ხოცვა-ჟლეტა რუსეთის ქალაქ სურგუტში - როგორც ისლამური ტერორიზმის ზონის გაფართოება

შემთხვევის ადგილი სურგუტში. Youtube-ის კადრი

რუსული „ნოვაია გაზეტა“ ინციდენტის საკუთარ გამოძიებას ატარებს და მიაჩნია, რომ ეს ყველაფერი უფრო დიდი მოვლენის შესახებ მეტყველებს, ვიდრე ერთ პროვინციულ ქალაქში მომხდარი თავდასხმაა. გთავაზობთ ჟურნალისტების ძირითად არგუმენტებს.

რუსეთის ხელისუფლებასა და მედიას  რეაქცია არ მუხდენიათ

სურგუტში მომხდარი ტრაგედიის შემდეგ ათი დღე გავიდა, მაგრამ აქამდე მოსკოვის არც ერთ  ტელეარხს და ეროვნული მასშტაბის  არც ერთ ბეჭდურ გამოცემას  მომხდარი ამბავი არც კი უხსენებიათ. არადა, ევროპულ ქალაქებში მომხდარი მსგავსი ისტორიები ყველა მოსკოვური ტელეარხის ეთერით მუდმივად და დაწვრილებით შუქდება ხოლმე.  

ასევე, აქამდე არც ვლადიმირ პუტინს და არც რუსეთის რომელიმე მაღალი თანამდებობის სახელმწიფო მოხელეს ინციდენტზე რეაქცია არ მოუხდენიათ. ტერაქტთან დაკავშირებით სურგუტის მაცხოვრებლებისადმი მხარდაჭერა  მხოლოდ საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა გამოხატა ტვიტერის საკუთარ გვარდზე.

სიტუაცია ადგილობრივ დონეზეც უცნაურად გამოიყურება. ადგილობრივი სამართალდამცავი ორგანოებისთვის პრაქტიკულად მაშინვე ცნობილი გახდა, რომ გამვლელებზე თავდასხმა და სავაჭრო ცენტრის დაწვა წინასწარ იყო დაგეგმილი. ტერაქტის  შემდეგ,  უკვე ღამით, 19 -დან 20-აგვისტომდე სურგუტში იმ ადამიანების დაკავება დაიწყეს, რომლებიც გაჯიევთან მეტ-ნეკლებად კავშირში იყვნენ.

მაგრამ ადგილობრივი ხელისუფლება და პოლიცია მოქალაქეების იმაში დარწმუნებას აგრძელებდა, რომ გაჯიევი ფსიქიკურად არაჯანსაღი ადამიანი იყო, და ტერორისტულ მიზნებს არ ემსახურებოდა.

„ნოვაია გაზეტა“ ირწმუნება, რომ ტერაქთან დაკავშირებით უკვე ათობით ახალგაზრდაა დაკავებული. ზოგიერთი გაჯიევთან ერთად ერთ მეჩეთში დადიოდა, ვიღაც მასთან ერთად კოლეჯში სწავლობდა. ოთხ მათგანს, გაზეთის მონაცემებით, ბრალდება წარდგენილი აქვს მუხლით „წინასწარ შეთანხმებული პირთა ჯგუფის მიერ ტერორისტული აქტის ჩადენა“.

თავდამსხმელის ბიოგრაფია

 “ის გაცნობიერებულად მოქმედებდა, როდესაც თავის მსხვერპლს ირჩევდა. ბავშვიანი მამაკაცისთვის ხელი არ უხლია, უბრალოდ დაინტერესდა, მისი ბავშვი იყო თუ არა და გვერდი აუარა“, – ერთ-ერთი თვითმხილველის კომენტარი.

არტურ გაჯიევი 2016 წელს. Youtube-ის კადრი

ოცი წლის არტურ გაჯიევი წარმოშობით დაღესტნელია. დაახლოებით ათი წლის წინათ მისი მშობლები დაშირდნენ, და დედა ბიჭთან ერთად შორეულ ნათესავებთან სურგუტში გაემგზავრა. მამა კი ამის შემდეგ მალევე მკვლელობისთვის დააპატიმრეს.

მასწავლებლების თქმით, გაჯიევს სწავლის არანაირი სურვილი არ გააჩნდა. მან სკოლის 9 კლასი დაამთავრა, რის შედეგაც სურგუტის პოლიტექნიკურ კოლეჯში ჩააბარა. ნახევარი წლის წინათ ის იქიდან გარიცხეს, და გაჯიევი სამუშაოდ დაცვის ფირმაში მოეწყო.

“ნოვაია გაზეტას“ კორესპონდენტთან საუბრისას მისი მასწავლებლები ჰყვებოდნენ, რომ გაჯიევი განსაკუთრებულად რელიგიური არასდროს ყოფილა. ბოლო წლების განმავლობაში ის სურგუტის მეჩეთში დადიოდა, თუმცა დანაშაულის ჩადენამდე რამდენიმე თვით ადრე იქ აღარ გამოჩენილა.

მუსლიმები ციმბირში

სურგუტის 450 ათასი მაცხოვრებლიდან დაახლოებით 10 პროცენტი – მუსლიმია. ქალაქში სულ 450 ათასი ადამიანი ცხოვრობს. „კარნეგი ცენტრის გამოკვლევები, რასაც „ნოვაია გაზეტა“ ეყრდნობა, ცხადყოფს, რომ ბოლო 25 წლის განმავლობაში ურალის ფედერალურ ოლქში მუსლიმების რაოდენობა მუდმივად იზრდება.

ოფიციალური წყაროების თანახმად, ახლა ეძებენ 7 ადამიანს, რომლებიც სურგუტიდან სირიაში საომრად გაემგზავრნენ.  ხანტი-მანსიისკის ავტონომიური ოლქის დაახლოებით 50 მაცხოვრებელი, რომლის ნაწილსაც სურგუტი წარმოადგენს, საერთაშორისო ძებნაშია ტერორისტულ მოქმედებებთან კავშირის გამო.  

2016 წელს რუსეთის ფედერაციის სამძებრო კომიტეტის პრეს-მდივანმა განაცხადა, რომ კომიტეტმა „ხანტი-მასიისკის ოლქის ტერიტორიაზე მოქმედი ისლამური სახელმწიფოს ერთ-ერთი  უჯრედის საქმიანობის გამოვლენა შეძლო“.