«Հայաստանը սեփական տարածքից դուրս նպատակներ չունի»․ Փաշինյան
Փաշինյանը՝ Բաքվի նպատակների մասին
«Ադրբեջանի մտադրությունները շարունակում են մնալ նույնը՝ ռազմական հարկադրանքի քաղաքականություն վարել Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ»,- հայտարարել է Հայաստանի վարչապետն ու հավելել, որ դա են ցույց տալիս վերջին իրադարձությունները։
Փաշինյանի գնահատմամբ՝ Բաքուն շարունակում է վարել «այն, ինչ ուզում եմ, տվեք ինձ բանակցային եղանակով, հակառակ դեպքում՝ ես դա կվերցնեմ պատերազմով» քաղաքականությունը։
Կառավարության նիստի մեկնարկին ունեցած ելույթում ՀՀ վարչապետն անդրադարձել է Ներքին Հանդում տեղի ունեցած ռազմական գործողությանը, հայ-ադրբեջանական բանակցային գործընթացին, մասնավորապես՝ սահմանազատման ուղղությամբ, արձագանքել երկրի իրավական դաշտի և մի շարք այլ հարցերի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմից հնչող հայտարարություններին։
«Ապակառուցողական քաղաքականության հերթական դրսևորումն էր»
Երկրի ղեկավարն այսպես է բնորոշել փետրվարի 13-ին Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի կողմից ձեռնարկված ագրեսիան, որի հետևանքով հայկական կողմն ունեցավ 4 զոհ և 1 վիրավոր։ Շեշտել է՝ չնայած Երևանը հայտնել է, որ հետաքննում է ՀՀ ԶՈՒ կրակից ադրբեջանցի սահմանապահի հնարավոր վիրավորման դեպքը, հաջորդ օրը Ադրբեջանը «զանգվածային կրակ է բացել» Ներքին Հանդի դիրքերի ուղղությամբ․
«Մեր տպավորությունն այն է, որ Ադրբեջանը որևէ հետաքրքրություն չի ցուցաբերում սահմանային կայունության և անվտանգության ապահովման հարցում, և դրա հիմնավորումները բազմաթիվ են»։
Վարչապետ Փաշինյանն օրինակ է բերել դեռևս 2022 թ․-ին ձեռքբերված պայմանավորվածությունն այն մասին, որ «սահմանազատման հանձնաժողովների մանդատի մեջ պետք է ներառվեն նաև սահմանային անվտանգության հարցերը»։
Նկատել է՝ ի տարբերություն Հայաստանի՝ Ադրբեջանն իր հանձնաժողովն անվանել է սահմանազատման պետական հանձնաժողով՝ բաց թողնելով անվտանգության կոմպոնենտը։
«Ադրբեջանն ամեն կերպ խուսափում է սահմանագծման տարբերակներից»
«Մեր վերլուծությունը ցույց է տալիս, թե սրա համար կարող է լինել մեկ պատճառ։ Եվ այդ պատճառը կարող է լինել ռազմական գործողություններ սկսելը սահմանի որոշ հատվածներում՝ հետագայում ռազմական էսկալացիան Հայաստանի դեմ լայնածավալ պատերազմի վերածելու հեռանկարով»,- ընդգծել է Փաշինյանը։
Նրա կարծիքով՝ այս մտադրությունն է նկատվում պաշտոնական Բաքվից հնչող բոլոր հայտարարություններում ու գործողություններում։
Շեշտել է՝ ՀՀ կառավարության քաղաքականությունն է «ակտիվ բանակցություններում ներգրավվելու միջոցով հնարավորը անել նման զարգացումները կանխելու համար՝ միևնույն ժամանակ ամուր կանգնելով ՀՀ բոլոր լեգիտիմ շահերի պաշտպանության դիրքերում»։
Ասում է՝ հայկական կողմը պատրաստ է գնալ լուծումների՝ միջազգային հարթակներում գրավոր կերպով և հրապարակային արձանագրված պայմանավորվածությունների հիման վրա։ Խոսքը, մասնավորապես՝ 1991 թ․-ի Ալմա Աթայի հռչակագրի հիման վրա միմյանց տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելու, այդ փաստաթուղթը որպես սահմանազատման գործընթացի քաղաքական հիմք ընդունելու մասին է․
«Սա նշանակում է, որ մեզ մնացել է տեխնիկական աշխատանք՝ քարտեզների և գետնի վրա վերարտադրել հայկական և ադրբեջանական ԽՍՀ-ների միջև 1991 դրությամբ դե-յուրե առկա սահմանը դրանց իրավական հիմքերը վերհանելու միջոցով և լուծել հարցը»։
Ադրբեջանն, ըստ նրա, պարբերաբար խուսափում է գնալ լուծումների և սա այն դեպքում, երբ հայկական կողմը պատրաստ է նույնիսկ սահմանի «կտոր-կտոր» սահմանագծմանն ու ամենավերջին փուլում միայն էքսկլավ/անկալվների հարցի հասցեագրմանը։ Բաքուն «խուսափում է նաև այդ տարբերակից»։
«Բաքուն չի ուզում իր ուժերը հետ քաշել Հայաստանի 31 գյուղերից»
Կառավարության ղեկավարի փոխանցմամբ՝ ադրբեջանական կողմը պարբերաբար խոսում է, այսպես կոչված, «4 գյուղերի տարածքների մասին», սակայն հրաժարվում է ընդունել, որ ադրբեջանական օկուպացիայի տակ են գտնվում Հայաստանի 31 ոչ անկլավային գյուղերի կենսական նշանակության տարածքներ։
Այս հարցում, ըստ նրա, Երևանն ունի «խիստ կառուցողական» դիրքորոշում՝ քարտեզի և գետնի վրա Հայաստան-Ադրբեջան սահմանի վերարտադրումից հետո պետք է տեղի ունենա երկու երկրների զորքերի հետքաշում սահմանի գծի նկատմամբ։
«Պաշտոնական Բաքուն փորձում է այս իրադարձությունը ձևակերպել այնպես, որ ադրբեջանական զորքերը Հայաստանի 31 գյուղերի տարածքներից որևէ կերպ հետ չգնան։ Սա կառուցողական դիրքորոշում չէ»,- ասել է Փաշինյանը։
«Միջամտություն Հայաստանի ներքին գործերին»
Հայաստանի վարչապետն այսպես է բնորոշել ՀՀ իրավական դաշտի մասին ամենաբարձր մակարդակով Ադրբեջանից հնչող մեկնաբանություններն ու գնահատել դրանք՝ «ՀՀ ինքնիշխանության խախտում»։
Նախօրեին՝ իր երդմնակալության արարողության ժամանակ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել էր․ «Եթե Հայաստանն իր օրենսդրությունը նոր տեսքի չբերի ու չհրաժարվի Ադրբեջանի նկատմամբ տարածքային պահանջներից, խաղաղության պայմանագիր չի լինի»։
Ալիևը փաստացի պահանջում է ՀՀ Սահմանադրության փոփոխոություն։ Բանն այն է, որ Հայաստանի Սահմանադրության առաջին նախադասությունում հղում կա 1990 թվականին ընդունված Անկախության հռչակագրին, որի առաջին պարբերությունում էլ հիշատակվում է 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի «Հայկական ԽՍՀ-ի և Լեռնային Ղարաբաղի վերամիավորման մասին» Գերագույն խորհրդի և ԼՂ-ի Ազգային խորհրդի համատեղ որոշումը։
Արձագանքելով Ալիևին՝ Փաշինյանն ասել է, որ իրականության հետ կապ չունեն պնդումները, թե ՀՀ օրենսդրությունում կան խաղաղության պայմանագրի ստորագրմանը խանգարող դրույթներ․
«ՀՀ-ի օրենսդրության մեջ խաղաղության պայմանագրի իրագործմանը խոչընդոտող որևէ դրույթ չկա, և սա ոչ միայն քաղաքական, այլև փորձագիտական գնահատական է»։
Գործադիրի ղեկավարը, հերթական անգամ, շեշտել է, որ բանակցությունների ընթացքում Հայաստանին և Ադրբեջանին հաջողվել է համաձայնեցնել պայմանագրի կետերից մեկը, ըստ որի՝ «կողմերը չեն կարող հղում անել իրենց օրենսդրության վրա՝ խաղաղության պայմանագրի որևէ դրույթի կատարումից հրաժարվելու համար»։
«Հայաստանի նպատակները լեգիտիմ են»
Նիկոլ Փաշինյանն արձանագրել է՝ Ադրբեջանը շարունակում է սպառնալից հռետորաբանությամբ հանդես գալ նաև ՀՀ բանակի բարեփոխումների, սպառազինության և տեխնիկայի ձեռքբերումների հետ կապված։ Փաշինյանի դիտարկմամբ՝ ուժեղ և մարտունակ բանակ ունենալը յուրաքանչյուր երկրի լեգիտիմ իրավունքն է, որը «որևէ մեկը չի կարող ժխտել»։
«ՀՀ-ն ճանաչում է հարևան բոլոր երկրների տարածքային ամբողջականությունը և սեփական տարածքից դուրս նպատակներ չունի։ Սա մեր երկարաժամկետ ռազմավարությունն է»,- հայտարարել է նա։
Վարչապետի խոսքով՝ երկրի անվտանգությունն ապահովելու համար կարևորագույն կոմպոնենտ է լեգիտիմությունը։ Վստահեցրել է՝ պաշտպանության ոլորտում Հայաստանն ունի բացառապես լեգիտիմ նպատակներ, այն է՝ միջազգայնորեն ճանաչված իր տարածքների պաշտպանություն։
«Նման նպատակ ունենալու մեջ որևէ երկիր որևէ այլ երկրի երբևէ չի կարող մեղադրել»,- շեշտել է նա։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Փաշինյանը՝ Բաքվի նպատակների մասին
