აზერბაიჯანში ინტერნეტის საშუალებით განხორციელებული საერთაშორისო ზარების დაბლოკვა გრძელდება

მაისის შუა რიცხვებში აზერბაიჯანში პრაქტიკულად შეუძლებელი გახდა ინტერნეტმესინჯერების WhatsApp-ისა და Skype-ის გამოყენებით, ვიდეო და ხმოვანი კავშირებით საერთაშორისო საუბრების წარმართვა.

თავდაპირველად დასახელდა არაოფიციალური ვერსია, რომ ეს იძულებითი ზომაა, რომელიც დროებით მიიღო ტრანსპორტის, კავშირგაბმულობისა და მაღალი ტექნოლოგიების სამინისტრომ ისლამური სოლიდარობის თამაშების მიმდინარეობისას ინტერნეტის დატვირთვის თავიდან ასაცილებლად. ასეთ ვერსიას გვთავაზობდა საზოგადოებრივი ორგანიზაცია “მულტიმედიას” პრეზიდენტი ოსმან გიუნუზი (Osman Gündüz).

მაგრამ 22 მაისს ისლამიადა დასრულდა, სტუმრები გაემგზავრნენ, თუმცა მესინჯერით საზღვარგარეთ დარეკვა დღემდე შეუძლებელია. სამინისტრო მომხდარს არ განმარტავს. ტრანსპორტის, კავშირგაბმულობისა და მაღალი ტექნოლოგიების სამინისტროს პეს-სამსახურის თანამშრომელმა სააგენტო ტურანს განუცხადა, რომ ამ მესინჯერების მუშაობაში არანაირი შეზღუდვა არ არის.

სამინისტროს ხელმძღვანელობას, ისევე როგორც აზერბაიჯანის პროსამთავრობო დეპუტატებს ინტერნეტით განხორციელებული საერთაშორისო ზარების რეგულირების აუცილებლობის შესახებ არაერთხელ განუცხადებიათ.

დამოუკიდებელი ექსპერტები ამ გეგმების წინააღმდეგ გამოდიოდნენ.

იურისტი ალექსერ მამედლი ირწმუნება, რომ სახელმწიფოს მოქალაქისა და მესინჯერის ორმხრივ ურთიერთობაში ჩარევის უფლება არ აქვს. ნამდვილი მიზეზი კი იმ ფინანსური შემოსავლის სამინისტროს სტრუქტურებში აკომულირების სურვილია, რომელიც აბონენტების მიერ უცხოური სოციალური ქსელებისა და მესინჯერების გამოყენების გამო დააკლდათ; ასევე – თითოეული აბონენტის შესახებ ინდივიდუალური ინფორმაციის მიღების განზრახვა, – მიაჩნია მამედლის.

ITსფეროს ექსპერტმა ილგარ მირზამ წამოაყენა იმ მობილური კავშირის ოპერატორების ფინანსური ინტერესების ვერსიაც, რომლებიც სამინისტროზე ზეწოლას ახდენენ, რათა სახელმწიფომ იმ სოციალური ქსელებისა და მესინჯერების მუშაობა შეზღუდოს, რომლებიც საერთაშორისო კავშირგაბმულობის სფეროში სატელეფონო კომპანიებს კონკურენციას უწევენ. სატელეფონო კომპანიები ზარალდებიან, რადგან უცხოელ მეგობართან Skype-ით საუბარი უფრო მოსახერხებელია, და თან უფასოა. ვიხდით მხოლოდ ინტერნეტით სარგებლობის საფასურს,- უთხრა მირზამ ვებგვერდ contact.az-ს.

სოციალური ქსელების აზერბაიჯანელი მომხარებლები მთლიანობაში მესინჯერების დაბლოკვას ნეგატიურად შეხვდნენ, თუმცა იყვნენ ისეთებიც, ვინც ამ ყველაფერს გაგებით მოეკიდა. ქვემოთ გთავაზობთ რამდენიმე ციტატას სოციალური ქსელებიდან და ფორუმებიდან:

– “მე თუ მკითხავ, ჯობს, ცოტა ხანს ვოტსაპის გარეშე იცხოვრო, ვიდრე ტერაქტის მსხვერპლად იქცე. როგორც უკვე შენიშნავდით, ჩვენი დამცავი ორგანოები ჯერეჯერობით ამას არცთუ ცუდად უმკლავდებიან. თქვენ ძალიან უსაფრთხო ქვეყანაში ცხოვრობთ. ცოტა ხანს სხვა ვითარებაში უნდა მოხვდე, რომ დააფასო, თუ როგორი მნიშვნელოვანია დაცულობის განცდა. და ამის გამო რაღაც აკრძალვები მიიღო”.

– “კომპანია, რომელშიც მე ვმუშაობ, ახლა ონლაინ ვიდეო-კონფერენციებს ვეღარ ატარებს და უცხოელ კოლეგებთან ერთად მოსახერხებელი და თანამედროვე ფორმატით საკითხებს ვეღარ განიხილავს”.

– “ნუთუ სერიოზულად გჯერათ, რომ ამით ტერორის შეჩერება შეიძლება? ვიდრე ჩვენ ბლოკის მიზეზებს განვმარტავთ და ამ ყველაფერს გამართლებას ვუძებნით, ისინი ფულს გვძალავენ”.

– “ჩემ თვალწინ მე-9 კლასელმა ბიჭმა VPN პროგრამის საშუალებით უმარტივესად ჩართო Skype. ნუთუ ხელისუფლებას ჰგონია, რომ ჰიპოთეტურმა ტერორისტებმა არ იციან, აკრძალვის წინააღმდეგ როგორ უნდა იმოქმედონ?”