სათამაშო ბიზნესი: ურთიერთსაწინააღმდეგო ციფრები

სტატისტიკის მიხედვით, მსოფლიო მოსახლეობის 51 პროცენტი წელიწადში ერთხელ მაინც თამაშობს სამორინეში აზარტულ თამაშებს. საქართველოში კი ეს მაჩვენებწლი 94%-ს შეადგენს და, ამასთან, მოთამაშეთა ნახევარი (47 პროცენტი) თამაშობს მოსაგებად, და არა გართობის მიზნით. ამ კატეგორიის ადამიანები, სამორინეში გასართობად შესული მოთამაშეებისგან განსხვავებით, რეგულარულად სტუმრობენ სათამაშო სახლებს.

მოთამაშეები აღნიშნავენ, რომ მოგებაზე ხშირად და უფრო მეტად აგებენ ხოლმე. თუმცა, გამოკითხულთა მხოლოდ 2 პროცენტი აღიარებს, რომ თამაშის შედეგად ფინანსური პრობლემა შეექმნა.

სათამაშო ბიზნესი კარგადაა განვითარებული და უზარმაზარი შემოსავალი მოაქვს. ამ საქმიანობით სარგებელს იღებენ როგორც სამორინეების, სლოტკლუბებისა და ტოტალიზატორების მფლობელები, ისე სახელმწიფო ხაზინა. მაგალითისთვის უნდა აღინიშნოს, რომ სამორინეების გახსნისთვის საჭირო ლიცენზიის გაცემის შედეგად ბიუჯეტში 105 მილიონ ლარზე მეტი ჩაირიცხა, სათამაშო სახლებიდან გადასახადების სახით მიღებულმა თანხამ კი 177.5 მილიონ ლარი შედგინა.

დღეს საქართველოში ასიოდე სამორინე, სლოტკლუბი და ტოტალიზატორია. სათამაშო სახლების მესამედს დიდი კომპანიები ფლობენ, რომლებიც მყარად დგანან ფეხზე და დიდი ხნის სამუშაო გამოცდილებაც აქვთ.

ზოგიერთი მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტი სწორედ სამორინეებს ეყრდნობა. საქართველოს ზოგიერთ ქალაქში სათამაშო ბიზნესიდან შესული თანხა ადგილობრივი ბიუჯეტის დაახლოებით ერთ მეოთხედს შეადგენს (საშუალოდ, 24 პროცენტს).

ყველაზე მეტი სამორინე თბილისშია, თუმცა, დედაქალაქის გარდა, სათამაშო სახლები გახსნილია ასევე ბათუმში, ქუთაისში ზუგდიდში, გორში, რუსთავში, ქობულეთში, ახალციხეში, ბორჯომში, დუშეთსა და ყაზბეგში. ყოველწლიური გადასახდელი, რომელიც სათამაშო ბიზნესში მოღვაწეობის ნებართვის მისაღებადაა აუცილებელი, განსხვავებულია ქალაქების მიხედვით. მაგალითად, თბილისში ეს თანხა 5 მილიონით ლარით განისაზღვრება, ბორჯომში კი-100 ათასი ლარით.

ზოგიერთ დასახლებულ პუნქტში სათამაშო სახლების მფლობელები მთლიანად თავისუფლდებიან ამ გადასახადისგან. ანაკლიაში, განმუხურსა და ქობულეთში ყოველწლიური გადასახადი საერთოდ გაუქმებულია.

სამორინეების მეპატრონეები აცხადებენ, რომ სათამაშო სახლების ვიზიტორების უმრავლესობას უცხოელები წარმოადგენენ – ძირითადად, თურქეთის მოქალაქეები, რომელთა დიდი ნაწილიც საქართველოში სწორედ სამორინეებში სათამაშოდ ჩამოდის.

ამდენად, არ იქნება უსაფუძვლო, თუკი აღვნიშნავთ, რომ სათამაშო სახლები ტურისტებს იზიდავს.

ზოგიერთ, განსაკუთრებით კი პატარა ქალაქში სამორინეების მეპატრონეები კარგ დამსაქმებლებად ითვლებიან. სათამაშო სახლებში დასაქმებულთა ხელფასები, სულ მცირე, საჯარო მოსამსახურის საშუალო შემოსავალს შეესაბამება, ხშირად კი ბევრად აღემატება კიდეც. 2013 წელს სათამაშო დაწესებულებებში ხუთნახევარი ათასი ადამიანი მუშაობდა, რაც დასაქმებული ადამიანების 0,3 პროცენტია.

მიუხედავად იმისა, რომ სათამაშო სახლების მუშაობას აშკარად დადებითი ეფექტი აქვს ქვეყნისთვის, საქართველოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი სამორინეების მიმართ სკეპტიკურად არის განწყობილი. გამოკითხულთა 63% მიიჩნევს, რომ სათამაშო სახლები უნდა დაიხუროს, 29 % კი ფიქრობს, რომ სათამაშო ბიზნესში აუცილებელია ნაწილობრივი შეზღუდვების დაწესება.

პირველი სამორინე საქართველიში 1921 წელს გაიხსნა, მაგრამ საბჭოთა წყობილების დამყარების შემდეგ დაიხურა. თუმცა, არსებობს მონაცემები რამდენიმე იატაკქვეშა სათამაშო სახლის შესახებ – მაგალითად, არალეგალური სამორინე ბათუმში, რომელიც 1989 წელს მუშაობდა. 1990 წელს საქართველოში პირველი ლეგალური სამორინე გაიხსნა და მას შემდეგ ეს ინდუსტრია ვითარდება.

წყაროები: Transparency international, საქართველოს სტატისტიკის დეპარტამენტი, საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახური

გამოქვეყნდა: 16.08.2016