Ղարաբաղյան հակամարտություն

Ղարաբաղյան հակամարտություն

Արցախյան պատերազմը զինված հակամարտություն է հայերի և ադրբեջանցիների միջև, որը 1991-1994 թթ-ին տեղի է ունեցել նախկինում Ադրբեջանի կազմում գտնվող Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի և դրա հարակից տարածքում։ Պատերազմն ավարտվել է հրադադարի ստորագրմամբ, սակայն փոխհրաձգությունը պարբերաբար շարունակվում է։

Հայերով բնակեցված Արցախի Հանրապետությունը գոյություն ունի որպես դե ֆակտո անկախ հանրապետություն, սակայն չի ճանաչվել աշխարհի ոչ մի պետության, այդ թվում՝ Հայաստանի կողմից։ Ադրբեջանն Արցախն ու դրա հարակից տարաքները, որոնք գրավվել են պատերազմի ընթացքում, օկուպացված է համարում և պահանջում է վերադարձնել։ Հակամարտության կարգավորման շուրջ միջազգային միջնորդությամբ բանակցություններն արդյունք չեն տվել։

1990-ականների սկզբի իրադարձություններից ի վեր առաջին լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների բռնկում է տեղի ունեցել 2016 թ-ի ապրիլի 2-6-ը, որը պատմության մեջ է մտել որպես «ապրիլյան պատերազմ» կամ «քառօրյա պատերազմ»։ Իրադարձությունները տեղի են ունեցել արցախյան հակամարտության գոտու շփման գծում։ 2020 թ-ի հուլիսին բախումներ են տեղի ունեցել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև։ 2020 թ-ի սեպտեմբերի 27-ից նոյեմբերի 10-ը տևած լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունները պատմության մեջ մտել են որպես «արցախյան երկրորդ պատերազմ»։ Հրադադարի մասին պայմանավորվածությունը որպես հիմնական կետեր ներառում է Արցախի հարակից մի քանի շրջանների վերադարձ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ, ռուս խաղաղապահների տեղակայում տարածաշրջանում, գերիների փոխանակում և փախստականների վերադարձ։

Բաքվի պլանները մոտ ապագայում. Մեկնաբանություն Երևանից
photo icon

«Բաքվի և Մոսկվայի պլանը Արևմուտքին տարածաշրջանից դուրս մղելն է». կարծիք

Կկայանա՞ Փաշինյան-Ալիև հանդիպում Մյունխենում, որո՞նք են Ադրբեջանի նպատակները կարճաժամկետ և երկարաժամկետ հեռանկարում։ Ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանի մեկնաբանությունը:

Արևմուտքի դիրքորոշումը ՀՀ-Ադրբեջան կարգավորման շուրջ։ Քիշնև, 1.06.2023

«Արևմտյան ճակատից» նորություն չկա. ինչո՞ւ ԵՄ-ն և ԱՄՆ-ն չեն կարողանում հաշտեցնել Երևանին ու Բաքվին

Հայաստանի իշխանությունները ԼՂ-ն ճանաչեցին Ադրբեջանի մաս, սակայն դա չհանգեցրեց հակամարտության կարգավորման։ Հայաստանում ենթադրում են, որ Բաքուն շուտով ռազմական գործողություններ կսկսի իր հաջողությունն ամրապնդելու համար։

ՀՀ և Ադրբեջանի միջև պատերազմի հավանականություն

«Փաշինյանը խաղաղություն է ուզում, Ալիևը՝ պատերազմ». կարծիք Երևանից

Ի՞նչ սպասել, ինչպիսի՞ն է ռազմական գործողությունների հավանականությունը՝ Բաքվի կոշտ հայտարարությունների և բանակցություններից հրաժարվելու պայմաններում։ Քաղաքագետ Ստեփան Գրիգորյանի մեկնաբանությունը։

Հակամարտությունը կարգավորվե՞լ է

Հայաստան-Ադրբեջան պայմանագրի ստորագրումը միայն տեսականորեն է հնարավոր

Հայաստանի և Ադրբեջանի առճակատման հիմքում Արցախն էր։ Բայց հնարավո՞ր է արդյոք խաղաղություն տարածքների վերադարձից հետո, կարելի՞ է հակամարտությունը կարգավորված համարել։

Ֆրանսիայի Սենատը՝ Բաքվին պատժելու մասին

«Արևմուտքը մեծացնում է ճնշումը Բաքվի վրա»․ կարծիք Ֆրանսիայի Սենատի բանաձևի մասին

Սենատն ընդունել է ԼՂ-ում Ադրբեջանի ռազմական հարձակումը դատապարտող բանաձև։ Դրա մեջ շեշտվում է նաև Հայաստանի տարածքային ամբողջականության անխախտելիությունը։ Բանաձևի մանրամասներն ու քաղաքագետի մեկնաբանությունը։

Ալիևի հարցազրույցը տեղական հեռուստաալիքներին
photo icon

«Մարդիկ և բեռները Ադրբեջանից Ադրբեջան պետք է անցնեն առանց ստուգման»․ Ալիև

Տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախագահը պատասխանել է տարածաշրջանային հաղորդակցությունների բացման և Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ հարցերի։

Թոմ դը Վաալի վերլուծությունը Հայաստան-Ադրբեջան թեմայով

«Ոչ թե ներխուժում, այլ մեծ ճնշում Հայաստանի վրա»․ Թոմ դը Վաալի կարծիքը

Քարնեգի հիմնադրամի ավագ փորձագետի խոսքով՝ 2024 թ․-ին Հայաստանն առերեսվելու է ոչ միայն Ադրբեջանից եկող սպառնալիքի, այլև Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների կորստի կամ խզման սպառնալիքի հետ:

Սամվել Բաբայանի առաջարկը Բաքվին

«Պետք է Բաքվի հետ բանակցել ԼՂ-ի ինքնավարության շուրջ»․ Սամվել Բաբայան

Արցախի Անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղարի խոսքով՝ այս պահին էլ կա «թեթև, ոչ խորացված» գործընթաց ադրբեջանական կողմի հետ, նկատի ունի ոչ պաշտոնական քննարկումներ

Կարծիք «Արևմտյան Ադրբեջան» խոսույթի մասին

«Հայաստանի տարածքը չեն ճանաչում»․ կարծիք «Արևմտյան Ադրբեջան» խոսույթի մասին

Միլլի Մեջլիսը «արևմտյան ադրբեջանցիների՝ իրենց պատմական հայրենիք վերադառնալու» մասին հայտարարությամբ է հանդես եկել։ Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցի մեկնաբանությունը

ԼՂ հայերի ուղերձը միջազգային հանրությանը

ԼՂ-ի հայերի ուղերձն աշխարհին. ի՞նչ արձագանքի սպասել

Արցախահայության տեղահանությունից հետո առաջին քաղաքական հայտարարությունն ակտիվ քննարկման առարկա դարձավ ինչպես հայ հասարակության, այնպես էլ փորձագետների շրջանում։ Բոլոր մանրամասները։

Խաղաղության պայմանագրի ստորագրում

Ի՞նչ եղավ Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության պայմանագիրը․ կարծիք Երևանից

Հայաստանի վերլուծաբանները​​ կարծում են, որ վարչապետ Փաշինյանն իսկապես պատրաստ է ստորագրել այն, գործընթացը ձգձգում է Ադրբեջանը Ռուսաստանի հետ ունեցած պայմանավորվածությունների պատճառով։

ԱՌԱՎԵԼ ԿԱՐԴԱՑՎԱԾ

Աջակցեք JAMnews-ին

JAMnews-ում մենք ընտրել ենք անկախ խմբագրական քաղաքականություն։ Կաջակցե՞ք մեզ։ Ստուգված փաստեր, անկողմնակալ և խելամիտ մեկնաբանություններ․ հենց այսպիսի լրատվություն է փորձում տրամադրել JAMnews-ը։ Մենք խմբագիրների և լրագրողների բազմազգ թիմ ենք, որ ապրում և աշխատում ենք տարածաշրջանի բոլոր մասերում: Ոչ ոք մեզ օրակարգ չի թելադրում, ոչ մեկը չի համարձակվում խմբագրել մեր խմբագիրներին։ Հետևաբար, այն, ինչ մենք ձեզ ամեն օր ասում ենք, հնարավորինս մոտ է իրականությանը: Ձեր ցանկացած աջակցություն, անգամ մեկ բաժակ սուրճի արժեքը՝ 1 դոլարը, մեզ համար կարևոր է և կարող է օգնել շարունակելու մեր աշխատանքը: Շնորհակալություն։

Աջակցեք JAMnews-ին