Երկու մարդ է մահացել, ևս մեկը ծանր վիճակում հիվանդանոցում է այն բանից հետո, երբ հուլիսի 14-ին Թբիլիսիում փլուզվեց բնակելի շենքը։ Տեղեկությունը հաստատել է Վրաստանի ՆԳՆ-ն:
Դեպքի առթիվ ընթանում է քննություն Քրեական օրենսգրքի 240-րդ հոդվածով (լեռնային, շինարարական կամ այլ աշխատանքների անվտանգության կանոնների խախտում), որը նախատեսում է տուգանք կամ ուղղիչ աշխատանքներ մինչև 2 տարի ժամկետով, կամ ազատազրկում մինչև 2 տարի ժամկետով:
Դեռևս մեկ տարի առաջ սոցցանցերի օգտատերերը հրապարակել էին տեսանյութ, որը ներկայացնում էր հետագայում փլուզված շենքի վիճակը:
Քաղաքապետը փլուզումն անվանել է դժբախտ պատահար
Թբիլիսիի քաղաքապետ Կախա Կալաձեն տեղի ունեցածն անվանել է դժբախտ պատահար: Դեպքի վայր հասնելուց հետո նա հայտնել է, որ շենքը հինգերորդ կարգի վթարային էր, վերականգնման ենթակա չէր:
Բայց բնակիչներից մի մասը մերժել է քաղաքապետարանի առաջարկը, այն է՝ համաձայնել շենքի քանդմանն ու լքել այն մինչ կկառուցվի նոր շենքը։ Եվ սա այն դեպքում, երբ քաղաքապետարանը խոստացել էր վճարել նրանց վարձակալած բնակարանի համար:
«Առաջարկություն էր արվել, ըստ որի՝ մենք երաշխավորում էինք նշված շենքի քանդումը և նորի կառուցումը: Այս ծրագրի իրականացման համար անհրաժեշտ էր բնակչության հարյուր տոկոսի համաձայնությունը, ինչը, ցավոք, ստանալ չհաջողվեց»,- ասել է Կալաձեն:
Հաջորդ օրը քաղաքապետը հրապարակեց ճշտված տեղեկություն՝ նշելով, որ շենքը ոչ թե հինգերորդ, այլ երրորդ կարգի վթարային էր:
Արհմիությունը մեղադրում է քաղաքապետարանին
Պետական պաշտոնյաների անկախ «Սահմանադրության 78-րդ հոդված» արհմիությունն իր հերթին հիշեցնում է երկու տարի առաջ ընդունված որոշման մասին, որի համաձայն՝ քաղաքապետարանն իրավունք ունի վերակառուցել հին բնակելի շենքերը առանց բոլոր բնակարանների սեփականատերերի համաձայնության:
«Չնայած որ Թբիլիսիի քաղաքապետարանը և համապատասխան թաղամասի վարչակազմը տեղեկացված էին այս շենքի վիճակի մասին, և ավելին՝ որոշակիացված էր դրա վթարայնության աստիճանը, Կախա Կալաձեն այսօր հղում է անում միայն սեփականատերերի հարյուր տոկոս համաձայնության բացակայության փաստարկին:
Մինչդեռ, ինչպես նշված է Թբիլիսիի քաղաքային խորհրդի 2023 թվականի հունվարի 27-ի N 21-1 որոշման մեջ, խարխուլ վիճակում գտնվող բազմաբնակարան շենքերի փոխարինման պարտադիր համաձայնության դրույթի փոփոխությունները գործում են արդեն երկու տարուց ավելի»,- հայտարարում է արհմիությունը:
Բացի այդ, ըստ «Սահմանադրության 78-րդ հոդված»-ի հայտարարության, հարցեր է առաջացնում նաև այն, որ փլուզված շենքի առջև կառուցվել է ավտոկայանատեղի, և վերջին երկու տարիների ընթացքում տրվել են արտոնագրեր առևտրային օբյեկտների գովազդային վահանակների տեղադրման համար.
«Ինչի՞ վրա էր հույս դնում Թբիլիսիի քաղաքապետարանը: Ինչո՞ւ է թույլատրել առևտրային հաստատությունների գործունեությունը խարխուլ շենքում, ինչո՞ւ է կառուցել կայանատեղի այդ շենքի դիմաց և, հրաժարվելով շենքը վերակառուցելուց, չի ապահովել ինչպես տեղացի բնակիչների, այնպես էլ անցորդների կյանքի ու առողջության պաշտպանությունը»:
Օմբուդսմենը քննություն է սկսել
Օմբուդսմենի գրասենյակը մտադիր է դիտարկել փլուզված շենքում բնակվելու անվտանգության հետ կապված հարցերը:
Հայտնում են, որ չնայած հին բազմաբնակարան բնակելի շենքերի փոխարինման կանոնի առկայությանը, բազմաթիվ ընտանիքներ տարիներ շարունակ ստիպված են ապրել վտանգավոր պայմաններում:
«Այսպիսի հնացած շենքերը վտանգ են ներկայացնում ինչպես բնակիչների, այնպես էլ պատահական անցորդների համար: Տարիների ընթացքում ուսումնասիրած օրինակները ցույց են տալիս, որ այս համակարգային խնդրի լուծումը պահանջում է ճիշտ ժամանակին արդյունավետ միջոցների ձեռնարկում։ Գոյություն ունեցող օրենսդրական երաշխիքները և ծրագրային հնարավորությունները չեն կարող դա ապահովել»,- հայտարարել է օմբուդսմենը:
