ვინ არის თემურ ქარჩავა, რომელსაც ანაკლიის პორტის აშენება უნდა

ბიზნესმენი თემურ ქარჩავა მზადაა ანაკლიაში ღრმაწყლოვანი პორტი ააშენოს. ამის შესახებ განცხადებას ავრცელებს ქარჩავას ადვოკატი მიხეილ ბუზარიაშვილი. 

ღია წერილში, რომლის ადრესატი ინფრასტრუქტურის განვითარების მინისტრი მაია ცქიტიშვილია, აღნიშნულია, რომ ქარჩავა საქართველოს ხელისუფლებას რამდენიმე პირობას უყენებს. მაგალითად, ის ითხოვს ანაკლიაში 2100 ჰექტარი მიწის ნაკვეთის დაბრუნებას, რომელიც მისი თქმით, მას უკანონოდ წაართვეს მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროს. 

კონსკორციუმი «Anaklia Eco Park and Port», რომლის ხელმძღვანელიცაა ქარჩავა, ერთხელ უკვე მონაწილეობდა პორტის მშენებლობის ტენდერში, თუმცა მაშინ გამარჯვებული მამუკა ხაზარაძის “ანაკლიის განვითარების კონსორციუმი” გახდა. ქარჩავა მიიჩნევს, რომ ტენდერი უსამართლოდ წააგო და ხაზარაძის სასარგებლო გადაწყვეტილება ექს-პრემიერმა გიორგი კვირიკაშვილმა და ეკონიმიკის მინისტრმა დიმიტრი ქუმსიშვილმა მიიღეს. 

ქარჩავა ამბობს, რომ მასშტაბური პროექტის განხორციელებისას მისი პარტნიორები ამერიკული, ბრიტანული და ჩინური კომპანიები იქნებიან. 

ვინ არის თეიმურაზ ქარჩავა

ქარჩავა ზუგდიდშია დაბადებული. 2004 წლამდე ის რუსეთის ფედერაციაში ცხოვრობდა და ქონებაც იქ დააგროვა. მოსკოვის ცენტრში იგი რესტორნების და კაზინოების კომპლექსს ” VIP National Club-ს ფლობდა. 2004 წელს მას რუს სამართალდამცავებთან პრობლემები შეექმნა – ის კრიმინალური ისტორიის ფიგურანტი აღმოჩნდა. თავდაპირველად ქარჩავა ფინანსთა სამინისტროს თანამშრომლისთვის ქრთამის მიცემაში დაადანაშაულეს, შემდეგ კი, დოკუმენტების გაყალბებაში. ქრთამის ნაწილში სასამართლომ იგი გაამართლა, რუსეთის უცხოური პასპორტის გაყალბებასა და გამოყენებაში კი, დამნაშავედ სცნო და ერთი წლითა და ცხრა თვით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა.

ამ ისტორიის შემდეგ ქარჩავა რუსეთიდან წავიდა და როგორც ქართული წყაროები ამბობენ, ამჟამად ლონდონში ცხოვრობს. საქართველოს საჯარო რეესტრში ქარჩავას სახელზე ათზე მეტი კომპანიაა დარეგისტრირებული. მიუხედავად ამისა, ქარჩავა საქართველოში დიდი პოპულარობით არ სარგებლობს.

 საქართველოში საქმიანობა მან 2008 წლიდან დაიწო. სააკაშვილის ხელისუფლების დროს მის კომპანიას „ანაკლია პორტს“ სოფელ ანაკლიაში პორტი უნდა აეშენებინა.  2009 წლის ოქტომბერში სახელმწიფომ ქარჩავას კომპანიასთან გააფორმა კონტრაქტი. მას დასავლეთ საქართველოში, ანაკლიაში უნდა აეშენებინა სატრანსპორტო კვანძი, რომელშიც შედიოდა პორტი, სატვირთო აეროპორტი, სარკინიგზო და საგზაო ინფრასტრუქტურა და ამ ახალი დასახლების ელექტროენერგიით მომარაგება. „ანაკლია-პორტს“ სულ 2013 წლამდე 5 მილიარდი აშშ დოლარის ინვესტიცია უნდა მოეზიდა და ჩაედო.

სანაცვლოდ ქარჩავამ ანაკლიაში თითქმის 300 კერძო ნაკვეთი ანუ ჯამში 2 113 ჰექტარი მიწა 6 მილიონ 340 ათას ლარად მიიღო.

კონტრაქტის ხელმოწერიდან ერთ წელიწადში თემურ ქარჩავას კომპანიის გარეშემო საეჭვო პროცესები განვითარდა – 2010 წლის ზაფხულში ქარჩავამ „ანაკლია-პორტი“ და მისი მრავალმილიონიანი ქონება სულ რაღაც 2 ათას ლარად მიჰყიდა ბრიტანეთის ვირჯინის კუნძულებზე რეგისტრირებულ კომპანიას – Olimp Management-ს. Olimp Management-ის დირექტორმა კი, თავის მხრივ, რამდენიმე დღეში „ანაკლია-პორტის“ დირექტორად და დირექტორთა საბჭოს თავმჯდომარედ კვლავ ქარჩავა დანიშნა.

ქარჩავასა და სააკაშვილის ხელისუფლებას შორის ურთიერთობა მალევე დაიძაბა. 2012 წლის ზაფხულში მთავრობამ კომპანია „ანაკლია-პორტს“ ქონება სრულად ჩამოართვა იმ მიზეზით, რომ კომპანია მშენებლობისთვის დათქმულ ვადებში ვერ ეტეოდა. ქარჩავას ეკონომიკის სამინისტრომ  სასამართლოში და მისგან საინვესტიციო პირობების დარღვევისათვის 100 მილიონ აშშ დოლარის გადახდა მოითხოვა. სასამართლომ ეს მოთხოვნა დააკმაყოფილა.

ანაკლიის პორტი. წინაისტორია

ანაკლიაში ღრმაწყლოვანი პორტის აშენების იდეა ჯერ კიდევ საქართველოს წინა ხელისუფლებას გაუჩნდა. პროექტის განხორციელება კი, უკვე ამჟამინდელი მთავრობის პირობებში დაიწყო. 2016 წელს ტენდერში გაიმარჯვა “ანაკლიის განვითარების კონსორციუმმა”, რომლიც  ერთ-ერთი დამფუძნებელი კომპანია „თიბისი ჰოლდინგია“ („თიბისი ჰოლდინგს“ საქართველოს ყველაზე მსხვილი ბანკის „თიბისი ბანკის” სამეთვალყურეო საბჭოს ყოფილი თავმჯდომარე მამუკა ხაზარაძე ფლობს). ტენდერი პრემიერ კვირიკაშვილის დროს ჩატარდა.

მოგვიანებით, უერთიერთობა დაიძაბა კვირიკაშვილსა და ქვეყნის ფაქტობრივ მმართველს, ბიძინა ივანიშვილს შორის. ამ დაძაბულობის ფონზე კვირიკაშვილი პრემიერის თანამდებობიდან გადადგა. ახალმა მთავრობამ დაიწყო მის დროს მიღებული გადაწყვეტილებების გადახედვა. მათ შორის, პრობლემები შეექმნა კვირიკაშვილთან დაახლოებულ ბიზნესმენს, “ანაკლიის განვითარების კონსორციუმის” თანათავმჯდომარეს, მამუკა ხაზარაძესაც –  ხაზარაძის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმე აღძრეს თიბისის ერთ-ერთ ტრანზაქციასთან დაკავშირებით. 9 იანვარს კი ხაზარაძის კონსირციუმს ანაკლიის აშენების უფლება ჩამოართვეს.

ანაკლია საქართველოსთვის სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი პროექტია, რადგან იგი გზას გაუხსნის ცენტრალური აზიის ტვირთებს ევროპისკენ და პირიქით. პირველ ქართულ ღრმაწყლოვან პორტს, რომელიც ანაკლიაში შენდება, პრეტენზია აქვს, რომ თურქეთისა და რეგიონის სხვა ქვეყნების პორტების სერიოზული კონკურენტი გახდეს. პორტის აშენებასაც მხარს უჭერს აშშ. პროექტის წინააღმდეგი იყო რუსეთი და ამის შესახებ რუს მაღალჩინოსნებს არაერთი საჯარო განცხადება გაუკეთებიათ.

ოპოზიცია და ხელისუფლების ოპონენტები ადანაშაულებენ “ქართული ოცნების” მთავრობას და პირადად ბიძინა ივანიშვილს ამ უმნიშვნელოვანესი პროექტის ჩაგდებაში.

ხელისუფლება კი აცხადებს, რომ ანაკლიის პორტი აუცილებლად აშენდება და ამისთვის ახალი ტენდერის გამოცხადებას აპირებენ.