Ռուսաստանում մեկնարկել են «նախագահական ընտրությունները». քվեարկությունը կտևի 3 օր
Նախագահական ընտրություններ Ռուսաստանում
Նախագահական ընտրություններ Ռուսաստանում։
Ռուսաստանում մեկնարկել են նախագահական ընտրությունները, քվեարկությունը կտևի երեք օր՝ մարտի 15-17-ը։ Գլխավոր օրը մարտի 17-ն է։
Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի տվյալներով՝ Ռուսաստանի մարզերում բացվել են շուրջ 94 հազար ընտրատեղամասեր։
Ովքե՞ր են թեկնածուները
ՌԴ նախագահական ընտրություններին մասնակցում է չորս թեկնածու՝ Վլադիմիր Պուտինը, ով հավակնում է հինգերորդ ժամկետին, Լեոնիդ Սլուցկին ЛДПР կուսակցությունից (Ժիրինովսկու), կոմունիստ Նիկոլայ Խարիտոնովը և Վլադիսլավ Դավանկովը «Նոր մարդիկ» կուսակցությունից։
Պուտինի երեք մրցակիցներն էլ համակարգի մաս կազմող ընդդիմության ներկայացուցիչներ են։ Իրական ընդդիմությունից ոչ մի թեկնածուի թույլ չի տրվել մասնակցել ընտրություններին։ Ընտրություններին մասնակցելու հնարավորություն չի ունեցել նաև հակապատերազմական դիրքորոշում ունեցող որևէ թեկնածու։
Պուտինի երեք «մրցակիցներին» միավորում է նաև այն, որ նրանցից ոչ ոք նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ չի քննադատել Պուտինին։ Նրանք հիմնականում զբաղված էին միմյանց հետ քննարկումներով։
Ըստ հասարակական կարծիքի հարցումների՝ ընտրողների ավելի քան 70 տոկոսը մտադիր է ընտրություններին քվեարկել Պուտինի օգտին։
Կրեմլի աղբյուրները, որոնց հղում է անում ռուսական անկախ Meduza լրատվամիջոցը, ասում են, որ կա կոնկրետ խնդիր.
Պուտինին ոչ թե պետք է հաղթել ընտրություններում, այլ պետք է ցույց տալ «ռեկորդային արդյունք»՝ ստանալ ձայների ավելի քան 80 տոկոսը։
Կրեմլը փորձում է հասնել այս արդյունքին ավանդական մեթոդներով՝ մոբիլիզացնելով պետական հատվածի աշխատողներին և ստիպելով նրանց գնալ քվեարկության: BBC-ն մանրամասն նկարագրել է, թե ինչպես են պետական կորպորացիաների աշխատակիցներին, ուսուցիչներին ու բժիշկներին ստիպում մասնակցել ընտրություններին։
Առաջին արդյունքները կհրապարակվեն մարտի 17-ին՝ ընտրատեղամասերի փակվելուց անմիջապես հետո։
Ինչպե՞ս էր ընթանում նախընտրական քարոզարշավը
Փետրվարին և մարտին Պուտինն ակտիվորեն շրջել է երկրով մեկ՝ հանդիպելով զինվորականների, աշխատողների, գիտնականների, ֆերմերների և երիտասարդության հետ։ Իրականում այս բոլոր հանդիպումները նախընտրական են եղել, թեև ոչ մի հանդիպման ժամանակ «ընտրություններ» բառը չի հնչել, ընտրատեղամասեր գնալու կոչեր չեն եղել։
Ընտրողների իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվող «Голос» շարժումը զեկույց է հրապարակել, որում ընթացիկ արշավն անվանել է «ամենաանհետաքրքիրը» Ռուսաստանի նախագահական ընտրությունների պատմության մեջ։ «Голос»-ի փորձագետները եկել են այն եզրակացության, որ ոչ դաշնային, ոչ էլ տարածաշրջանային լրատվամիջոցները հետաքրքրություն չեն ցուցաբերել ընտրությունների նկատմամբ։ Իսկ թեկնածուները «նույնիսկ չեն փորձում ձևացնել, թե պայքարում են նախագահի պաշտոնի համար և քվեարկում են»։
Ընթացիկ նախագահական ընտրարշավի հիմնական նորամուծությունը հեռավար քվեարկությունն է, որը ներդրվել է 29 շրջաններում կամ Ռուսաստանի տարածքի մեկ երրորդում։ Այս մարզերում առաջին անգամ կկիրառվի նախագահական ընտրությունների էլեկտրոնային քվեարկություն: Ինչպես գրել է BBC-ն, վարչական ռեսուրս է օգտագործվում այն նպատակով, որպեսզի մարդկանց ստիպեն էլեկտրոնային եղանակով քվեարկության մասնակցել հենց առաջին օրը՝ մարտի 15-ին։ BBC-ի փոխանցմամբ՝ պետական հատվածի աշխատողներին կոչ են արել աշխատանքի վայրում սքրինշոթ տրամադրել՝ ապացուցելու համար, որ գրանցվել են հեռակա քվեարկության համար:
Ընտրություններ բռնակցված տարածքներում
ՌԴ նախագահական ընտրություններ են տեղի ունենում նաև բռնակցված Ղրիմում և Դոնեցկի, Լուգանսկի, Խերսոնի և Զապորոժիեի շրջաններում։ Դրանք Ուկրաինայի տարածքներն են, որոնք ներկայումս օկուպացված են ռուսական զորքերի կողմից։
Բռնակցված տարածքներում քվեարկությունը մեկնարկել է մի քանի օր առաջ։ Շրջաններում գործում են ընտրատեղամասեր, սակայն կառավարությունը հորդորում է բնակչությանը մնալ տանը և խոստանում է քվեատուփերը տուն հասցնել։ Պատկերը հետևյալն է՝ հանձնաժողովի անդամները քվեատուփերով, զինված մարդկանց ուղեկցությամբ շրջում են տնետուն և մարդկանց հանդիպում են հենց իրենց բնակության վայրում։ Քաղաքացիներն իրավունք ունեն քվեարկելու ցանկացած փաստաթղթով, այդ թվում՝ ուկրաինական անձնագրով։
Ուկրաինայի Գերագույն Ռադան դիմել է միջազգային հանրությանը և կոչ արել դատապարտել Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինայի օկուպացված տարածքներում ընտրությունների անցկացումը։ Ուկրաինայի ԱԳՆ-ն նաև օկուպացված տարածքներում բնակվող համաքաղաքացիներին կոչ է արել չմասնակցել քվեարկությանը։
Ո՞րն է ընդդիմության ռազմավարությունը
Այսօր Ռուսաստանում գրեթե չի մնացել մեկ կուսակցություն կամ քաղաքական գործիչ, որն իրենից ներկայացնի իրական ընդդիմություն։ Մեծ թվով ընդդիմադիրներ լքել են Ռուսաստանը, քանի որ նրանց բանտ էր սպառնում, ոմանք բանտում են (Լև Յաշին, Վլադիմիր Կարա-Մուրզա)։ Ընդդիմության առաջնորդ Ալեքսեյ Նավալնին փետրվարի 16-ին սպանվեց Պուտինի ռեժիմի կողմից։
Այս պայմաններում ռուսական ընդդիմությունը բողոքող ընտրազանգվածի հետ կարող է շփվել միայն հեռակա կարգով։
Ռուսական ընդդիմությունն առաջարկել է «Կեսօր ընդդեմ Պուտինի» բողոքի ցույց անցկացնել պուտինյան ռեժիմին ընդդիմացող մարդկանց համար։ Գաղափարը Սանկտ Պետերբուրգի Օրենսդիր ժողովի նախկին պատգամավոր Մաքսիմ Ռեզնիկինն է։ Հանրահավաքի շրջանակներում Պուտինի հակառակորդները պետք է ընտրատեղամասեր ժամանեն միաժամանակ՝ մարտի 17-ին՝ ժամը 12-ին։
Ընդդիմության առաջնորդները կանխատեսում են, որ եթե մարտի 17-ին՝ ժամը 12-ին ընտրատեղամասերում հսկայական հերթեր գոյանան, դա անհարմար իրավիճակի մեջ կդնի Պուտինի ռեժիմը։ Եվ ամբողջ աշխարհը կտեսնի, որ Պուտինի ռեժիմը լեգիտիմ չէ։ Ընդդիմադիրներն ասում են՝ ամենակարևորն այն է, որ մարդիկ, ովքեր դեմ են պատերազմին և Պուտինին, կկարողանան տեսնել միմյանց և հասկանալ, որ իրենք այնքան էլ քիչ չեն։
«Կեսօր ընդդեմ Պուտինի» քարոզարշավը վերջին հանրահավաքն էր, որին բանտից իր աջակցությունն էր հայտնել Ալեքսեյ Նավալնին: Այդ մասին նա գրել էր Twitter սոցիալական ցանցում։ Նավալնիի մահից հետո նրա դաշնակից Լեոնիդ Վոլկովը ևս մեկ անգամ կոչ արեց Նավալնիի կողմնակիցներին մասնակցել հանրահավաքին և այդ հանրահավաքն անվանեց «Ալեքսեյ Նավալնիի քաղաքական կամք»։
Նավալնիի թիմն ընտրողներին առաջարկում է քվեարկել ցանկացած այլ թեկնածուի օգտին, բացի գործող նախագահից, կամ փչացնել քվեաթերթիկը: Նավալնիի թիմը նաև ստեղծել է հատուկ հավելված («Ֆոտոն»), որը պատահականության սկզբունքով ընտրողներին կհուշի, թե ում օգտին պետք է քվեարկեն, բացի Պուտինից, կամ կառաջարկի փչացնել քվեաթերթիկը։
Քաղաքական գործչի այրին՝ Յուլիա Նավալնայան նույնպես Ռուսաստանի քաղաքացիներին կոչ է արել մասնակցել «Կեսօր ընդդեմ Պուտինի» հանրահավաքին։ Յուլիա Նավալնայան նաև արևմտյան երկրներին հորդորել է չճանաչել Ռուսաստանում ընթացող ընտրությունների արդյունքները և Վլադիմիր Պուտինին չհամարել ՌԴ լեգիտիմ առաջնորդ։
Մոսկվայի դատախազությունն արդեն հայտարարել է, որ ընդդիմության ծրագրած ակցիայի մեջ տեսնում է «ծայրահեղական գործունեության նշաններ»։ Այս փուլում անհասկանալի է, թե որն է կառավարության ծրագիրը՝ արդյո՞ք պատրաստվում է ցրել ընտրության եկած մարդկանց։
Նախագահական ընտրություններ Ռուսաստանում
*BBC-ի և Meduza-ի նյութերի հիման վրա
Նախագահական ընտրություններ Ռուսաստանում