Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարները կհանդիպեն Բեռլինում․ ի՞նչ սպասել
Միրզոյան-Բայրամով հանդիպում Բեռլինում
Փետրվարի 28-29-ը Բեռլինում տեղի կունենա Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների պատվիրակությունների հանդիպումը։ Այս մասին հայտնել է ՀՀ ԱԳՆ մամուլի խոսնակն ու հավելել, որ հանդիպումը կազմակերպվել է Մյունխենում կայացած եռակողմ հանդիպման ժամանակ ձեռքբերված պայմանավորվածության համաձայն։
Հայ փորձագետներն այս հանդիպումից ակնկալիքներ չունեն, այն համարում են ադրբեջանական օրակարգի իրականացում։ Պնդում են, որ, ըստ էության, գործ ենք ունենալու ուղիղ բանակցությունների հետ։ Հարց են բարձրացնում՝ ի՞նչ է «ջարդվելու Շոլցի գխին», ում ուսերին է թողնվել բանակցային գործընթացի այս բարդ փուլը:
«Որոշվել է վերսկսել գործընթացը»
Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի հանդիպումը կազմակերպվել էր փետրվարի 17-ին Մյունխենում՝ անվտանգության համաժողովի շրջանակում։ Մասնակցում էր նաև Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցը։ Հանդիպման արդյունքների վերաբերյալ համատեղ հայտարարությամբ կողմերը հանդես չեկան։
ՀՀ վարչապետի աշխատակազմից հայտնել էին, որ եռակողմ հանդիպման ընթացքում քննարկվել են Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը և տարածաշրջանում խաղաղության ու կայունության ապահովմանն ուղղված քայլերը: Բացի այդ, պայմանավորվածություն էր ձեռք բերվել շարունակել աշխատանքները խաղաղության պայմանագրի շուրջ:
Առաջիկայում ԱԳ նախարարների մակարդակով հանդիպում կազմակերպելու մասին ավելի ուշ հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը։ Սակայն չէր ասել, արդյո՞ք այդ հանդիպումն էլ է Գերմանիայում տեղի ունենալու։
«Որոշվել է վերսկսել գործընթացը, մոտ ապագայում նախատեսվում են դեմ առ դեմ բանակցություններ հայկական պատվիրակության հետ՝ խաղաղության պայմանագիրը քննարկելու նպատակով»,- նախօրեին ասել էր Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովը։
Մեկնաբանություններ
Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանը հիշեցնում է՝ Ադրբեջանի նախագահը մինչև բանակցությունները հասցրեց հայտարարել, թե՝ «Հայաստանը պետք է հասկանա, որ միակ ճանապարհը Ադրբեջանի բոլոր պայմաններն ընդունելն» է:
Ասում է՝ արտգործնախարար Բայրամովն էլ պնդել է, թե Մյունխենի պայմանավորվածությունների մասին հայտարարությունները խնդիրներ են առաջացնում:
«Ադրբեջանից հնչող այդ հայտարարությունների ֆոնին ի՞նչ են քննարկելու Բեռլինում, և այդ քննարկումները որքանո՞վ կարող են լինել հավասարակշռված, առանց որի չի կարող լինել իրական խաղաղության որևէ առարկայական գործընթաց»։
Իր հոդվածում Բադալյանը շեշտել է՝ խաղաղության համար կարևորագույն նախապայմանը հակամարտ կողմերի միջև հավասարակշռությունն է, իսկ եթե այն չկա՝ «բովանդակային հավասարակշռությունը, որը կապահովվի միջնորդ երկրների ներգրավվածությամբ»։ Ըստ նրա՝ ներկա պահին ոչ մեկն է առկա, ոչ էլ մյուսը։ Բադալյանի գնահատմամբ՝ ակտիվ միջնորդական ջանքից հրաժարվել է նաև ԱՄՆ-ն։ Ասում է՝ դրա համար կան ինչպես օբյեկտիվ, այնպես էլ սուբյեկտիվ պատճառներ։
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցի խոսքով՝ կարծես թե Բաքուն հասել է ուղիղ բանակցություններ անցկացնելու իր նպատակին։
Ասում է՝ Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովի հայտարարությունները հուշում են, որ «միջնորդներ չեն լինելու»։
«Եթե անգամ այդ հանդիպումը տեղի է ունենում Բեռլինում, առավելագույնը՝ Բեռլինը ֆասիլիտատորի կարգավիճակ է ունենալու, այսինքն՝ միջնորդության մասին խոսք լինել չի կարող»,- շեշտել է նա։
«Մեդիալաբի» հետ զրույցում Սուրենյանցը նկատել է՝ եթե խոսում ենք առանց միջնորդների հանդիպման մասին, հարցը, թե որ երկիրն է բանակցային սեղան տրամադրողը, դառնում է երրորդական։
Քաղաքագետի խոսքով՝ անհավանական է, որ Երևանը հրաժարվեր այս հանդիպումից․ Բաքուն սպառնում է ռազմական էսկալացիայով։
Հիշեցնում է՝ վերջին օրերին Ադրբեջանի կողմից տարածվող կեղծ լուրերն այն մասին, թե, իբր, հայկական կողմը խախտել է հրադադարը․
«Բացի այդ՝ տեղեկություն ստացանք, որ երեկ ադրբեջանական Իլ 76-ը դարձյալ վայրէջք է կատարել Իսրայելում, ըստ ամենայնի՝ նոր սպառազինություն են ստանում։ Այսինքն՝ Բաքուն շատ հստակ ասում է՝ կա՛մ այս ձևաչափով ու օրակարգով պետք է բանակցենք, կա՛մ կդիմենք նոր էսկալացիայի»։
Կարծում է՝ առանց միջնորդների բանակցությունները Բաքվի դիրքերն ավելի են ուժեղացնում։ Բայց նաև հավելում է՝ նույնիսկ միջնորդների պարագայում «Երևանի մանևրելու հնարավորությունը շատ փոքր է»։
«Ի վերջո տեսանք, որ նույն արևմտյան հարթակը լեգիտիմացրեց Լեռնային Ղարաբաղի կլանումը Բաքվի կողմից»,- հայտարարել է Սուրենյանցը։
Ադրբեջանն, ըստ նրա, ձգտում է ՀՀ-ից զիջումներ կորզել բոլոր վիճահարույց հարցերի մասով․
«Վարչապետ Փաշինյանը ինչ-որ հրաշքների է սպասում։ […] Իսկ Ալիևի խնդիրը ոչ այնքան խաղաղության պայմանագիրն է, որքան կոնկրետ փուլում խնդիր առաջ քաշելը, դա լեգիտիմացնելն ու իր դիրքերն ուժեղացնելը, Հայաստանի համար պատային իրավիճակ ստեղծելը»։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Միրզոյան-Բայրամով հանդիպում Բեռլինում
