Հայաստանում ընտանեկան բռնության դեմ բողոքի ակցիա է անցկացվել սպանված կնոջ տան մոտ
Գյումրիում բողոքի ակցիա է անցկացվել ընտանեկան բռնության դեմ։ Մասնակիցները «Հերիք է մեզ սպանեք», «Կինը սպանվել է ձեր լռության պատճառով», «Ոչ բռնությանն ու անտարբերությանը» պաստառներով սկզբից երթ են անցկացրել դեպի շրջանային դատախազության շենք, այնուհետև ուղևորվել դեպի դաժանաբար սպանված 43–ամյա կնոջ տուն։ Նրան ծեծելով սպանել է ընկերը։ Սպանվածի դուստրը ևս բռնության զոհ է դարձել և այժմ ծանր վիճակում հիվանդանոցում է գտնվում։
Ակցիային մասնակցել են կանայք, որոնք իրենք էլ ընտանեկան բռնության զոհ են եղել, իրավապաշտպան կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, տեղի բնակիչներ։ Պատմությունը ցնցել է ողջ երկիրը, սոցցանցերում մարդիկ պահանջում են դաժանաբար պատժել հանցագործին։
• Ընտանեկան բռնությունը Հայաստանում․ ընտանեկան խնդիրներ՝ մահացու ելքով
• Ռուսաստան․ անպատիժ ընտանեկան բռնության մեկ տարի
Ի՞նչ է կատարվել Գյումրիում
Սպանվածի մարմինը հայտնաբերվել է սեփական տանը մարտի հինգին։ Դեպքի վայր ժամանած ոստիկանները հայտնաբերել են նաև նրա 13-ամյա դստերը՝ բազում վնասվածքներով։
Աղջկան տեղի հիվանդանոց են տեղափոխել, այնուհետև՝ Երևան։ Նա ծայրահեղ ծանր վիճակում է՝ գլխուղեղի, կրծքավանդակի և որովայնի վնասվածքների հետևանքով։
Այդ հանցանքի կատարման կասկածանքով ձերբակալվել է 28-ամյա տղամարդ՝ սպանվածի զուգընկերցը։ Շարժառիթները դեռևս չեն հաղորդվում։
«Շատերս ենք ցավում այս աղջնակի և նրա սպանված մայրիկի համար, բայց եկեք ի վերջո խոստովանենք, որ այս աղջնակն ու նրա մայրը զոհ են նաև այն մտայնության, թե բռնությունն ընդհանրապես և կանանց նկատմամբ բռնությունը, մասնավորապես, կարող է ունենալ որևէ արդարացում», – հայտարարել է Հայաստանի վարչապետը, որն այցելել է սպանվածի դստերը հիվանդանոցում։
Կանանց նկատմամբ բռնության հետ կապված իրավիճակը Հայաստանում
Վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ Հայաստանում կանայք ավելի հաճախ են սկսել բռնության ենթարկվել։ 2019թ–ին սպանվել է տասնյակից ավելի կին։
2019 թ–ի առաջին 8 ամսում ընտանեկան բռնության մասին 1270 ահազանգ է ստացվել։ Իսկ «թեժ գծի» զանգերը կրկնապատկվել են և հասել 4,5 հազարի։ Համեմատության համար՝ ողջ 2018 թ–ի ընթացքում ոստիկանությունում նման 1600 բողոք է ստացվել։
Փորձագետները կարծում են, որ Հայաստանում յուրաքանչյուր հինգերորդ կին մշտական բռնության է ենթարկվում։
Ինչո՞ւ Հայաստանում ընդունված չէ խոսել ընտանեկան բռնության մասին
Շատերը կարծում են, որ զուտ ընտանեկան գործը, վեճերն ու բախումները չպետք է տան պատերից դուրս գան, առավելևս, ոստիկանությունում լուծվեն։
Այդ տեսանկյունից հատկապես խոցելի են կանայք և երեխաները։ Խոցելի են ոչ միայն ֆիզիկապես, այլև ֆինանսապես։ Շատ հաճախ կանայք և երեխաները չեն հաղորդում բռնության մասին, որին ենթարկվում են, քանի որ ֆինանսապես կախված են և գնալու տեղ չունեն։
Անգամ եթե բռնության մասին գործը դատարան է հասնում, բռնարար տղամարդկանց նկատմամբ հաճախ տուգանքներ են կիրառվում, որից հետո նրանք ընտանիք են վերադառնում՝ իրենց զոհերի մոտ։ Հայաստանում սեփականության իրավունքը, որպես կանոն, տղամարդկանց է տրվում, և նրանք սովորաբար բնակտարածքի միակ սեփականատերերն են։
Մինչև 2000 թվականը Հայաստանում ընտանեկան բռնության զոհերի պաշտպանության համար ոչ մի ապաստարան չկար։ Կանանց աջակցության կենտրոնը Հայաստանի առաջին հասարակական կազմակերպությունն էր, որն օգնության ձեռք մեկնեց ընտանեկան բռնության ենթարկված մարդկանց։
Կենտրոնի ծրագրերի ղեկավար Հասմիկ Գևորգյանն ասում է, որ 2010 թ–ին, երբ դեռ նոր էին սկսել աշխատել, մեկ տարում իրենք ստացել են շուրջ հիսուն բողոք, իսկ այժմ այդ թիվը հասել է երկու հազարի։ Կենտրոնին կից ապաստարանում միաժամանակ կարող է ապրել առավելագույնը 16 մարդ։
Այժմ Հայաստանում ընտանեկան բռնության զոհերի համար գործում է ընդամենը երկու ապաստարան՝ երկուսն էլ շնորհիվ հասարակական կազմակերպությունների։ Տուժածները կարող են այստեղ գտնվել մինչև երկու ամիս։
This project is funded through the Democracy Commission Small Grants Program, U.S. Embassy Tbilisi. The contents of this publication are those of the Author(s) and do not necessarily represent the views of the Department of State.
