რა მოხდა კემეროვოში, სადაც ხანძრის შედეგად დაღუპულთა უმეტესობა ბავშვია?

27 მარტს, დილით, მაშველებმა რუსეთის ქალაქ კემეროვოში სავაჭრო ცენტრ „ზამთრის ალუბალში“ მომხდარი ხანძრის შედეგად დაღუპული 64 ადამიანის სხეული აღმოაჩინეს. რუსეთის ჯანდაცვის სამინისტრო იუწყება, რომ ამოცნობილია 25 ადამიანის ვინაობა. ამოცნობილთა ნახევარზე მეტი – ბავშვია.

ასევე იუწყებიან, რომ საავადმყოფოებში 13 დაზარალებული რჩება (ასეთი სულ 40 ადამიანია), უმრავლესობა – მხუთავი აირით მოწამვლის გამო.

26-დან 27-მდე მარტის ღამით კემეროვოში რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმირ პუტინი ჩაფრინდა. მან დამწვარი სავაჭრო ცენტრის გვერდით სტიქიურად შექმნილ მემორიალთან ყვავილები დააწყო, საგანგებო თათბირი ჩაატარა და კემეროვოს საავადმყოფოში დაზარალებულები მოინახულა. თუმცა, პუტინს არ გაუკეთებია საჯარო განცხადება, რასაც მისგან ბევრი მოელოდა.

ამის მოლოდინი ჰქონდათ „ზამთრის ალუბალთან“ 27 მარტს დილით მიმდინარე მიტინგის მონაწილეებს. მიტინგზე მოითხოვდნენ ადგილობრივი ხელისუფლების გადადგომას, და იმას, რომ პუტინი მათ წინაშე გამოსულიყო.  ინტერფაქსის მონაცემებით, სავაჭრო ცენტრის წინ მდებარე მოედანზე დაახლოებით 300 ადამიანი შეიკრიბა, თუმცა ვიდეოჩანაწერზე ჩანს, რომ იქ გაცილებით მეტი ადამიანი იყო.

პრეზიდენტი პუტინი მიტინგის მონაწილეებთან არ გასულა. ამის ნაცვლად, ის ერთ-ერთ „საინიციატივო ჯგუფს“  შეხვდა.

კემეროვოში მომხდარ ტრაგედიასთან დაკავშირებით, ხანძრის შემდეგ გასული ორი დღე-ღამის განმავლობაში არც ერთი ჩინოვნიკი არ გადამდგარა.

ერთ-ერთი მათგანი, ვინც მომიტინგეების აზრით უნდა გადადგეს – კემეროვოს ოლქის გუბერნატორი ამან ტულეევია, რომელიც რეგიონს უკვე 25 წელია, მართავს. გუბერნატორს ტრაგედიის ადგილი ისევ არ მოუნახულებია და ამას იმით ხსნის, რომ მისი კორტეჟი მაშველების მუშაობას ხელს შეუშლის. კემეროვოს მაცხოვრებლებისთვის ეს განმარტება არადამაჯერებელი აღმოჩნდა და მათ მოითხოვეს, რომ ტულეევმა თანამდებობა დატოვოს.

ტულეევს კრემლში მხარს უჭერენ. პუტინის პრეს-მდივანმა დმიტრი პესკოვმა განაცხადა, რომ ტულეევისადმი პრეტენზიებთან დაკავშირებული კითხვები არაკორექტულია.

რუსეთში საერთო ეროვნული გლოვა ისევ არ გამოცხადებულა. ცალკეული რეგიონები ერთმანეთის მიყოლებით თავად აცხადებენ გლოვას. ადამიანები აწყობენ Facebook შეხვედრებს, სადაც კემეროვოში დაღუპულთა საპატივცემულოდ შეკრებაზე თანხმდებიან. ამგვარი აქციები დღეს მოსკოვსა და სანკტ-პეტერბურგში ჩატარდება.  

 ონლაინ-გამოცემა  Meduza-ს საღამოს რეპორტაჟიდან ცნობილი გახდა ალექსანდრ და ოლგა ლილეევიალების ისტორიის შესახებ . ხანძრის დაწყების დროს სავაჭრო ცენტრში მათი სამი ქალიშვილი იმყოფებოდა. უფროსები 11 წლის იყვნენ, უმცროსი -5-ის. ისინი კინოთეატრში მულტფილმს უყურებდნენ, ვიდრე მამა მათ ქვემოთ ელოდებოდა. ხანძარი რომ დაიწყო, ალექსანდრმა შვილების გადარჩენა სცადა, მაგრამ ვერ შეძლო. სამივე გოგონა დაიღუპა.

რატომ მოხდა ხანძარი და რატომ მიაღწია მან ასეთ მასშტაბებს?

ხანძრის მიზეზების შესახებ ჯერჯერობით საბოლოო ინფორმაცია არ არსებობს. ცნობილია მხოლოდ ის, რომ სახანძრო სიგნალიზაცია არ მუშაობდა, თუმცა არსებობს ვერსია, რომ ის ცენტრის დაცვის წევრმა მას შემდეგ გამორთო, რაც მას ხანძრის შესახებ აცნობეს. ეს დაცვის წევრი დაკავებულია.

ცნობილია შემდეგი:

• სავაჭრო-გასართობი ცენტრი „ზამთრის ალუბალი“ ყოფილი საკონდიტრო ფაბრიკიდან გადაკეთდა. მშენებლობის დროს გამოყენებული იყო იაფფასიანი მასალები, რომელთა აალების დროსაც აირი ჟონავს;

• დარბაზში არსებული მანიშნებელი „გასასვლელი“ არ იწვოდა;

•  რამდენიმე კინოდარბაზის კარი გარედან იყო ჩაკეტილი. ჯერჯერობით ზუსტად ვერავინ პასუხობს – თუ რატომ. არსებობს რუსეთის კინოთეატრების ასოციაციის მფლობელთა  ვერსია  . მისმა ხელმძღვანელმა განაცხადა, რომ „ზამთრის ალუბლის“ თანამშრომლებმა დარბაზების კარები იმიტომ ჩაკეტეს, რომ შესაძლოა, დარბაზში უფრო მეტი მაყურებელი ყოფილიყო, ვიდრე გაყიდული ბილეთების რაოდენობა. კულტურის სამინისტრომ მაშინვე მოახდინა რეაგირება და ამ ვერსიას „პასუხისმგებლობისთვის თავის არიდების ცინიკური მცდელობა“ უწოდა.  

• ცენტრის თანამშრომლებმა არ იცოდნენ, როგორ უნდა მოქცეულიყვნენ. საგანგებო სიტუაციების შემთხვევაში მოქცევის შესახებ მათთვის ინსტრუქცია არავის გაუწევია.