდიდან ბოლო ამომრჩევლის მიერ ხმის მიცემის პერიოდში, კენჭისყრის შენობაში ყოფნის უფლების მქონე პირებს შეუძლიათ, აწარმოონ ფოტო-ვიდეოგადაღება, კენჭისყრის პროცესის ხელის შეშლის გარეშე, რაც გულისხმობს:
1. კენჭისყრის შენობაში ყოფნის უფლების მქონე პირის მიერ კენჭისყრის მთელი დღის განმავლობაში ფოტო-ვიდეოგადაღების წარმოებას იმდაგვარად, რომ ფოტო-ვიდეოგადამღები აპარატი იმყოფებოდეს კომისიის თავმჯდომარის მიერ განსაზღვრულ ადგილზე. ადგილი იმდაგვარად უნდა იყოს შერჩეული, რომ ჩანდეს საარჩევნო ყუთი.
2. მინიმალური მანძილი ნებისმიერი პირისათვის ფოტოვიდეო გადასაღებად უნდა იყოს არანაკლებ 3 მეტრით დაშორებული გადაღების სუბიექტიდან/ობიექტიდან, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც კენჭისყრის შენობა არ იძლევა 3 მეტრიანი დისტანციის დაცვის საშუალებას. ასეთ შემთხვევაში, გადასაღებ ადგილს განსაზღვრავს შესაბამისი საუბნო საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარე.
3. ერთი და იგივე პრესისა და მასობრივი ინფორმაციის სხვა საშუალების წარმომადგენელს უფლება აქვს ერთ საარჩევნო უბანზე კენჭისყრის პროცესის განმავლობაში ფოტო-ვიდეოგადაღება ერთხელ აწარმოოს არაუმეტეს 10 წუთისა. თუ აღნიშნულ წარმომადგენელს აქვს სურვილი ფოტო-ვიდეოგადაღება აწარმოოს 10 წუთზე მეტი ხნის განმავლობაში, მაშინ ის ვალდებულია დაიკავოს კენჭისყრის შენობაში კომისიის თავმჯდომარის გამოყოფილი სპეციალური ადგილი. ამ შემთხვევაში, დაუშვებელია ამ დადგენილების პირველი მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული ინფორმაციის დამუშავება/ფოტო-ვიდეოგადაღება.
4. კენჭისყრის შენობაში ყოფნის უფლების მქონე პირებს შეუძლიათ დაუბრკოლებლივ გადაიღონ კენჭისყრის პროცესის ის პერიოდი საარჩევნო უბნებში, სადაც მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესის მქონე ამომრჩევლები (პოლიტიკური თანამდებობის პირები, საარჩევნო სუბიექტებისა და პოლიტიკური გაერთიანებების ხელმძღვანელები, რელიგიური ლიდერები) აძლევენ ხმას, რის შემდგომაც ფოტო-ვიდეოგადამღები აპარატები გატანილ უნდა იქნას კენჭისყრის შენობიდან.
გარდა ამისა, ასევე კენჭისყრის ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით ჩატარების წესისა და პირობების განსაზღვრის შესახებ საქართველოს ცენტრალური საარჩევნო კომისიის დადგენილებას, ემატება ახალი, მე-15 მუხლი, რომელიც საუბნო საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარეს უფლებას აძლევს რეგისტრატორის ფუნქციის შესრულება დამატებით დაავალოს კომისიის ერთ-ერთ წევრს.
სალომე ზურაბიშვილის გამოხმაურება
საქართველოს მე-5 პრეზიდენტი, სალომე ზურაბიშვილი ცენტრალური საარჩევნო კომისიაში შეტანილ ცვლილებებს კენჭისყრის ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით ჩატარების წესისა და პირობების განსაზღვრის შესახებ განცხადებით გამოეხმაურა.
“საინტერესოა რას აკეთებს რეჟიმი საარჩევნო კუთხით – ცესკოში შეტანილი ცვლილებები, რომლებიც პირდაპირ აღიარებაა იმის, თუ რა ფორმით მიდიოდა (ერთ-ერთი ფორმა ყოველ შემთხვევაში გაყალბების), რომელიც იყო ის, რომ არ სთხოვდნენ ადამიანებს პირადობის დამტკიცებას/დადასტურებას და დღეს, უკვე მიიღეს ცვლილება, რომელიც არის ამ “კარუსელის” ლეგალიზება.
ეს მაჩვენებელია იმის, რომ ძალიან ნერვიულობენ ერთის მხრივ და ემზადებიან არჩევნებისთვის – ვისაც აქვს ეჭვი, რომ იძულებული გახდებიან რაღაც მომენტში, რომ დანიშნონ საპარლამენტო არჩევნები, სჯობს უყუროს იმას, თუ რას აკეთებენ, რამდენად ემზადებიან.
იციან, რომ მოუწევთ არჩევნების დანიშვნა და ამისთვის ყველა კუთხით, ეს არის მაქსიმალურად ყველაფრის დაზღვევა, მაგრამ ესეც არ გამოუვათ.
ეს ნიშანია ჩვენთვის, წინააღმდეგობის პლატფორმისთვის, რომ ჩვენც მზად უნდა ვიყოთ და მზადყოფნა ნიშნავს პირველ რიგში იმას, რომ დამკვირვებლების ჯარი იყოს მომზადებული და დღესვე დავიწყოთ ამის მზადება – ეს არის სწორი გზა და ჩვენ ყველანი ერთად ამისთვის უნდა ვემზადებოდეთ.” – თქვა ზურაბიშვილმა.
