Մարտեր Արցախում։ 2020 թ-ի հոկտեմբերի 7-ի ռեպորտաժները, տեսանյութերը, լուսանկարները

«Հայաստանի զինված ուժերի կողմից Ադրբեջանի բնակավայրերի հրետակոծման հետևանքով սեպտեմբերի 27-ից ի վեր 30 խաղաղ բնակիչ է զոհվել, ևս 143-ը տարբեր աստիճանի վնասվածքներ են ստացել», — հաղորդում է Ադրբեջանի գլխավոր դատախազության մամուլի ծառայությունը։

Հրետակոծության հետևանքով շարքից դուրս է եկել քաղաքացիական 66 օբյեկտ և 427 բնակելի տուն,- նշվում է հաղորդագրությունում։

«Անցած ժամանակահատվածում մարտերը շարունակվել են ողջ ճակատի երկայնքով։ Մեր բանակն իր հաջողություններն ընդլայնելու նպատակով առաջխաղացում ունի տարբեր ուղղություններում, նոր հենակետեր են ազատագրվել», — հայտարարել է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի քարտուղար Անար Էյվազովը։

Ադրբեջանի նախագահ, երկրի զինված ուժերի գերագույն հրամանատար Իլհամ Ալիևը խորհրդակցություն է անցկացրել պաշտպանության նախարարության կենտրոնական հրամանատարական կետում։

Խորհրդակցությանը մասնակցել են պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը, նախարարության մյուս ղեկավարներն, ինչպես նաև ճակատում տեղակայված կազմավորումների հրամանատարները։

Հոկտեմբերի 8-ին Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովը Ժնև կայցելի՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հետ հանդիպմանը մասնակցելու և Ադրբեջանի դիրքորոշումը նրանց ներկայացնելու։

Ֆրանսիայի ԱԳՆ ղեկավար Ժան-Իվ Լը Դրիանը հայտարարել է, որ բանակցությունները կայանալու են հոկտեմբերի 8-ին Ժնևում և հոկտեմբերի 12-ին Մոսկվայում։

«Մենք միմյանց հետ ամենօրյա կապի մեջ ենք [Ֆրանսիան, Ռուսաստանն ու ԱՄՆ-ն՝ ղարաբաղյան կարգավորման հարցով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրները]։ Այս պահի դրությամբ դա հաջողությամբ չի պսակվել։ Վաղը հանդիպումներ կլինեն Ժնևում, այնուհետև՝ այլ հանդիպումներ Մոսկվայում երկուշաբթի օրը», — նախարարի խոսքերն է փոխանցում Reuters-ը։

Սակայն ՀՀ ԱԳՆ մամուլի քարտուղար Աննա Նաղդալյանն իրավիճակը մեկնաբանելու Արմենպրեսի խնդրանքին հայտարարել է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների երկկողմանի հանդիպում այս պահին պլանավորված չէ։

Հայկական բանակի կորցրած դիրքերը վերադարձնելու մասին Հայաստանի պաշտպանության նախարարության ներկայացուցչի տեղեկություններն իրականությանը չեն համապատասխանում, ասված է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի ծառայության հաղորդագրությունում։

ԵՄ արտաքին քաղաքական ծառայության ղեկավար Ժոզեպ Բորելը Եվրախորհրդարանում Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ լսումների ժամանակ հայտարարել է, որ հակամարտության սրացման պայմաններում չի բացառվում դրանում տարածաշրջանային խաղացողների ներքաշվելը։

«Դա կարող է լրջորեն խաթարել կայունությունը տարածաշրջանում։ Ես այս իրավիճակը քննարկել եմ Ռուսաստանի ԱԳՆ ղեկավարի հետ, ինչպես նաև Թուրքիայի արտգործնախարարի՝ տարածաշրջանային երկու առանցքային խաղացողների հետ՝ ընդգծելով տարածաշրջանային գերտերության համար հռետորաբանությունից և գործողություններից զերծ մնալու անհրաժեշտությունը, որոնք կարող են թեժացնել հակամարտությունը»։

Ահա հիմնական թեզերը, որոնք հնչել են նիստի ժամանակ․

— Եթե Ադրբեջանին ԵՄ հետ կապող միակ բանը նավթա- և գազատարներն են, ապա դրանցից պետք է հրաժարվել։

— Եթե ԵՄ-ն մի կառույց է, որն ինչպես ՀԱՊԿ-ը [Ռուսաստանի առաջնորդությամբ գործող ռազմական դաշիք, որի անդամ է Հայաստանը], պետք է միայն զանգահարի, այլ ոչ թե ուժ կիրառի, ապա ես կասկածում ես այս կառույցի վրա։

— Ռուսաստանն ունակ չէ լուծելու այս հակամարտությունը, դա պետք է անենք մենք։

— Թուրքիան մի երկիր է, որ հերքում է պատմությունը, հայոց ցեղասպանությունը, մենք պետք է կանգնեցնենք այդ ագրեսորին, քանի դեռ չափազանց ուշ չէ։

— Մենք պետք է անենք ավելին, քան միայն կոչերն են, մենք պետք է լուրջ պատժամիջոցներ սահմանենք, ագրեսոր երկրներին զրկենք սուբսիդավորումից։

— Թուրքիան ոչ միայն չի կարող ԵՄ-ին անդամակցել, այլև նա պետք է զրկվի ՆԱՏՕ-ին իր անդամակցությունից։

— Կասետային ռումբերի կիրառումն անթույլատրելի է և պետք է պատժվի։

— Պետք է արգելել Թուրքիային ցանկացած զենքի և սպառազինության վաճառքը։

— Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը պետք է իրացնի ինքնորոշման իր միջազգային իրավունքը։

Հայաստանի պաշտպանության նախարարության մամուլի քարտուղար Շուշան Ստեփանյանը հայտարարել է Ղարաբաղում Պաշտպանության բանակի դիրքերի բարելավման մասին։ Նա հաղորդել է, որ հյուսիսային ուղղությամբ կազմակերպվել է հակագրոհ և հետ է վերադարձվել Վարանգաթաղ (Լուլասազ) կոչվող բարձունքը:

«Այս պահին արցախա-ադրբեջանական հակամարտության գոտում մարտերը տարբեր ինտենսիվությամբ շարունակվում են», — գրել է Ստեփանյանը Ֆեյսբուքի իր էջում։

Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը տեսանյութ է տարածել Ջաբրայիլի շրջանի Շեյբեյ գյուղից, որը մարտերի արդյունքում անցել է ադրբեջանական բանակի վերահսկողության տակ։

Ադրբեջանական բանակի կողմից գյուղի գրավման մասին տեղեկությունը հոկտեմբերի 3-ին Թվիթերում հրապարակել էր Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը։

«Հայաստանի զինված ուժերի կողմից Ադրբեջանի բնակավայրերի հրետակոծման հետևանքով սեպտեմբերի 27-ից ի վեր 28 խաղաղ բնակիչ է զոհվել, ևս 144-ը տարբեր աստիճանի վնասվածքներ են ստացել», — հաղորդում է Ադրբեջանի գլխավոր դատախազության մամուլի ծառայությունը։

Հրետակոծության հետևանքով շարքից դուրս է եկել քաղաքացիական 66 օբյեկտ և 427 բնակելի տուն, նշվում է հաղորդագրությունում։

ՀՀ պաշտպանության նախարարության մամուլի խոսնակն այսօր առավոտյան հայտնում է, որ ռազմական գործողությունները շարունակվում են, ադրբեջանական կողմն էլ նահանջում դիպուկ հարվածների արդյունքում: Շուշան Ստեփանյանը նաև լուսանկարներ է կցել իր ֆեյսբուքյան գրառմանը:

Մինչդեռ ռազմական փորձագետ Արծրուն Հովհաննիսյանը Facebook-ի իր էջում զգուշացնում է, որ արդեն երկրորդ օրն է՝ Ադրբեջանի զինված ուժերի ստորաբաժանումները «դիմում են ակնհայտ սադրանքների»: Նա հայտնում է, որ ռազմաճակատի հարավային ուղղությամբ ադրբեջանական ստորաբաժանումները մեծ խմբերով հավաքվում են անմիջապես Իրանի սահմանի երկայնքով և փորձում են առաջ շարժվել.

«Այդ մարտավարությամբ ադրբեջանական կողմը փորձում է հրահրել արցախյան կողմին կրակ բացել կամ հարվածներ հասցնել սահմանի երկայնքով՝ փաստացի Իրանի ուղղությամբ: Չի բացառվում նաև, որ մարտական գործողությունների արդյունքում ադրբեջանական ստորաբաժանումները, այլընտրանք չունենալով, նահանջեն կամ փախչեն իրանական տարածք: Այս ամենից խուսափելու համար, կարծում ենք, իրանական կողմը, որն անշուշտ տեսնում է այդ ամենը, պետք է կանխի կամ պարտադրի ձեռնպահ մնալ այդպիսի կուտակումներից»:

«Հայկական զինված ուժերը հրետակոծում են Տերտերի, Բարդայի, Աղդամի, Աղջաբեդիի, Ֆիզուլիի և Ջաբրայիլի շրջանների գյուղերը։ Ադրբեջանական բանակն ադեկվատ միջոցներ է ձեռնարկում», — ասված է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի ծառայության հաղորդագրությունում։

Հոկտեմբերի լույս 7-ի գիշերը մարտերը շարունակվել են ողջ ճակատագծի երկայնքով, հաղրոդում է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի ծառայությունը։

«Մեր զորքերը մարտական գործողություններ են վարել ճակատի տարբեր ուղղություններում՝ զարգացնելով նախորդ օրերի հաջողությունները։ Փոխադարձ հրետակոծություն է արձանագրվել», — ասված է հաղորդագրությունում։

Արցախում մարտերի 11-րդ օրը

• Հայկական կողմից սեպտեմբերի 27-ին մարտերի մենարկից ի վեր զոհվել է ավելի քան 250 զինվորական։ Այս մասին հաղորդում են հայկական լրատվամիջոցները, վկայակոչելով Ղարաբաղի Պաշտպանության բանակի տվյալները։ Վիրավորների թիվը չի նշվում։ Թե քանի ադրբեջանցի է զոհվել, հայտնի չէ։ Փորձագետները ենթադրում են, որ զոհերը շատ են՝ հաշվի առնելով մարտերի ինտենսիվությունը, որոնք շարունակվում են արդեն 11-րդ օրը։

• Խաղաղ բնակիչների շրջանում ադրբեջանական կողմից, ըստ նախնական տվյալների, զոհվել է 28 մարդ, 143-ը վիրավորվել է։ Հայկական կողմից զոհվել է 19 խաղաղ բնակիչ, վիրավորվել է մոտ 80 մարդ։

• Բաքվում հայտարարել են, որ ադրբեջանական բանակն իր վերահսկողության տակ է առել Ջաբրայիլ քաղաքն ու Ղարաբաղի հարակից շրջանների 25 գյուղ, որոնք ղարաբաղյան իշխանությունների վերահսկողության տակ են 1990-ական թվականերին ղարաբաղյան հակամարտության մեկնարկից հետո։

• Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Ղարաբաղ է մեկնել՝ «օպերատիվ իրավիճակն առաջնագծում և զինված ուժերի հետագա անելիքները քննարկելու»։

• Ադրբեջանը հայտարարել է, որ մարդասիրական միջանցքներ է բացում Ղարաբաղի հայ բնակչության և այն հայ զինծառայողների համար, որոնք պատրաստ են ինքնակամ հանձնվել։

• Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունները հայտարարել են վարձկանների երկխոսությունների գաղտնալսման մասին, որոնք կռվում են հայկական կողմից։ Դրանից առաջ նույնպիսի տեղեկություններ էին տարածել Հայաստանի հատուկ ծառայությունները, սակայն՝ ադրբեջանական կողմից կռվող վարձկանների մասին։

• Ղարաբաղի նախագահը կոչ է արել «միջազգային հակաահաբեկչական կոալիցիա ձևավորել՝ ․․․խանգարելու համար Հարավային Կովկասում Ադրբեջանն ահաբեկչության որջի վերածելու Թուրքիայի պլաններին»։

• Մարտեր Արցախում։ 2020 թ-ի հոկտեմբերի 6-ի ռեպորտաժները, տեսանյութերը, լուսանկարները