საქართველოში გუშინ გაუჩინარებული ჟურნალისტი აფგან მუხტარლი ბაქოში ჩაიყვანეს

გუშინ საღამოს თბილისში გაუჩინარებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი აფგან მუხტარლი თავის ადვოკატს დაუკავშირდა. ადვოკატის, ნეიმატ ქერიმლის თქმით,  საღამოს 18.30 სთ-ზე მას მუხტარლიმ დაურეკა და აცნობა, რომ ბაქოს სახელმწიფო სასაზღვრო სამსახურის ცენტრალურ სამართველოში იმყოფებოდა.

ქერიმლიმ მუხტარლის მოტაცება და მისი აზერბაიჯანისთვის საიდუმლოდ გადაცემა საერთაშორისო ნორმების დარღვევად შეაფასა. მისი თქმით, საქართველოს ხელისუფლებას ის არ უნდა გადაეცა, რადგან საერთაშორისო ნორმების მიხედვით, თუკი ადამიანს თავის სამშობლოში პატიმრობა ემუქრება, ის გადაცემას არ ექვემდებარება.  

ხვალ, 31 მაისს მუხტარლის საქმეზე სასამართლო უნდა ჩატარდეს. მას აზერბაიჯანის სისხლის სამართლის კოდექსის ორი მუხლის დარღვევა ედება ბრალად – სახელმწიფო საზღვრის უკანონო გადაკვეთა და კონტრაბანდის შეტანა. ადვოკატის თქმით, მუხტარლის 10 ათასი ევრო ჩაუდეს და „აღმოუჩინეს“.  

ცნობილმა აზერბაიჯანელმა ჟურნალისტმა-გამომძიებელმა, ყოფილმა პოლიტპატიმარმა ხადიჯა ისმაილმა სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებულ თავის სტატუსში მუხტარლის დაპატიმრებასა და გადაცემაზე კომენტარი გააკეთა:  

“აფგან მუხტარლიმ თავის ადვოკატს უთხრა, რომ ის გუშინ თბილისის იმ რაიონიდან გაიტაცეს, სადაც ის ცხოვრობს. ის მანქანაში ძალით ჩასვეს, ხელები შეუკრეს და ცემა დაუწყეს. სახესა და სხეულზე მას  (ძალადობის) კვალი აღენიშნება. არსებობს ეჭვი, რომ მას ნეკნიც ჩატეხილი აქვს.

მანქანამ ის თბილისის გარეუბანში მიიყვანა, სადაც თავზე პაკეტი ჩამოცვეს. მან თქვა, რომ გულის პრობლემები აქვს, და სუნთქვა უჭირს. ამის შემდეგ მას თავზე საკუთარი პერანგი მოახვიეს, და სკოტჩით გადაუკრეს. რომელიღაც უკაცრიელ ადგილას გამტაცებლებმა მანქანა შეიცვალეს. მოგვიანებით მანქანა კიდევ ერთხელ შეცვალეს. ბოლო მანქანაში მჯდომები აზერბაიჯანულად საუბრობდნენ. საკონტროლო გამშვებ  ჟურნალისტს მანქანიდან გადასვლის ნება დართეს. იქ მას ფული ჩაუდეს – ჯიბეში 10 ათასი ევრო აღმოაჩნდა. მას მიესადაგა შემდეგი მუხლები – 318.1 (აზერბაიჯანის რესპუბლიკის დაცული სახელმწიფო საზღვრის დაუდგენელი დოკუმენტებით გადაკვეთა) და 206.1(კონტრაბანდა). აფგანის თქმით, ის ადამიანები, ვინც ის დააკავა, მას არ გასცნობიან, თუმცა ისინი ქართველ სამართალდამცავებს ჰგავდნენ. ადვოკატმა ელჩინ სადიგოვმა მოითხოვა, რომ აფგანს სხეულზე სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზა ჩატარებოდა, და  მისთვის საკონტროლო-გამშვები პუნქტის სათვალთვალო კამერის ჩანაწერი გადაეცათ“.

ინციდენტმა ქართველ საზოგადოებაში სერიოზული დისკუსია გამოიწვია.

საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლებს ჯერჯერობით არანაირი კომენტარი არ გაუკეთებიათ იმ გარემოებასთან დაკავშირებით, რომ აფგან მუხტარლი აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე იმყოფება. ვიდრე აზერბაიჯანელი ჟურნალსტის ადგილ-სამყოფელი გაირკვეოდა, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს განცხდებით, მისი ძებნა საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე მიმდინარეობდა.

მომხდართან დაკავშირებით საგანგებო განცხდება გააკეთა საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭომ, და ხელისუფლებას დაუყოვნებელი საგამოძიებო ოპერაციების ჩატარებისკენ მოუწოდა.

საბჭო სამართალდამცავ სტრუქტურებს მოუწოდებს, საზოგადოებას აუხსნან, თუ როგორ მოხვდა საქართველოში „გაუჩინარებული“ ჟურნალისტი აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე, და როგორ შეძლო მან თბილისში დარჩენილი საიდენტიფიკაციო საბუთების გარეშე საზღვრის გადაკვეთა.

“ადამიანის უფლებების კუთხით რეგიონში არსებული მძიმე მდგომარეობის გამო ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტები და აქტივისტები საკუთარი ქვეყნებიდან იდევნებიან, საქართველო კი მათთვის თავშესაფარია, სადაც პროფესიული საქმიანობის შესაძლებლობა ეძლევათ. ამიტომაც მნიშვნელოვანია ამ ქვეყანაში მაინც იყოს დაცული მათი უფლებები. შესაბამისად, აუცილებელია მთავრობის წევრებიც დაინტერესდნენ მომხდარით. ამასთან, ქარტიის საბჭო მოუწოდებს ჟურნალისტებს გამოიჩინონ სოლიდარობა, აქტიურად გააშუქონ მომხდარი შემთხვევა და ხელისუფლებას მოსთხოვონ პასუხები არსებულ კითხვებზე, -” ნათქვამია ქარტიის მიერ გავრცელებულ განცხადებში.

“ჰიუმან რაიტს უოჩის” წარმომადგენელი სამხრეთ კავკასიაში გიორგი გოგია, გამოცემა “ლიბერალთან” საუბარში ამბობს, რომ ძალიან უცნაურია, როდესაც თბილისის ცენტრიდან უჩინარდება აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი და შემდეგ ვიგებთ, რომ ის ბაქოშია.

“თუ დადასტურდა, რომ ჟურნალისტი თბილისიდან გაიტაცეს, რის შედეგადაც ის შესაძლოა აღმოჩნდეს წამების და არაადამიანური მოპყრობის მსხვერპლი, ასევე პოლიტიკურად მოტივირებული სასამართლოს წინაშე, ძალიან ცუდი იქნება ჩვენი ქვეყნისთვის,” – ამბობს უფლებადამცველი.

აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის გაუჩინარებამ და აზერბაიჯანში მისმა გადაყვანამ სოციალური ქსელების ქართველ მომხმარებელთა აღშფოთება გამოიწვია.

“აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის ისტორია ყველაზე გამაოგნებელი ამბავია მათ შორის, რაც საქართველოში მოხდა ბოლო ხუთ წელიწადში”, – აღნიშნავს ფეისბუქის გვერდზე პარტია “ევროპული საქართველოს” წევრი შოთა უტიაშვილი.

ჟურნალისტი გელა მთივლიშვილი ფეისბუქში წერს, რომ “აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის თბილისში მოტაცება და შემდეგ ბაქოში აღმოჩენა ისეთი ამბავია, რომელიც ევროკავშირთან ასოცირების შეთანხმებით, სავიზო რეჟიმის გამარტივებით და ვერაფრით ვერ “პრავდება”!

დღითიდღე ვრწმუნდები, რომ ხელისუფლება არ გვყავს! – წერს ჟურნალისტი ელისო ჯანაშია.

ჟურნალისტი მანანა ვარდიაშვილი: “აზერბაიჯანელი ჟურნალისტები საქართველოში იმ იმედით მოვიდნენ, რომ შევიფარებდით და რეპრესიებს გადაურჩებოდნენ. მე მრცხვენია ამ ხელისუფლების გამო”.

“მოვიდა მიტინგების დრო!! გავიდეთ ქუჩაში! ეს მწარე სირცხვილი როგორ უნდა გადავიტანოთ არ ვიცი!” – წერს მისი კოლეგა ნინო ზურიაშვილი.

ხვალ, დილის 11 საათზე ქართველი ჟურნალისტები, ჟურნალისტური ეთიკის ქართიის საბჭოს მოწოდებით, მთავრობის კანცელარიასთან შეკრებას აპირებენ, რათა მთავრობისგან მომხდარზე პასუხი მოითხოვონ.