Ցույց Երևանում․ ընդդիմությունը պահանջում է վարչապետի հրաժարականն ու Արցախի շուրջ համաձայնագրի չեղարկումը
Երևանում անցկացվել է ընդդիմության հանրահավաք՝ ընդդեմ նոյեմբերի 10-ին Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ստորագրած ռազմական գործողությունների դադարեցման մասին համաձայնագրի։ Սակայն իրականում ակցիայի բուն պահանջը վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականն է, որը ստորագրել է այդ փաստաթուղթը։
Բողոքն առաջացել է, քանի որ, ըստ համաձայնագրի, Ադրբեջանի վերահսկողության տակ են անցնում Արցախի հարակից շրջանները, այնտեղ են վերադառնալու նաև ադրբեջանցի փախստականները։ Նոյեմբերի 11-ից հակամարտության գոտի են մտցվել ռուս խաղաղապահներ։
Երևանի Ազատության հրապարակում սկզբից ոչ այնքան շատ մարդ էր հավաքվել՝ մի քանի հարյուր։ Սակայն այն բանից հետո, երբ ոստիկանությունը սկսեց ձերբակալել ակցիայի մասնակիցներին, այստեղ ավելի շատերը հավաքվեցին, և այժմ հազարավոր մարդիկ են մասնակցում հանրահավաքին։ Հետևաբար, ավելացել է նաև իրավապահների թիվը․ ոստիկանությունը ներքին զորքեր է ներգրավել։
Ընդդիմադիր կուսակցությունների առաջնորդները, որոնք կազմակերպել են հանրահավաքը, «Նիկոլ հեռացիր», «Նիկոլ դավաճան» կարգախոսներ են հնչեցրել, որոնք վանկարկել են հավաքվածները։
Բողոքի ակցիան կայացել է՝ չնայած այն բանին, որ երկրում դեռևս ռազմական դրության ռեժիմ է գործում, որն արգելում է դրանց անցկացումը։
Դրա մեկնարկից առաջ գլխավոր դատախազությունն ու ոստիկանությունը զգուշացրին, որ «ռազմական դրության պայմաններում գործադուլների, հանրահավաքների մասնակցելու համար նախատեսված է նվազագույն աշխատավարձի 400 և 700-ապատիկի չափով տուգանք [400-700 հազար դրամ]»։
Ցուցարարներն Ազատության հրապարակից քայլեցին դեպի Հայաստանի կառավարության շենք։ Նրանք պահանջում են Ազգային ժողովի արտահերթ նիստ գումարել, որին կքննարկվի ռազմական դրության չեղարկման ու Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին անվստահություն հայտնելու մասին հարցերը։
Ի՞նչ էր կատարվում Ազատության հրապարակում
Ոստիկանության աշխատակիցները շարվել են հանրահավաքի մասնակիցների և դրա կազմակերպիչների միջև՝ բողոքի ակցիայի առաջնորդներին հրապարակից հեռացնելու համար։
Դա սրել է իրավիճակը։ Ցուցարարները ոստիկանի են ծեծել։ Իրավապահ մարմինների արյունլվա աշխատակցին հեռացրել են ծառայակիցները։
Ընդդիմադիր 17 քաղաքական ուժերի հանրահավաքը պետք է սկսվեր 13։00-ին, սակայն ոստիկանությունը սկսել էր ձերբակալել դրա մասնակիցներին և կազմակերպիչներին դեռևս դրա մեկնարկից առաջ։ Նրանց թվում են «Հանրապետական» կուսակցության և «Հայրենիք» կուսակցության ներկայացուցիչները։ «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության առաջնորդ Գագիկ Ծառուկյանին տարել են ԱԱԾ։
«Վախը, անլիարժեքության զգացումը հաղթահարելու փոխարեն իշխանությունը հերթական անգամ ձերբակալում է Ծառուկյանին։ Նրանք այդպես էլ չգիտակցեցին, որ չեն կարող ձերբակալել կամ կալանավորել երեք միլիոն մարդու։ Բոլորը լավ հասկանում են, որ այդ փաստաթղթի ստորագրումից հետո [վարչապետ Փաշինյանը] փորձելու է պատասխանատվությունն ուրիշների վրա գցել», — նշել է Իվետա Տոնոյանը «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունից։
Ընդդիմությունը կարծում է, որ գործող իշխանությունը քաղաքական բռնաճնշումների ճանապարհով է գնում։
Ժամը 14.30-ի տվյալներով՝ ոստիկանությունը 129 մարդ էր ձերբակալել։
Կազմակերպիչների մասին
Ակցիան կազմակերպել է 17 ընդդիմադիր կուսակցությունների խորհուրդը, որոնք պահանջում էին վարչապետի և կառավարության հրաժարականը նախքան ռազմական գործողությունների դադարեցման մասին համաձայնագրի ստորագրումը։ Իսկ դրանց հետո հայտարարությամբ են հանդես եկել, որ ինքնակամ հրաժարականը նվազագույնն է, որ կարող է անել Նիկոլ Փաշինյանը։
«Ճակատում իրենց արյամբ հողն ու պետականությունը պաշտպանող զինվորների և մեր բոլորի մեջքի հետևում դավաճանական համաձայնագիր է ստորագրվել։ Մենք պետք է միավորվենք և բացառենք ներքին անկարգությունն ու սադրանքները», — ասված է խորհրդի հայտարարությունում։
Ընդդիմադիր կուսակցությունների մեծ մասը, որոնք այժմ միավորվել են պետության ղեկավարի պաշտոնանկության համար պայքարի և նրա ստորագրած համաձայնագիրը չեղարկելու շուրջ, անհայտ են երկրի հասարակ քաղաքացիներին։
Կոալիցիայի միջուկը երեք կուսակցություն է։ Դրանցից մեկը նախկին իշխող Հանրապետական կուսակցությունն է, որին իշխանությունից հեռացնելու համար 2018 թ-ի «թավշյա» հեղափոխության ժամանակ պայքարում էր բնակչության մեծ մասը։ Այն ժամանակ մարդիկ սատարեցին հենց հեղափոխության առաջնորդ Նիկոլ Փաշինյանին, որը պահանջում էր դրա առաջնորդ և երկրի ղեկավար Սերժ Սարգսյանի հրաժարականը։
Երկրորդ հայտնի ուժը «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունն է, որը հեղափոխությունից հետո խորհրդարան անցավ և այժմ ընդդիմադիր ուժերից մեկն է։
Երրորդ հայտնի ուժը ՀՅ «Դաշնակցությունն» է, որը վերջերս այնքան էլ պոպուլյար չէ, սակայն գործող իշխանությունների ամենակոշտ ընդդիմադիր ուժն է։
Ընդդիմադիր կոալիցիայի մեջ է նաև կուսակցությունը, որը հիմնել է ԱԱԾ նախկին պետ Արթուր Վանեցյանը, որն այդ պաշտոնում նշանակվել, այնուհետև պաշտոնանկ էր արվել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից։ Այդ կուսակցությունը հայտնի է ավելի շատ դրա հիմնադրի անունով, որը պոպուլյար էր ԱԱԾ ղեկավարի պաշտոնը զբաղեցնելու ժամանակ։
Հայաստանի նախկին ղեկավարի փեսայի դերը
Վատիկանում Հայաստանի նախկին դեսպան, նախկին նախագահ Սերժ Սագսյանի փեսա Միքայել Մինասյանը Հայաստանի բնակիչներին կոչ է արել միանալ ընդդիմության ակցիային։ Սոցցանցի իր էջում հանրահավաքի նախօրեին նա գրել էր, որ դեռևս հնարավոր է փոխել ստորագրած համաձայնագրի հետ կապված իրավիճակը։ Դրա համար, ըստ նրա, ընդամենը պետք է հասարակության համախմբումը վարչապետի հրաժարականի համար պայքարում․
«Երկիրն ունի չորս օր կամ 96 ժամ՝ իրավիճակը փոխելու համար, և միակ խնդիրը գործող վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն է։ Սիրելի հայրենակիցներ, գրում եմ որպես մարդ, որը լավ ծանոթ է մեր երկրի քաղաքականությանը, գիտի տարածաշրջանային ուժերը, թե ինչպես են համաձայնեցվում հայտարարությունները, թե ինչպես դրանք կարելի է փոխել անգամ վերջին պահին։ Ողջ պատասխանատվությամբ հայտարարում եմ, որ դեռևս ամեն ինչ անդառնալի կորած չէ»։
Նա չի մոռացել ընդգծել, որ այս հայտարարությունն իշխանության համար պայքարի փորձ չէ, այլ «պայքար հողի, արժանապատվության և անվտանգության համար»։