Հայ-ադրբեջանական բանակցություններ Վաշինգտոնում. կշարունակվե՞ն Մոսկվայում

Միրզոյան-Բայրամով բանակցություններ ԱՄՆ-ում

ԱՄՆ-ում պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի միջնորդությամբ շարունակվում են Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների բանակցությունները։ Մայիսի 1-ին մեկնարկած բանակցությունների մանրամասները չեն հաղորդվում, Վաշինգտոնից փոխանցվում է նվազագույն ինֆորմացիա։ Պետքարտուղարությունից հայտնել են, որ հանդիպումն անցնում է «կառուցողական մթնոլորտում»։ Կողմերը նույնպես զերծ են մնում բովանդակային մեկնաբանություններից։ Հայաստանի արտգործնախարարությունը հայտարարել է, որ նախնական պլանի համաձայն՝ մայիսի 4-ը բանակցությունների վերջին օրն է։

«Քննարկվել են տարածաշրջանում ստեղծված անվտանգային իրավիճակի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի հարցեր: Անդրադարձ է կատարվել Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի ապօրինի արգելափակման հետևանքով ստեղծված հումանիտար իրավիճակին»,- սա այն ամենն է, ինչ ասված է ՀՀ ԱԳՆ հայտարարության մեջ։

Մինչդեռ Ռուսաստանն արդեն հայտարարել է, որ տարածաշրջանում լարվածության նվազումը «առաջին հերթին, հնարավոր է այն եռակողմ փաստաթղթերի հիման վրա, որոնք ստորագրվել են Ռուսաստանի հետ միասին»։ Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովն ասել է, որ այդ «փաստաթղթերը դեռ այլընտրանք չունեն»։

Տեղեկություններ կան նաև այն մասին, որ վաշինգտոնյան հանդիպմանը հաջորդելու են բանակցություններ Մոսկվայի միջնորդությամբ։ Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը Վաշինգտոն մեկնելուց առաջ ասել էր՝ «հարթակների միջև տարբերություն չենք դնում։ Խաղաղության գործընթացը մեկն է, բանակցություններն էլ ընթանում են միևնույն խաղաղության պայմանագրի նախագծի, դրա հիմնադրույթների շուրջ»։

Սակայն հայ վերլուծաբանները կարծում են, որ այդ թեզերը «սխալ են, կեղծ և վտանգավոր» Հայաստանի համար, խոսք է գնում միջնորդների՝ «միանգամայն հակառակ, փոխբացառող նպատակների մասին»։

Այն ամենը, ինչ հայտնի է ԱՄՆ-ում ընթացող բանակցությունների մասին՝ ըստ Պետդեպարտամենտի և Հայաստանի իշխող կուսակցության պատգամավորների հաղորդագրությունների, ինչպես նաև քաղաքագետի մեկնաբանություն։

• Ադրբեջանի անցակետը Լաչինի ճանապարհին։ Տեղեկություններ և մեկնաբանություններ Երևանից ու Բաքվից
• Հայաստան ներթափանցած ադրբեջանցին մեղադրվում է սպանության մեջ
• «Միջազգային հանրությունից քարտ-բլանշ ստանալու փորձ»․ արձագանք Ալիևի ելույթին
• Իլհամ Ալիև. «Կամ կապրեն Ադրբեջանի դրոշի ներքո, կամ կհեռանան»

Տեղեկություններ Վաշինգտոնից

ԱՄՆ-ից ստացվող տեղեկատվության համաձայն՝ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը Երևանի և Բաքվի միջև երկխոսությունը համարում է «Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության հասնելու բանալին»։ Հաղորդվում է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարները «միասնաբար աշխատում են հարավկովկասյան տարածաշրջանի խաղաղ ապագային հասնելու համար»:

«Մենք հավատում ենք, որ այս երկու երկրների միջև խաղաղությունը հնարավոր է, և մենք ուրախ ենք ընդունել նրանց: Մենք ակնկալում ենք խաղաղություն և կայունություն այս երկու երկրների միջև և Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում»,- հայտարարել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի խոսնակի տեղակալ Վեդանտ Պատելը։

Նա նաև ասել է, որ մի շարք ամերիկացի դիվանագետներ խորապես ներգրավված են բանակցային գործընթացում.

«Կովկասի բանակցությունների գծով ավագ խորհրդական Լու Բոնոն զգալիորեն ներգրավված է ոչ միայն այս հանդիպումներում, այլև Հարավային Կովկասում իր աշխատանքի շրջանակներում: Դուք գիտեք, որ պետքարտուղար Բլինքենը մասնակցել է առաջին լիագումար նիստին և ընթրիքի ժամանակ հանդիպել նախարարների հետ։ Այսպիսով, մենք շարունակում ենք զգալիորեն ներգրավված մնալ»:

Պատասխանելով հարցին, թե որքանով է հնարավոր ԱՄՆ-ում բանակցությունների արդյունքում կողմերի դիրքորոշումների մերձեցում՝ Վեդանտ Պատելը գերադասել է զերծ մնալ «հիպոթետիկ ենթադրություններից»։

«Ազատություն» ռադիոկայանի այն հարցին, թե բանակցությունների ընթացքում քննարկվու՞մ են Լեռնային Ղարաբաղին առնչվող հարցեր, ԱՄՆ Պետդեպից ստացվել է հետևյալ պատասխանը.

«Պաշտոնական Վաշինգտոնը Բաքվին և Երևանին խնդրել է դիտարկել՝ ինչպես լավագույնս պաշտպանել Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը։ Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության իրավունքների և անվտանգության հարցն առանցքային է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հակամարտությունում: Չափազանց շատ կյանքեր խլած ու շատ երկար տևող հակամարտությանը տևական կարգավորում գտնելու միակ ճանապարհն այն է, որ ի վերջո այս մարդիկ իրենց ապահով զգան իրենց տներում, և նրանց իրավունքները պաշտպանված լինեն»:

Թե ինչ հարցեր են քննարկում Արարատ Միրզոյանն ու Ջեյհուն Բայրամովը՝ այլ մանրամասներ ԱՄՆ պետքարտուղարությունից չեն հայտնում։ Հաղորդվում է միայն, որ նախարարները քննարկում են «Հարաբերությունների կարգավորման համաձայնագիր» կոչվող նախագիծը։

«Ինքներս մեզ խաբել ենք»․ Փաշինյանը՝ ԼՂ-ի կարգավիճակի մասին

Հայաստանի վարչապետն անդրադարձել է նաև Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի կնքմանը, հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանը։

Իշխող խմբակցության պատգամավորների կարծիքները

Հայ լրագրողները փորձել են պարզել՝ արդյոք «Հարաբերությունների կարգավորման համաձայնագիրն» այն նույն խաղաղության պայմանագիրն է, որի ստորագրումն ակնկալվում է։ Իշխող կուսակցության պատգամավոր Արման Եղոյանը հաստատել է, որ սա այն նույն փաստաթուղթն է, որի մասին վերջին շրջանում անընդհատ խոսվել է։

Փաստաթղթի անվանման փոխության մասին հարցին պատգամավորը պատասխանել է. «Այս հարցին պատասխանելու համար պետք է բովանդակային մանրամասները բացահայտեմ»։ Նա հրաժարվել է ավելի մանրամասն մեկնաբանել, թե երբ և ինչի հետ կապված է փոխվել փաստաթղթի անվանումը, քանի որ «դա կնշանակի առարկայական խոսակցություն դրա բովանդակության շուրջ»։

Իշխող ուժի մեկ այլ պատգամավոր, «Քաղաքացիական պայմանագիր» խորհրդարանական խմբակցության քարտուղար Արթուր Հովհաննիսյանն էլ տեղեկացրել է, որ խաղաղության պայմանագրի վերանվանումը տեղի է ունեցել Ադրբեջանի հետ փոխադարձ համաձայնությամբ և «չի հակասում նախկինում եղած գործընթացի բովանդակությանն ու նպատակներին»։

Արտաքին հարաբերությունների խորհրդարանական հանձնաժողովի նախագահ Սարգիս Խանդանյանին լրագրողները հարցրել են, թե արդյոք խառնաշփոթ չի՞ ստեղծվի, եթե Վաշինգտոնի հանդիպումից հետո կողմերը բանակցությունների գնան Մոսկվայում։ Նա պատասխանել է հետևյալ կերպ.

«Հայաստանի տեսանկյունից որևէ խառնաշփոթի հարց չկա, Հայաստանը հստակ գիտի, թե ինչ է ուզում, ցանկացած հարթակում միշտ պաշտպանում է այդ սկզբունքները: Դրանք  տարածաշրջանում խաղաղության ապահովումն է, Հայաստանի սահմանների անվտանգության, ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության պաշտպանությունն ու ԼՂ հայության իրավունքների և անվտանգության պաշտպանությունն են՝ անկախ հարթակից»։

Մեկնաբանելով ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղարի հայտարարությունը ԱՄՆ-ում բանակցությունների և Ռուսաստանի միջնորդությամբ ստորագրված եռակողմ փաստաթղթերի՝ այլընտրանք չունենալու վերաբերյալ, Խանդանյանը նշել է.

«Նոյեմբերի 9-ի փաստաթուղթը, իհարկե, շատ կարևոր է: Եվ շատ կարևոր է, որ այնտեղ արձանագրված շատ դրույթներ պահպանվեն: Բայց նաև այստեղ հարցն այն է, թե ինչո՞ւ պարոն Պեսկովը չի ասում, թե ինչո՞ւ Ռուսաստանը չի երաշխավորում նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ երաշխավորված դրույթները, մասնավորապես՝ Լաչինի միջանցքի անխոչընդոտ անցուդարձը, գերիների վերադարձը և այլն»։

ԵՄ դիտորդները Բաքվին զեկուցում են՝ երբ և որտեղ են մոնիթորինգ անելու

ԵՄ դիտորդական առաքելության ղեկավարը հայտարարել է, որ նախապես Բաքվին տեղեկացնում են իրենց հաջորդ շաբաթվա ծրագրերի մասին, փոխանցում են նաև աշխատանքային գրաֆիկը։

Քաղաքագետի մեկնաբանությունը

Քաղաքագետ Ռուբեն Մեհրաբյանը մեկնաբանել է Հայաստանի իշխանությունների այն հայտարարությունը, թե Երևանը չի տարբերակում այն ​​հարթակները, որտեղ քննարկվում է Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիրը։ Նա հիշեցնում է. իշխող թիմը պնդում է, որ տարբերություն չկա, թե որտեղ են ընթանում բանակցությունները, և բոլոր տեղերում էլ նույն բովանդակությունն է։ Մինչդեռ ինքը՝ վերլուծաբանը, կարծում է, որ «երկու թեզերն էլ սխալ են, կեղծ և նույնիսկ վտանգավոր» Հայաստանի համար, եթե անգամ դրանք արվում են որպես իրական գնահատական ​​չարտացոլող «դիվանագիտական ​​հայտարարություն».

«Ոչ թե տարբերություն կա, այլ անդունդ, որովհետև խոսք է գնում միանգամայն հակառակ, փոխբացառող նպատակների մասին։ Առնվազն մեզ [հայկական կողմի] համար։

Արևմտյան հարթակում ընթացող բանակցությունների ակնկալվող արդյունքում Հայաստանն ինչ-որ բան զիջելով պետք է ստանա՝

• ամրապնդված անկախություն և ինքնիշխանություն,
• Ռուսաստանի «կարիքի» նվազում,
• ինքնուրույն քայլերի հնարավորության դաշտի ընդլայնում,
• զարգացման հեռանկարներ։

Մինչդեռ ռուսական հարթակում բանակցությունների ակնկալվող արդյունքում Ռուսաստանն է՛լ ավելի է մեծացնում իր ներկայությունը տարածաշրջանում, առաջին հերթին՝ Հայաստանում, «կարիքը» վերածելով «անփոխարինելիության»։

Արդյունքում Հայաստանի անկախությունը, ժողովրդավարությունը, ինքնիշխանությունը բազմապատկվում են զրոյի և հավասարվում են զրոյի։

Մոռացեք զարգացման մասին, յոլա գնացեք «Գազելով», «Չեբուրնետով» և ռուսական այլ աղբով՝ ի կատարումն «ԵԱՏՄ-ի [Ռուսաստանի ղեկավարությամբ գործող տնտեսական միություն, որի անդամ է Հայաստանը] շրջանակներում մեր պարտավորությունների»։ Իսկ իշխանության կգան «գողականի շլեյֆով կլյուչնիկները»։

Հիասթափություն դաշնակցի՞ց․ Հայաստանի իշխանությունները քննադատում են ՀԱՊԿ-ին ու ՌԴ-ին

Չնայած դաշնակիցների անգործությանը, որոնցից օգնություն էր խնդրել Հայաստանը, երկրի իշխանությունները խուսափում էին խոսել ռուսական ռազմական դաշինքից դուրս գալու մասին։ Բայց ասվում էր, որ «ՀԱՊԿ-ն է դուրս գալիս Հայաստանից»։

Էլ չեմ խոսում այն մասին, որ արևմտյան հարթակում բանակցվում է խաղաղությունը, իսկ ռուսականի պարագայում լինելու է ոչ թե խաղաղություն, այլ կառավարվող «չխաղաղություն», որի կառավարման վահանակը կլինի պայմանական կոպիրկին-լենցով-սաֆոնով-իվանովի ձեռքերում։

Այս բազարը շարունակվելու է այնքան ժամանակ, քանի Հայաստանի քունքին դեմ տված ատրճանակն էն կողմ չեք տարել [նկատի ունի Հայաստանի իշխանություններին]։ Խոսքը հայ-ադրբեջանական սահմանին ցաքուցրիվ վեր ընկած ռուս ֆաշիստ խաժամուժի մասին է, որը Հայաստանի թուլությունից օգտվելով՝ կառավարությունից որոշում պոկեց իրենց տեղակայման «լեգիտիմության» վերաբերյալ։ Հիմա ժամանակն է այդ նախիրը դեպի գոմ վերադարձնելու, քանի մեր գլուխը ցրիվ չեն տվել։

Եվ ուրեմն, ձեզ հաշիվ տվեք, և կառավարության որոշմամբ դրանց [ռուս զինվորականներին] վերադարձրեք իրենց կայազորը, մինչև դրանց մասին վերջնական որոշում ընդունելը։ Սկսեք խոսակցությունը Թեհրանի հետ՝ գազի մասին, Բրյուսելի հետ՝ 2013 թ․-ի պայմանագիրն արագացված կարգով գործարկելու մասին։

Ավելորդ է ասել, որ «ռուսական հարթակ» ասվածից ուղղակի խորշեք, ինչպես խոլերայից։

Վավերացրե՛ք Հռոմի ստատուտը [դիմում է Հայաստանի իշխանություններին], հակառակ դեպքում բոլորիս գլխին փորձանքը ձեր ձեռքով են բերելու, եթե կառչած չմնաք արևմտյան հարթակից։

Այդ «գիտահետազոտական-մասնագիտական-փորձագիտական» դատարկաբանությունները, թե «բա որ ռուսները թույլ չտան», «բա ո՞նց կլինի առանց ռուսի», «դե, գետնի վրա․․․ [տարածաշրջանում միայն ռուսներն են ներկա] և այլն», կարևոր էլ չէ։ Այդ ամենը փաթաթեք ժամսլաքի ուղղությամբ, չեզոքացրեք կարմրավարտիք խաժամուժին, զատվեք պետականորեն այդ ախտից, նվազագույնը՝ Մոլդովայի մակարդակի և հստակության աստիճանի, և այդ ժամանակ մենք կունենանք արժանապատիվ խաղաղության շանս։

Առանց դրա մենք ունենում ենք ռուսական քաոսի երաշխիք, քաոս, որը ռուսները կկապեն մեր գլխին ձեր ձեռքերով, ու մեղքը կկախեն ձեր վզին։ Քանզի կասեն․ «Դո՛ւք ասացիք»:

Հռոմի ստատուտի վավերացում. Հայաստանի իշխանությունները դեմ կգնա՞ն Ռուսաստանին

Երկրի խորհրդարանը կվավերացնի՞ փաստաթուղթը՝ չնայած Ռուսաստանի բացասական արձագանքին, դրա ուժի մեջ մտնելուց հետո պարտադիր կլինի՞ Պուտինի ձերբակալությունը Հայաստանում։ Հայ փորձագետների կարծիքները

Միրզոյան-Բայրամով բանակցություններ ԱՄՆ-ում